Αποτελεί σημείο αναφοράς κάθε βιβλίο που πραγματεύεται έναν πίνακα ζωγραφικής μιας και ένα τέτοιο εγχείρημα δύσκολα το αποπειράται …
Του Γιάννη Αντωνιάδη
κανείς λόγω ίσως της δυσκολίας ενός θέματος με ιδιαιτερότητες που πρέπει να αποτυπωθεί όσο γίνεται πιστότερα μέσα από ένα μυθιστόρημα.
Παρ’ όλα αυτά η «Σχεδία» του Μιχάλη Μοδινού στέκεται στο ύψος της γραφής και των περιστάσεων, μας ταξιδεύει πίσω στον 19ο αιώνα και μας παρασύρει σε μία δραματική ιστορία που θα μπορούσε να έχει μεταφερθεί με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η ιστορία του πίνακα με λίγα λόγια είναι η εξής:
Ο ζωγράφος Theodore Gericault (1791-1824) στα ελληνικά Ζερικώ, ο οποίος υπήρξε δάσκαλος του γνωστού σε μας Delacroix (Σφαγή της Χίου), εμπνεύστηκε αυτόν τον πίνακα από το ναυάγιο της Μέδουσας. Η Μέδουσα ήταν ένα ιστιοφόρο που έπλεε προς την Σενεγάλη μεταφέροντας τον Γάλλο κυβερνήτη Ζιλιέν Σμαλτς που θα παρελάμβανε την αποικία από τους Βρετανούς. Το πλοίο όμως λόγω κακού χειρισμού προσέκρουσε στα βράχια. Έπεσαν οι σωσίβιες λέμβοι οι οποίες έσυραν μαζί τους μία σχεδία που μετέφερε 147 επιζώντες.
Όμως σε μία στιγμή πανικού το σχοινί που συνέδεε τις βάρκες με την σχεδία κόπηκε και η σχεδία έμεινε να πλέει στο έλεος του καιρού για πολλές μέρες παρασύροντας στον θάνατο σχεδόν όλους τους ναυαγούς πλην 15 εξ’αυτών οι οποίοι μετά από κακουχίες, πείνα, εξαθλίωση αλλά και απίστευτες σκηνές κανιβαλισμού κατάφεραν να διασωθούν από το συνοδευτικό του πλοίου Μέδουσα ονόματι «Άργος».
Αυτά ως προς την ιστορία του πίνακα.
Το βιβλίο του Μιχάλη Μοδινού προσπαθεί και καταφέρνει να μας μεταφέρει την δραματικότητα της σκηνής που αναπαρίσταται στον πίνακα που προκύπτει από την αλληλογραφία μεταξύ του ζωγράφου και ενός επιζήσαντα του ναυαγίου, του Αλεξάντερ Κορεάρ ο οποίος διηγείται την ιστορία στον ζωγράφο και εκείνος βασισμένος στις πληροφορίες του αυτές μας αναπαριστά με τον πλέον αφηγηματικό τρόπο την δική του εκδοχή για την ιστορία.
Η γραφή του Μιχάλη Μοδινού είναι άκρως αποκαλυπτική και περιγραφική κάτι που λειτουργεί σαν μοχλός για τον αναγνώστη ο οποίος μοιάζει να ζει τις στιγμές, αυτά που προηγήθηκαν όσο και αυτά που επακολούθησαν μιας και το γεγονός αυτό αποτέλεσε για την τότε γαλλική κοινωνία ότι και ο Τιτανικός στην μεταγενέστερη εποχή. Η κοινωνική κατακραυγή για αυτήν την τραγωδία κατέληξε να αναδείξει αυτό το γεγονός σε μέγα σκάνδαλο της εποχής. Μέσα από το βιβλίο γινόμαστε μάρτυρες της εξαθλίωσης, του εξευτελισμού της ανθρώπινης υπόστασης και αξιοπρέπειας, καθώς ο συγγραφέας καταφέρνει να αποτυπώσει την απόγνωση ανθρώπων οι οποίοι βιώνουν τραγικές συνθήκες με χαραγμένη την αγωνία στα πρόσωπα τους για το τι μέλλει γενέσθαι.
Το βιβλίο καθηλώνει τον αναγνώστη, τον συγκινεί και πάνω από όλα τον γυρίζει πίσω στον χρόνο, έναν χρόνο διαφορετικό που τον διδάσκει ιστορία.
Το βιβλίο του Μιχάλη Μοδινού, Η σχεδία, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.