Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση προσκαλεί για τρίτη φορά το διεθνώς διακεκριμένο δίδυμο από τη Γαλλία και τον Λίβανο, αυτή τη φορά για να παρουσιάσει στο Μουσείο της Ακρόπολης, αμέσως μετά το Centre Pompidou και τη βράβευσή του με το Prix Marcel Duchamp (2017), το πρότζεκτ “Unconformities” (Ασυμφωνίες): μια mixed-media εικαστική εγκατάσταση συγκροτημένη από τα χώματα και τα πετρώματα, τις ιστορίες και τα μυστικά τριών ιστορικών πόλεων. Για πρώτη φορά έκθεση σύγχρονης τέχνης στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Aθήνα, Βηρυτός, Παρίσι: τρεις πόλεις «στοιχειώνουν» την ελληνικής καταγωγής Τζοάνα Χατζηθωμά και τον Χαλίλ Ζορέζ. Με το Unconformities που παρουσιάζεται στο πλαίσιο του Onassis Fast Forward Festival 5 – Athens στο Μουσείο Ακρόπολης, μάς βυθίζουν στο χωμάτινο υποσυνείδητο των τριών αυτών πόλεων: σε όσα μπορούμε να μάθουμε από το αθηναϊκό σχιστολιθικό υπέδαφος, τις προσχώσεις του Κηφισού και τα πλούσια αρχαιολογικά στρώματα στο Μοναστηράκι, τον Κεραμεικό και τον Ελαιώνα, από τα υλικά κατακρήμνισης στην Πλατεία Μαρτύρων της Βηρυτού, από τις παραποτάμιες προσχώσεις του Σηκουάνα και την ευρύτερη περιοχή του Λούβρου.
«Σκάβοντας το παρελθόν, ανακαλύπτουμε το παρόν» δηλώνουν οι δύο «ερευνητές και ονειροπόλοι», που, εδώ και μια τετραετία, σε συνεργασία με γεωλόγους, αρχαιολόγους και ιστορικούς, συλλέγουν, ανασυνθέτουν και εκθέτουν προϊόντα γεωτρητικών ερευνών.
Το Μουσείο της Ακρόπολης υποδέχεται αυτήν τη βραβευμένη έκθεση σύγχρονης τέχνης (Prix Marcel Duchamp, 2017), που παρουσιάστηκε πέρυσι στο Centre Pompidou και αποτελεί μια διεθνή συμπαραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. «Μια αρχαιολογία της μνήμης στην καρδιά ενός διαρκώς ταραγμένου παρόντος», χαρακτηρίστηκε το Unconformities, αυτό το μουσείο γεωιστορίας της Αθήνας, της Βηρυτού και του Παρισιού, το οποίο εκτείνεται χρονικά από την προϊστορική περίοδο έως τη δική μας γεωλογική εποχή, τη λεγόμενη Ανθρωπόκαινο, κατά την οποία το είδος μας αποδεικνύεται δέκα φορές πιο καταστροφικό από όλα μαζί τα φυσικά φαινόμενα.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Για πρώτη φορά έκθεση σύγχρονης τέχνης στο Μουσείο της Ακρόπολης. Φανταστείτε μια έκθεση σύγχρονης τέχνης συγκροτημένη από φυσικά υλικά της γης, τα χώματα και τα χαλάσματα από το υπέδαφος των τριών πόλεων, τοποθετημένα στους κυλίνδρους γεωυλικών (τα λεγόμενα «καρότα», στην αργκό των γεωτρυπανιστών). Η Χατζηθωμά και ο Ζορέζ στρέφουν το βλέμμα στις τεκτονικές ασυνέχειες (discontinuities) και, κυρίως, στις στρωματογραφικές ασυμφωνίες (unconformities). Εκεί δηλαδή όπου, αίφνης, ανάμεσα στα πλούσια σε πληροφορίες στρώματα του υπεδάφους, μεσολαβεί ένα στρωματογραφικό κενό, ένα κρυφό παρελθόν που δεν άφησε πίσω του κανένα ίχνος, αλλά άπλετο χώρο για τη φαντασία.
Οι δυο τους στοιχειοθετούν για αυτές τις άγνωστες χρονικές περιόδους υπερβατικές αφηγήσεις, στα όρια ντοκουμέντου και μυθοπλασίας. Οι έννοιες του άδηλου και του άρρητου, εκείνου που μπορεί να συναχθεί από τα συμφραζόμενα, βρίσκονται στο επίκεντρο της δουλειάς τους. Μια διαφορετική, μη γραμμική προσέγγιση της Ιστορίας γίνεται εφικτή: η Ιστορία ως συμβάν και δράση, ως ένα παλίμψηστο εποχών και πολιτισμών.
Στο Unconformities η πόλη αποκαλύπτεται εξίσου ως τόπος και ως χρόνος. Ρίζες αργίλου και χαλκού έρχονται στο φως και γίνονται τεκμήρια μιας διαφορετικής, πιο ηθικής, ποιητικής και οικοπολιτικής γεωλογίας, αρχαιολογίας και, τελικά, αυτογνωσίας. Κάτω από τα πόδια μας κρύβεται ένας υπόγειος κόσμος γεμάτος ίχνη φυσικών φαινομένων, αρχαίων οικισμών, σύγχρονων δομήσεων και αποδομήσεων, επιβλητικών θεμελιώσεων και ολέθριων πολέμων.
