Οι Blitz, δηλαδή ο Γιώργος Βαλαής, η Αγγελική Παπούλια και ο Χρήστος Πασσαλής, σχηματίστηκαν τον Οκτώβριο του 2004 και στα 8 χρόνια παρουσίας τους συγκαταλέγονται εξαιρετικές δουλειές που διακρίνονται από πρωτοτυπία, έμπνευση αλλά κυρίως μεστότητα και σοβαρότητα.
Οι Blitz ανήκουν στους καλλιτέχνες που έχουν πραγματικά κάτι να πουν και το λένε με πολύ εύστοχο, φρέσκο και ουσιαστικό τρόπο. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το ότι έχουν ένα πιστό κοινό στην Ελλάδα αλλά και πως η δουλειά τους αναγνωρίζεται πλέον και στο εξωτερικό. Η διάσημη Schaubühne έχει ήδη εντάξει στο ρεπερτόριό της την παράσταση ΓΑΛΑΞΙΑΣ για την ερχόμενη σεζόν και αυτό πραγματικά δεν είναι μικρό κατόρθωμα για μια θεατρική ομάδα που δραστηριοποιείται στη – γεμάτη αντιξοότητες – Ελλάδα. Το Φεστιβάλ Αθηνών παρουσιάζει τη νέα δουλειά της ομάδας με τίτλο «Δον Κιχώτης» στις 28 και 29 Ιουνίου. Οι Blitz – εν μέσω προβών – βρήκαν λίγο χρόνο και απάντησαν στις ερωτήσεις του Culturenow.gr για τον αντι-ήρωα Δον Κιχώτη, τη χρήση στοιχείων ντοκιμαντέρ που τους δελεάζει αλλά και την παγίδα που ονομάζεται αναζήτηση ομορφιάς.
Συνέντευξη: Μαριάννα Παπάκη
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Culturenow.gr: Αφορμή για την «κουβέντα» μας είναι η νέα σας δουλειά «Δον Κιχώτης» που θα παρουσιαστεί, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στις 28 και 29 Ιουνίου. Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση και γιατί επιλέξατε έναν αντι-ήρωα και όχι έναν ήρωα;
Blitz: Η παράσταση Δον Κιχώτης είναι ένα επινοημένο ντοκιμαντέρ επηρεασμένο από κάποια πράγματα που μας άρεσαν από το βιβλίο αλλά και από άλλα που δεν περιέχονται μέσα σ’ αυτό. Γύρω από τον ήρωα υπάρχουν πρόσωπα που μιλάνε για αυτόν, αλλά και σκηνές που θέλουμε να βρίσκονται μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίας του ήρωα. Είναι μια παράσταση επηρεασμένη από το βιβλίο όχι μια παράσταση που το εικονογραφεί. Μας αρέσει που ο ήρωας κουβαλάει αντιφατικά στοιχεία πάνω του, κανείς μας δεν έχει αποφασίσει αν είναι αρνητικός ή θετικός ήρωας, παρόλο που πολλοί από εμάς ταυτιζόμαστε εσωτερικά με τον ιδεαλισμό του. Αυτό το μεταίχμιο που κουβαλάει, το γεγονός ότι οι πράξεις του δεν ξέρεις αν είναι ανδραγαθήματα ή γκάφες νομίζουμε ότι περιγράφει σωστά την πορεία της ανθρώπινης ύπαρξης. Όλοι μας λόγω του υποκειμενισμού μας έχουμε μια παραισθητική σχέση με την πραγματικότητα, όλων μας οι πράξεις προκαλούν κάποια στιγμή τη χλεύη των ανθρώπων.
