«Book Café, το μοναδικό βιβλιοπωλείο της Ζανζιβάρης»

Σε ένα νησί στην άκρη της Αφρικής, εκεί που τα χιλιάδες παιδιά τρέχουν ξυπόλυτα στους χωμάτινους δρόμους και παίζουν μπάλα στις ατελείωτες αμμουδιές, εκεί, στα στενά της Stone Town, με τις πανέμορφες πόρτες και τις έντονες μυρωδιές από τα φρέσκα μπαχαρικά, το να συναντήσεις ένα βιβλιοπωλείο είναι το ίδιο σπάνιο όσο και το καθαρό πόσιμο νερό.

Έτσι και για εμάς, το να συναντήσουμε στη Ζανζιβάρη ένα μέρος που μπορούμε να πιούμε τον καφέ μας ανάμεσα σε βιβλία με ιστορίες και χρώματα από αυτήν τη μαγευτική ήπειρο, ήταν μια μεγάλη έκπληξη και μια ανεπανάληπτη εμπειρία.

Το Book Café, ήταν ο πρώτος χώρος που επισκέφτηκα αμέσως μετά την τακτοποίηση μας στο ξενοδοχείο και το τελευταίο μέρος το οποίο αποχαιρέτησα φεύγοντας από το νησί.

Όπως και τα περισσότερα πράγματα εδώ, τα βιβλία ήταν ένα είδος πολυτελείας για ανθρώπους που δεν έχουν την άνεση να αποκτήσουν τα αναγκαία αγαθά για την επιβίωση τους.

Αυτό όμως δεν τους εμπόδιζε από το να είναι ευγενικοί μαζί μας, να μας χαμογελούν και να ελπίζουν να κάνουμε και εμείς το ίδιο.

Το ίδιο συνέβη και όταν ζήτησα  να μου επιστρέψουν να φωτογραφήσω το χώρο του Book Café και να πούμε μερικές λέξεις για το μοναδικό βιβλιοπωλείο της Ζανζιβάρης. Η Μαριάμ, υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου, μας χαμογέλασε ευγενικά και όντας μη εξοικειωμένη με τη «δημοσιότητα», δέχθηκε ντροπαλά να καθίσει μαζί μας και να μιλήσει για τη ζωή εκεί.

Με απολύτως κανένα δυτικό στοιχείο στον τρόπο ζωής τους και με το βασικό μισθό στα 100 δολάρια το μήνα, οι κάτοικοι της Ζανζιβάρης, όσο και αν αγαπούν τα βιβλία δεν καταφέρνουν εύκολα να τα αποκτήσουν…

«Οι πελάτες μας είναι ξένοι. Άνθρωποι που ήρθαν για διακοπές και ξέχασαν να πάρουν μαζί τους ένα βιβλίο ή θέλησαν φεύγοντας να πάρουν μαζί τους ένα λεύκωμα  για την Αφρική. Έχουμε πολλά ξενόγλωσσα, κλασική μεταφρασμένη λογοτεχνία και πολλά επίσης βιβλία, μυθιστορήματα συνήθως, με αναφορές στην Αφρική…».

Η Μαριάμ κοιτάζει διστακτικά το φακό, χαμογελάει, της λέω πως θα τις στείλω τις φωτογραφίες αλλά φαίνεται να μην με πιστεύει. Οι άνθρωποι σε αυτό το νησί έχουν μάλλον ακούσει πολλές υποσχέσεις στη ζωής τους, αλλά ελάχιστες πραγματοποιήθηκαν. Ευτυχώς, εγώ ήρθε η στιγμή να εκπληρώσω τη δική μου…

Η μυρωδιά από τη ζεστή  σοκολάτα έχει κατακλίσει το χώρο, οι ξένοι επισκέπτες μπαίνουν σχεδόν ευλαβικά  στο χώρο και ξεφυλλίζουν τα μεγάλα λευκώματα, εγώ σταματώ στη γωνιά με τα παιδικά βιβλία και νιώθω μια μικρή θλίψη που τα μικρά παιδιά του νησιού με τα λαμπερά μάτια και τα αθώα χαμόγελα δεν μπορούν να έχουν  εύκολη πρόσβαση σε αυτά.

Δυστυχώς, τα βιβλία είναι είδος «περιττό» για το σπίτι και ας είναι η δίψα για γνώση μεγάλη…

Διστακτικά ζητάω από την Μαριάμ να διαλέξει το δικό της αγαπημένο βιβλίο από το χώρο.

Εκείνη δεν χρειάζεται να σκεφτεί πολύ. Τα μάτια της ταξιδεύουν στο πάνω ράφι και στο τεράστιο διπλό, βαρύ λεύκωμα για τις τελετές της Αφρικής. Η περηφάνια καθώς μας το παρουσιάζει είναι εμφανής στο πρόσωπο της.

Στη συνέχεια της ζητώ να μου διαλέξει τα τρία εκείνα βιβλία που οι ξένοι επισκέπτες προτιμούν να παίρνουν μαζί τους φεύγοντας από το χώρο.

Η Μαριάμ, για ακόμα μια φορά, επιλέγει  βιβλία που η αναφορά τους στην Αφρική είναι εμφανής ακόμα και από το εξώφυλλο. Δεν ξέρω τι μπορεί να της προκαλεί αυτή την ανάγκη, ένιωσα όμως ότι γίνεται με πολύ αγάπη για την πατρίδα της, την κουλτούρα της, την ιστορία της. Φάνηκε μέσα από τη σύντομη, και δύσκολη λόγω της γλώσσας συνομιλία μας, ότι ήθελε με το δικό της  τρόπο να μας πει ότι «είμαστε εδώ, δείτε μας, δώστε μας μια ευκαιρία να φανούμε…».

Στο μοναδικό βιβλιοπωλείο της Ζανζιβάρης, με τον Αφρικάνικο διάκοσμο, τους ήχους από την τοπική μουσική και τους μικροπωλητές έξω από τη βιτρίνα να προσφέρουν για λίγα σελίνια μια ξενάγηση στη πόλη μαζί με δυο καρύδες, τα πράγματα μοιάζουν να έχουν σταματήσει σε μία άλλη εποχή.

Δεν ξέρω αν είναι καλύτερη ή όχι από την δική μας, μα σίγουρα είναι πολύ διαφορετική. Αντίστοιχη θα έλεγα της ζωής των κατοίκων της.

Την τελευταία ημέρα της παραμονής μας στο νησί, ήξερα πως οι δεκατρείς ημέρες ήταν αρκετές και σίγουρα θα αργούσα να επιστρέψω. Αυτή τη στιγμή, ένα μήνα μετά το ταξίδι μας και ζώντας την πραγματικότητα της Ελλάδας, νομίζω ότι με πολύ χαρά θα επέστρεφα στο μικρό αυτό νησί της Αφρικής, με τα πολλά χρώματα, τις αντιθέσεις και τα παιδιά με τα πιο λαμπερά χαμόγελα.

Άλλωστε, τώρα έχω ένα πολύ όμορφο στέκι. Το Book Café  είναι εκεί, στο κέντρο της πρωτεύουσας Stone Town και η Μαριάμ σίγουρα θα χαιρόταν να της δείξω το άρθρο μου για να δει ότι μερικοί από εμάς τηρούμε τις υποσχέσεις που δώσαμε…

Book Café, Kenyatta road, Stown Town, Zanzibar.