Απνευστί διαβάστηκε. Όχι μόνο γιατί έχει έξυπνη πλοκή και ενδιαφέροντες χαρακτήρες, αλλά κυρίως γιατί είναι από τα ελάχιστα βιβλία που καταφέρνουν να σου δημιουργήσουν το συναίσθημα ότι έχεις μπει μέσα και δυσκολεύεσαι να το αφήσεις.
Από την Ελισάβετ Σπαντιδάκη
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Πάκο είναι ένας ανάπηρος γύφτος. Δεν έχει πόδια, δεν έχει λεφτά, δεν έχει τίποτα. Μόνο τον κολλητό του τον Σιλέντσιο και το χασίσι. Εύκολα πράγματα, εύκολη ζωή. Αλλά όσο να ‘ναι, τα πόδια τα ονειρεύεται. Ώσπου μια μέρα, στην αυλή του χαμόσπιτού του βρίσκει ένα λευκό απόκοσμο δέντρο που του ζητάει να του κόψει τα δεσμά. Ο Πάκο το κάνει. Και το δέντρο γίνεται δέσμιός του. Για κάθε χάρη που του κάνει ο Πάκο, εκείνο ανταποδίδει. Και τα πόδια επιστρέφουν. Όπως έρχονται κι άλλα πράματα. Και όπως είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο, η σχέση γίνεται όλο και πιο στενή αλλά παράλληλα και απόμακρη. Ένας εφιάλτης κι ένας παράδεισος μαζί. Και ο Πάκο τα ζει όλα…
Ο Νίκος Καρβέλας εκπλήσσει όχι απλώς θετικά, αλλά και με έναν τρόπο που δεν περιγράφεται εύκολα. Μαγικός ρεαλισμός μυρίζει από χιλιόμετρα. Με έναν ανεπιτήδευτο τρόπο, προβάλλοντας το πιο οικείο του θέμα και ταυτόχρονα το πιο απλό: τη μουσική. Όλο το βιβλίο είναι μία μελωδία. Είναι μία θεατρική παράσταση που θα μπορούσε να είναι γραμμένη, είτε πριν από αιώνες με κλασική μουσική, είτε με ροκ, είτε με τζαζ. Είναι ένα βιβλίο που ενώνει τις τέχνες, τις εξήρει και τις ανεβάζει στο βάθρο που τους αξίζει. Τις τέχνες που λίγο-πολύ, τη σημερινή εποχή έχουμε ξεχάσει. Λίγο η καθημερινότητα, λίγο η κατάσταση, ξεχνάμε πόσο σημαντικό είναι να διαβάζεις ένα βιβλίο απόλυτα λογοτεχνικό, μυθοπλαστικό, πολυεπίπεδο. Ξεχνάμε επίσης τη δύναμη της μουσικής. Αλλά το πιο σημαντικό; Ξεχνάμε την πιο σημαντική παράμετρο: την δύναμη μιας ιστορίας. Συγγραφείς εμφανίζονται καταβεβλημένοι από το αμόνι που σέρνεται, άνευ επιλογής, πίσω μας. Μουσικοί διστάζουν να προχωρήσουν περισσότερο στην σύνθεση και προτιμούν την ασφάλεια των παλιών, των σίγουρων στοίχων και μελωδιών. Ηθοποιοί παλεύουν για μια θέση στο σανίδι άνευ πληρωμής.
Αφυπνίζει ο Πάκο. Και το καλό είναι ότι αφυπνίζει σε πολλά επίπεδα. Προσωπικά, καλλιτεχνικά, πολιτικά, κοινωνικά. Συνεχείς συμβολισμοί που σηκώνουν και δεύτερη και τρίτη ανάγνωση σε μία φαινομενικά απλή εξιστόρηση μιας φανταστικής ιστορίας. Επαναλήψεις που προσδιορίζουν το κλίμα, το περιβάλλον, το ύφος, αυτό που βιώνει ο Πάκο, το ίδιο που βιώνουμε όλοι. Για να καταλήξει στο κοινό συμπέρασμα που σχεδόν καταλήγουμε όλοι: ότι στην τέχνη βρίσκεται η πεμπτουσία της ζωής, στη γνώση κρύβεται το κλειδί της ευτυχίας και της δυστυχίας. Το σκοτεινό αυτό μυθιστόρημα, με τις εξάρσεις κόκκινου και λευκού, είναι από τα καλύτερα μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τον τελευταίο καιρό. Ο Ν. Καρβέλας ξέρει πολύ καλά πώς να χειριστεί όχι μόνο τους ήρωές του, αλλά και το background στο οποίο ζουν, από την παραμικρή λεπτομέρεια μέχρι το μεγαλείο ενός ολόκληρου πολιτιστικοκοινωνικού φαινομένου. Το δύσκολο κομμάτι όταν διαβάζεις λοιπόν ένα τέτοιο μυθιστόρημα είναι να επιχειρηματολογήσεις γιατί είναι τόσο καλό. Ο μόνος εύκολος λόγος που μπορώ να σκεφτώ είναι ένας: γιατί γίνεσαι ένα με την ιστορία και στη συνέχεια κουβαλάς τον Πάκο μαζί σου. Τον σκέφτεσαι μετά από μέρες όταν πίνεις καφέ το πρωί, όταν ακούς μία καινούρια μελωδία, ακόμα κι όταν είσαι με τους φίλους σου και περνάς καλά, ο Πάκο είναι εκεί, έχει γίνει κομμάτι σου. Απλώς γιατί ήταν εξ’ αρχής. Και μαζί με τον Πάκο έρχονται κι όλα τα υπόλοιπα στοιχεία του μυθιστορήματος, μικρά και μεγάλα.
Η τελευταία συγγραφική απόπειρα λοιπόν του Νίκου Καρβέλα είναι πέρα για πέρα επιτυχής σε πολλά επίπεδα: λογοτεχνικά, νοηματικά, εκφραστικά, μυθοπλαστικά, αλλά και γιατί περιμένεις να δεις τον Πάκο μπροστά σου, σε μία μουσική παράσταση ή ακόμα σε ένα πλατό εκτός συνόρων. Περιμένεις να δεις τα scores και να ακούσεις την απόκοσμη μελωδία του να γίνεται πραγματικότητα. Ο Πάκο έχει μέλλον μπροστά του, όπως και ο ίδιος ο συγγραφέας.