Cul.N.: Το Δελτίο Τύπου της παράστασης αναφέρει ότι δανείζεστε τη γλώσσα και τα στοιχεία του ντοκιμαντέρ, κάτι που το έχουμε δει και σε άλλες δουλειές σας, όπως το Cinemascope για παράδειγμα. Ποια είναι η δύναμη του ντοκιμαντέρ που θέλετε να χρησιμοποιήσετε στη δουλειά σας;
B.: Το ντοκιμαντέρ μπορεί να μοντάρει ετερόκλητα στοιχεία για να αφηγηθεί ένα γεγονός ή μια ιστορία, πράγμα που σημαίνει περισσότερη ελευθερία για μας. Μας αρέσει η περιπέτεια της αναζήτησης της μορφής μιας παράστασης, γι’ αυτό και καμία παράσταση μας δε μοιάζει με την προηγούμενη. Είναι ένας τρόπος να προσπαθήσεις να βρεις μια καινούργια ελευθερία στην δουλειά σου και ταυτόχρονα ένας τρόπος να μη βαρεθείς κάνοντας τα ίδια και τα ίδια. Έτσι είναι άλλο ντοκιμαντέρ το Cinemascope και άλλο ο Δον Κιχώτης.
Cul.N.: «Περισσότερη ηθική, λιγότερη αισθητική». Είναι πράγματι αυτό το μότο σας και για ποιο λόγο; Πάσχουμε από ηθική και είμαστε επαρκείς σε αισθητική; Δεν θα μπορούσαν ηθική και αισθητική να είναι και αλληλένδετες έννοιες;
B.: Μας αρέσει αυτή η φράση γιατί κάτι σημαίνει για μας, δεν κρυβόμαστε όμως πίσω της, δεν είναι το δόγμα μας, δεν έχουμε δόγματα. Η σκέψη της αναζήτησης της ομορφιάς, μας έχει σημαδέψει όλους μας περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στοιχείο στη διαμόρφωσή μας. Συναντά όμως κανείς στη ζωή του, ανθρώπους που παράγουν ή ασχολούνται με την ομορφιά και ανακαλύπτει ότι είναι κατά βάθος μικρόψυχοι παλιάνθρωποι. Πού ακριβώς στοχεύει λοιπόν όλη αυτή η ομορφιά;
Αυτή η εκλέπτυνση της ενασχόλησης με το ωραίο δεν μας οδήγησε σε μια αντίστοιχη ψυχική γενναιότητα ή βαθύτητα, παραμένουμε ακόμη χοντροκομμένοι σαν ανθρωπότητα. Μόνο ελάχιστοι άνθρωποι κατάφεραν να ζήσουν την ομορφιά με τους δικούς τους όρους, ίσως τελικά γι’ αυτό να μας αρέσει ο Δον Κιχώτης. Όλοι εμείς οι υπόλοιποι τσαλαβουτάμε μέσα σε αγοραίους κανόνες που μας υπενθυμίζουν τί είναι όμορφο και τί όχι. Δεν ανακαλύπτουμε τί είναι όμορφο, καταναλώνουμε αυτό που μας είπαν ότι είναι όμορφο. Μας αρέσει επίσης η φράση του Ezra Pount “Είναι δύσκολο πράγμα η Ομορφιά, Yeats, είναι δύσκολο πράγμα”. Μας αρέσει ο Vincent van Gogh όχι ο Jeff Koons αλλά όλα αυτά μπορεί και να μην σημαίνουν τίποτα.
Cul.N.: Πρόσφατα παρουσιάσατε τη δουλειά σας στη βερολινέζικη σκηνή της Schaubühne και στο παρισινό Theatre De La Ville (όπου η παράσταση ήταν sold out). Πείτε μας λίγα λόγια για τις εμπειρίες αυτές καθώς και για το ότι η ομάδα σας είναι υποψήφια για το ευρωπαϊκό βραβείο New Theatrical Realities. Πώς εισπράττετε αυτή την αναγνώριση εκτός συνόρων και μάλιστα σε μία εποχή τόσο δύσκολη για τους Έλληνες και άρα και τους Έλληνες καλλιτέχνες.
B.: Είναι παράξενο να μιλά κανείς για αναγνώριση σε μια χώρα όπου η επιτυχία ήταν πάντα το συνώνυμο ενός σκυλάδικου οράματος ή θύμιζε στις περισσότερες περιπτώσεις μια αστραφτερή χαρούμενη βαλκανική showbiz. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ένα ενδιαφέρον για τη δουλειά μας στο εξωτερικό και χαρήκαμε τόσο με την υποψηφιότητα όσο και με τις παραστάσεις στο Βερολίνο και το Παρίσι, παρόλο που τα πράγματα αντικειμενικά και κυρίως οικονομικά παραμένουν δύσκολα για μας. Στο Βερολίνο με τον ΓΑΛΑΞΙΑ η συνεργασία με τους ηθοποιούς αλλά και γενικότερα με τους ανθρώπους της Schaubühne ήταν πάρα πολύ καλή και ενδιαφέρον είχε και το περιεχόμενο που απέκτησε η παράσταση από τα κείμενα των Γερμανών ηθοποιών αλλά και η διαφορετική αντιμετώπιση που είχαν πάνω στην έννοια του πένθους. Η ιδέα της παράστασης δούλευε αλλά πάνω σε ένα διαφορετικό υπόβαθρο και σε ένα άλλο ιστορικό και κοινωνικό υπόστρωμα. Έβλεπε κάποιος, σαν θεατής, κατά την διάρκεια της παράστασης να πέφτει σιγά-σιγά η Ανατολική Γερμανία.
Αλλά και στο Παρίσι με το Guns!Guns!Guns! στο Theatre de la Ville ήταν εξίσου ενδιαφέρουσα εμπειρία, και τα σχόλια του κόσμου μετά την παράσταση ήταν θετικά και κάποιες κριτικές που γραφτήκαν, πράγμα που μας χαροποίησε γιατί κουραστήκαμε πολύ για να ξαναστήσουμε μια παράσταση που είχαμε κάνει πριν 2 χρόνια.
Cul.N.: Επιστρέφοντας στον «Δον Κιχώτη», ποιό ή ποιά από τα υπαρκτά ή επινοημένα πρόσωπα των οποίων οι μαρτυρίες χρησιμοποιούνται στην παράστασή σας, παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον κατά τη γνώμη σας; Μεγεθύνει ίσως τη μοναξιά του;
B.: Δεν υπάρχει μια μόνο συγκεκριμένη μαρτυρία που να οδηγεί σε αυτό το συμπέρασμα. Περισσότερο είναι ο τρόπος που η παράσταση φέρεται στον ήρωα με αποτέλεσμα να προκύπτει όλη αυτή μοναξιά και η απομάκρυνση του από αυτό που συνήθως ονομάζουμε “κανονικό”. Είναι η πιο εικαστική παράσταση που έχουμε κάνει και πολλά από τα πράγματα που συμβαίνουν σ’ αυτήν δεν συμβαίνουν με την μορφή των επιχειρημάτων.
Cul.N.: Μετά την παρουσίαση της παράστασης στο Φεστιβάλ Αθηνών, έχετε επόμενα σχέδια για τον «Δον Κιχώτη» ή για άλλη σας δουλειά;
B.: Ναι, το Σεπτέμβριο θα πάμε στο Βερολίνο για να ξανανεβάσουμε το ΓΑΛΑΞΙΑ καθώς η παράσταση αυτή εντάχθηκε τελικά στο ρεπερτόριο της Schaubühne, μετά θα παρουσιάσουμε ακόμη μια παράσταση στην Αθήνα τον Νοέμβριο, και στη συνέχεια θα βρισκόμαστε στη Γαλλία με τρείς παραστάσεις μας μεταξύ αυτών και το Guns!Guns!Guns! και ο Δον Κιχώτης. Μετά θα θέλαμε να ξεκουραστούμε λίγο.
www.theblitz.gr