Ο Μπιλ Βαϊόλα (Bill Viola), που απεβίωσε τον περασμένο μήνα, υπήρξε πρωτοπόρος στους τομείς των νέων μέσων, του βίντεο και των πολυμεσικών εγκαταστάσεων. Για πάνω από 50 χρόνια το οραματικό του έργο -οπτικοακουστικά εμβυθιστικά περιβάλλοντα με βίντεο και ηχητικά τοπία- επικεντρωνόταν στις θεμελιώδεις ανθρώπινες εμπειρίες της γέννησης, του θανάτου και σε θέματα όπως η ανθρώπινη συνείδηση. Οι επιβραδυνόμενες κινούμενες εικόνες, με τις οποίες έγινε διεθνώς γνωστός, μετατοπίζουν την αίσθηση αντίληψης για να αποκαλύψουν τις εσωτερικές διεργασίες της συνείδησης.
Ο Βαϊόλα πειραματίστηκε με τις νέες τεχνολογίες του βίντεο ήδη από τις απαρχές του για να εξερευνήσει τις εκφραστικές δυνατότητες αυτού του νέου μέσου. Παράλληλα, μέσα από τη μελέτη της ιστορίας της τέχνης και των μεγάλων δασκάλων, καθώς και την έρευνα σε πολιτιστικές τελετουργίες σε όλο τον κόσμο, συνειδητοποίησε ότι η τέχνη μπορεί να εκφράσει την πραγματική συμπόνια προσπαθώντας να δημιουργήσει έργα που ενσαρκώνουν την έννοια της μεταμόρφωσης. Ο Βαϊόλα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην καθιέρωση του βίντεο ως μίας αδιαμφισβήτητα σημαντικής μορφής της σύγχρονης τέχνης.
Ο Βαϊόλα συμμετείχε σε μεγάλες διοργανώσεις, όπως η Documenta 6 το 1977, η 46η Μπιενάλε της Βενετίας το 1995 (όπου εκπροσώπησε τις ΗΠΑ), καθώς και σε αμέτητες εκθέσεις σε μουσεία σε όλο τον κόσμο, όπως το Μουσείο Guggenheim της Νέας Υόρκης, το LACMA του Λος Άντζελες, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Σαν Φρανσίσκο, το Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο, το Μουσείο Stedelijk του Άμστερνταμ, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Φρανκφούρτης και πολλά άλλα, προσελκύοντας ρεκόρ επισκεπτών για σύγχρονο καλλιτέχνη που εργάζεται στην κινούμενη εικόνα.
Εκτός από το βίντεο, η μουσική ήταν επίσης ένα σημαντικό μέρος της ζωής και του έργου του Βαϊόλα. Μεταξύ 1973-1980 εμφανίστηκε με τον πρωτοποριακό συνθέτη David Tudor ως μέλος του συνόλου Rainforest, που αργότερα ονομάστηκε Composers Inside Electronics. Ο Βαϊόλα δημιούργησε επίσης βίντεο που συνόδευαν μουσικές συνθέσεις, όπως το Déserts του Edgard Varèse το 1994 με το Ensemble Modern και, το 2000, μια σουίτα βίντεο τριών τραγουδιών για την παγκόσμια περιοδεία του ροκ συγκροτήματος Nine Inch Nails. Το 2004 συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Peter Sellars και τον μαέστρο Esa-Pekka Salonen για τη δημιουργία μιας νέας παραγωγής της όπερας του Richard Wagner, Tristan & Isolde, η οποία παρουσιάστηκε από τη Φιλαρμονική του Λος Άντζελες την ίδια χρονιά και έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στην Opéra National de Paris, στην Bastille το 2005.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στο αφιέρωμα θα παρουσιαστούν τα παρακάτω έργα:
- Angel’s Gate, 1989
Βιντεοταινία, έγχρωμη, με ήχο
Διάρκεια 4΄50΄΄
Παραγγελία για τη σειρά “El Arte de Video”, παραγωγή της IMATCOATANOR σε συνεργασία με την Television Española, SA, Μαδρίτη - Memory Surfaces and Mental Prayers, 1977
Βιντεοταινία, έγχρωμη, με ήχο, συνολική διάρκεια 29΄
Περιλαμβάνει τα επιμέρους βίντεο:-
- The Wheel of Becoming, 1977
- The Morning After the Night of Power, 1977
- Sweet Light, 1977
-
- Four Songs, 1976
Βιντεοταινία, έγχρωμη, με ήχο, συνολική διάρκεια 33΄
Περιλαμβάνει τα επιμέρους βίντεο:-
- Junkyard Levitation, 1976
- Songs of Innocence, 1976
- The Space Between the Teeth, 1977
- Truth Through Mass Individuation, 1976
-
- Anthem, 1983
Βιντεοταινία, έγχρωμη, με ήχο
Διάρκεια 11΄30΄΄
Παραγωγή σε συνεργασία με το WNET / Thirteen Television Laboratory, Νέα Υόρκη
Συνολική διάρκεια: 78 λεπτά
Κεντρική φωτογραφία θέματος: ‘Angel’s Gate’ 1989