Το «Άξιον Eστί» είναι ένα κορυφαίο έργο λόγου και μουσικής δύο εκ των σπουδαιότερων Ελλήνων δημιουργών του 20ού αιώνα, του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη και του συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη.
Πρόκειται για ένα ποιητικό έργο και ένα λαϊκό ορατόριο, από τα πιο μεγαλειώδη και δημοφιλή έργα στην ιστορία της ελληνικής ποίησης και μουσικής, που εξιστορεί σε τρεις ενότητες τα πάθη και τη μοίρα του Ελληνισμού από το Μέτωπο της Αλβανίας μέχρι και τον Εμφύλιο. Διαρθρωμένο σε τρεις ενότητες, τη Γένεση, τα Πάθη και το Δοξαστικόν, το έργο του Ελύτη, που επηρέασε με τις αρετές του τον ελληνικό ποιητικό κανόνα του 20ού αιώνα, περιέχει τρία διαφορετικά μορφικά στοιχεία, την πεζολογική αφήγηση, τους ύμνους σε ελεύθερο στίχο και τα έμμετρα χορικά. Ο Θεοδωράκης, για να εκφράσει την πρόθεση του ποιητή-δημιουργού, ενέταξε τον Αναγνώστη (Αφηγητής), που διαβάζει το κείμενο, τον Ψάλτη (Βαρύτονος) και τον Λαϊκό τραγουδιστή, που ερμηνεύουν μουσικά τους ύμνους για τα χορικά, αντίστοιχα, ενώ τη μουσική δομή του Άξιον Εστί συμπληρώνουν η συμφωνική ορχήστρα, η λαϊκή ορχήστρα και η μικτή και παιδική χορωδία. Στο έργο του Θεοδωράκη συνυπάρχουν τα συμβολιστικά οράματα του Ελύτη, τα ορατόρια του Μπαχ, με τις άριες, τα ρετσιτατίβι και τα κοράλ και η θεία λειτουργία, με τις ψαλμωδίες, την ανάγνωση των Ευαγγελίων και τα τροπάρια.
Στίχοι όπως το «Ένα το χελιδόνι», «Της αγάπης αίματα», «Ανοίγω το στόμα μου», «Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ», αποτελούν μια παρακαταθήκη ενός οικουμενικού πνευματικού ποιητικού και μουσικού έργου, στο οποίο συμπλέκονται ο ελληνοκεντρισμός και η παγκοσμιότητα, η μυθοπλασία, η ιστορία και οι θρησκευτικές δομές, ο ρεαλισμός και η ποιητικότητα, και το οποίο έμελλε να εμπνεύσει – και να εμπνέει ακόμα και σήμερα – έναν ολόκληρο λαό, καθώς έτυχε – και τυγχάνει – ευρύτατης αποδοχής. Ο σημερινός εκτελεστής του Άξιον Εστί δεν καλείται μονάχα να αναμετρηθεί με αυτό το μέγιστο έργο αλλά και με τις «ιστορικές», «κλασικές», «μυθικές» ερμηνείες του Μάνου Κατράκη και του Γρηγόρη Μπιθικώτση, που κατοικούν στο μυαλό του. Εν έτει 2022, η σκηνή του ΠΣΚΗ φιλοξενεί μια ανάγνωση του ποιητικού και μουσικού έργου των Ελύτη – Θεοδωράκη με τον Μύρωνα Μιχαηλίδη στη διεύθυνση της Φιλαρμόνιας Ορχήστρας Αθηνών, τον Γρηγόρη Βαλτινό στον ρόλο του Αναγνώστη, τον Κώστα Μακεδόνα σε ρόλο Λαϊκού τραγουδιστή, τον Τάση Χριστογιαννόπουλο ως Ψάλτη και εγχώρια χορωδιακά σύνολα. Μια νέα πρόταση, που θα αποδείξει την ποιητική ευαισθησία και τη μουσική μαεστρία τόσο των δημιουργών του όσο και σύγχρονων, αλλά και νέων, διαχρονικών εν τούτοις, εκτελεστών του σημαντικότατου αυτού έργου.
Συντελεστές
Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης
Σύνθεση: Μίκης Θεοδωράκης
Μουσική Διεύθυνση | Μύρων Μιχαηλίδης
Λαϊκός τραγουδιστής | Κώστας Μακεδόνας
Ψάλτης | Τάσης Χριστογιαννόπουλος
Αναγνώστης | Γρηγόρης Βαλτινός
Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών και λαϊκή ορχήστρα
Μικτή Χορωδία Δήμου Ηρακλείου | Διεύθυνση Γιάννης Κιαγιαδάκης
Μικτή και Νεανική Χορωδία Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου | Διεύθυνση Λένα Χατζηγεωργίου
*Το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, πριν την έναρξη κάθε εκδήλωσης. Κατά την είσοδο και την παραμονή του κοινού στον χώρο, εφαρμόζονται τα ισχύοντα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από την πανδημία COVID-19.