Η εικαστική εγκατάσταση Unconformities συγκροτείται από τρία μέρη: τα Time Capsules (χρονοκάψουλες), γλυπτά με επικολλημένα τα ευρήματα των γεωτρήσεων σε μια διάφανη ρητίνη ειδικά διαμορφωμένη από τους καλλιτέχνες· το φιλμ Palimpsestes, το οποίο καταγράφει τις διαδικασίες που χρησιμοποιήθηκαν σε διάφορες εκσκαφές στη Βηρυτό· και, τέλος, το εν είδει ζωφόρου Zig Ζag Over Time, που περιγράφει τους πυρήνες χρησιμοποιώντας τρία καλλιτεχνικά μέσα: φωτογραφία, σχέδιο και κείμενο.
Για το Unconformities είπαν:
«Μια αρχαιολογία της μνήμης στην καρδιά ενός διαρκώς ταραγμένου παρόντος» περιέγραψε το Unconformities ο πρόεδρος της επιτροπής του Marchel Duchamp Prix και διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στο Centre Pompidou, Bernard Blistène.
«Με μια ποιητική χειρονομία, αγκαλιάζουν εξίσου τη γλυπτική, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία και το βίντεο και επιχειρούν μια συνάντηση των επιστημών της γνώσης –αρχαιολογία, ιστορία, γεωλογία–, προκαλώντας, την ίδια στιγμή, τις έννοιες της χρονικότητας και της γραμμικότητας». Με αυτά τα λόγια σχολίασε το Unconformities ο πρόεδρος του Centre Pompidou, Serge Lasvignes.
Ο ανθρωπολόγος Bruno Latour περιγράφει γλαφυρά το Unconformities ως «ένα μεγάλο ανθρωποκεντρικό έργο που μπορεί να διαβαστεί από πάνω προς τα κάτω ή από αριστερά προς τα δεξιά, ανάλογα με το αν θέλουμε να πάμε από τη “φύση” στον “πολιτισμό” ή το αντίστροφο».
«Το έργο της Joana Hadjithomas και του Khalil Joreige είναι μια πρακτική αποκάλυψης, όχι μιας πνευματικής αποκάλυψης που θα φετιχοποιούσε τα ιστορικά κατάλοιπα, αλλά μιας αποκάλυψης του λανθάνοντος και του αόρατου, παρόμοια με τη διαδικασία εμφάνισης των φωτογραφιών. Εδώ, αυτοί οι σύγχρονοι “αναπαραγωγοί χώματος” διανοίγουν ένα ρήγμα στην επίσημη ιστορία, προκαλούν σχέσεις κλίμακας και σύγκρουση στον χρόνο και εκφράζουν την επείγουσα ανάγκη κατανόησης του σημερινού πολυφωνικού κόσμου.» – Clément Dirié
Συντελεστές
Παραχώρηση πετρωμάτων: Edrafor, Αττικό Μετρό, Bureau Sols Consultant
Σχέδια: Marie Doucedame, Sandrine Duval Laugier, Emilie Lesvignes, Elodie Moreno, Marthe Mulkey, Roland Nespoulet
Φωτογραφίες Post Production: Dorine Potel, Nadim Zablit, -scope Ateliers
Αρχαιολόγοι: Hadi Choueri, Julien Avinain, Αναστασία Κιούση
Γεωλόγοι: Milena Frouin, Μαρία Μπενίση, Issam Bou Jaoudé
Βοηθοί: Diane Mehanna, Clémence Condemi, Δήμητρα Μπουζάνη, Steven Daly
Παραγωγή: Factum Arte, Sebas Beyro, Adam Lowe
Φιλμ / Εικόνα: Talal Khoury, Joe Saadé, Khalil Joreige, Julien Hirsch
Μοντάζ: Tina Baz
Ήχος: Rana Eid (Studio DB)
Μουσική: Charbel Haber, The Bunny Tyler
Grading: Belal Hibri, Lucid
Μικροσκοπικές εικόνες: Ian Walker, Bernardo Cesare
Εκτέλεση παραγωγής για τη Στέγη: Δήμητρα Μπουζάνη
Βραβευμένο με το Marcel Duchamp Prize 2017, που διοργανώθηκε από το ADIAF σε συνεργασία με το Centre Georges Pompidou (Παρίσι)
Συμπαραγωγή του Onassis Culture/FFF
Με την υποστήριξη των: Noirmontartproduction (Παρίσι), Saradar Collection (Βηρυτός), Mohammad and Mahera Abu Ghazaleh Foundation (Αμμάν), Laurent Dumas & Fonds de dotation Emerige (Παρίσι), Robert Matta (Βηρυτός), Galerie In Situ – fabienne leclerc (Παρίσι)
Ευγενική παραχώρηση της Galerie In Situ – fabienne leclerc (Παρίσι) και του The Third Line (Ντουμπάι)
Σε συνεργασία με το Μουσείο Ακρόπολης
* Πραγματοποιούνται ξεναγήσεις στα ελληνικά (διάρκειας 20 λεπτών) από την αρχαιολόγο Αναστασία Κιούση και τη γεωλόγο Μάνια-Μαρία Μπενίση:
Παρασκευή 4 Μαΐου: 18:00, 18:30 & 19:00
Κυριακή 6 Μαΐου: 14:00, 14:30, 15:00 & 15:30
Σάββατο 12 Μαΐου: 17:00, 17:30, 18:00 & 18:30
Κυριακή 13 Μαΐου: 12:00, 12:30, 13:00 & 13:30
Διαβάστε επίσης: