Σύμφωνα με τον Freud, η διαδικασία απώθησης της εμπειρίας δύναται να θέσει το γνώριμο υπό αμφισβήτηση, σε σημείο που μπορεί να φαντάζει αλλόκοτο έως ανησυχητικό. Δώδεκα Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες υπό την επιμέλεια της Αρτέμιδος Ποταμιάνου, διαχειρίζονται την απόσταση στη σχέση μεταξύ οικείου και ανοίκειου με διαφορετικούς και ενδιαφέροντες τρόπους. Κοινός όμως τόπος όλων είναι η ηπιότητα στην κατασκευή της εντύπωσης, έτσι ώστε η αίσθηση της αποξένωσης να κλιμακώνεται ανεπαίσθητα και σταδιακά όσο περισσότερο το έργο γίνεται κτήμα του θεατή.

Τα ανάγλυφα επιτοίχια χαρτιά Anaglypta Series της Bella Easton αρχικά παρουσιάζονται ως μία αρχετυπική ωδή στον Μινιμαλισμό. Καθώς το μάτι βυθίζεται στο λευκό, ανακαλύπτει μία ανέλπιστα πλούσια ανάγλυφη ματιέρα τροπικής βλάστησης, έναν hortus conclusus φυσικής κορνοκούπιας που διαλύεται μέσα στον αχανή άσπρο αιθέρα όσο απομακρυνόμαστε από αυτό. Ως ορισμός του αγγλοσαξονικού μότο ‘more than meets the eye’ (πιο πέρα από τη ματιά), τα έργα της Easton ανοίγουν μικρά παράθυρα σε ένα καθαρό και άφθαρτο, αρμονικό σύμπαν. Τεχνικολόρ παράθυρα στον βόρειο νατουραλισμό του Durer ανοίγει και ο Γιώργος Τσεριώνης, δημιουργώντας σύγχρονα αναθήματα που συνομιλούν μέσα από τη σιωπή και την ενδοσκόπηση.

Η ίδια η φύση αποτελεί το καταφύγιο των παιδικών ονείρων στην Κούνια-Cradle της Μάρθας Δημητροπούλου, κατασκευασμένη εξ ολοκλήρου από πευκοβελόνες. Αιχμηρό και ταυτόχρονα απαλό, απειλητικό και στοργικό μαζί, το λίκνο της ζωής εμπεριέχει τα δίπολα της ανθρώπινης φύσης στην πιο πρωτογενή, ουσιαστική σύστασή της, ενώ μέσα στο χώρο καταλαμβάνει την περιοχή εκείνη της τέχνης ως γνήσιος απόγονος των ντανταϊστικών ά-λογων αντικειμένων που έχουν απολέσει την αρχική τους χρήση. Η Κατερίνα Ζαχαροπούλου στην οπτικοακουστική εγκατάσταση Δεκαοχτώ- Decaocto, προβάλλει ποιητικά, μέσα από τα animated σχέδια της, το πέρασμα από την αθωότητα στην ενηλικίωση. Οικείες εικόνες αγαπημένων προσώπων θολώνουν στις παρυφές της μνήμης, όταν το συναίσθημα δεν είναι αρκετά δυνατό να τις κρατήσει διαυγείς, στις φωτογραφίες της Forms η Νίνα Λασσηθιωτάκη.

Τα γνώριμα αλλά πλέον ακατοίκητα περιβάλλοντα δια χειρός Maaike Stutterheim, ή μάλλον φακού, που έχουν πληγεί και αυτά από την ασυνέχεια του θυμικού και λειτουργούν ως ερείπια μνήμης, ενισχύουν την αίσθηση της γήτευσης των ερειπίων (ruin lust), σε ένα μεταμοντέρνο, αισθητικής blade runner, αρχιτεκτονικό περιβάλλον. Ο Ekkehart Keintzel στα Landscape documents φέρνει το εξωτερικό περιβάλλον μέσα στην καθημερινή clean-cut αισθητική suburbia εσωτερικών χώρων, ενώ οι Versaweiss δημιουργούν φαντασιακές l-print mirror images των πόθων και των συλλογικών απωθημένων μίας πολιτικά ορθής εποχής. Τα τοπία Landscape with Superimposed Cannibalism του Clay Smith αναζητούν μέσα από αρχειακό φωτογραφικό υλικό παράδοξους τρόπους κατασκευής του παλίμψηστου της ιστορίας με την εναπόθεση στοιχείων φαινομενικά ασύνδετων προκαλεί έκπληξη.

Σε αυτήν την εποχή όπου η αναζήτηση του Υψηλού έχει εγκαταλειφθεί από την υπερβολική πίστη στην ανθρώπινη δυνατότητα, ο Γιώργος Τσακίρης έρχεται να μας θυμίσει ότι η ανθρώπινη χειραγώγηση της φύσης έχει διπλό αντίκτυπο, με τις εκκολαπτικές μηχανές του Still Lives να προκαλούν μία πολύ πιο στομαχική αντίδραση από την επιτηδευμένα vanitas ατμόσφαιρα των αέναα αιωρούμενων σε φορμόλη ζώων του Damien Hirst. Με το μοντερνιστικό απειλητικό επιτοίχιο Black Hole Sun του  Boris Lafargue, και το τοτεμικό πήλινο White Power τοτέμ του Νίκου Τρανού συγκροτείται ένα αιχμηρό πολιτικό σχόλιο για μία εποχή που η δύναμη στα λάθος χέρια μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες.


Διαβάστε επίσης:

Back to basics: Uncanny ΙΙ στην ENIA Gallery