Citoyenne Insolente: Για δυο παραστάσεις στην Ελλάδα, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών παρουσιάζει την ελληνογαλλική παραγωγή με τίτλο “Citoyenne Insolente“, που θα παρουσιαστεί στη γαλλική Nanterre, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, στις 24-25 Ιανουαρίου 2014.  

Μια γενιά χωρίζει τον Γιώργο Απέργη και τον Αλέξανδρο Μαρκέα. Ελληνικής καταγωγής φθάνουν στο Παρίσι σε ηλικία 20 ετών, στρατευμένοι και οι δύο, ο καθένας με το δικό του τρόπο. Η συνάντησή τους μοιάζει με συνάντηση μεταξύ κάποιου που πιστεύει στις ρίζες του και κάποιου που δεν πιστεύει σε αυτές…

Το έργο La Nuit en tête του Γιώργου Απέργη αποτελείται από κομμάτια νυχτερινών εμμονών, μια μεθυστική φωνή σε νυχτερινή παρτιτούρα όπου τα μικρο-διαστήματα διαχέονται σαν λάμψεις σχεδόν αόρατες.

Η Citoyenne insolente του Αλέξανδρου Μαρκέα βασίζεται στην αρχαία κληρονομιά και αντιμετωπίζει το μέλλον που αρνιόμαστε και τις νύχτες χωρίς τέλος που του υποσχόμαστε. Μέσα σε μια μουσική γιορτή «ακραία, άγνωστη και κωμική», οι λέξεις σπρώχνονται, από τον Αριστοφάνη μέχρι τα σλόγκαν των Αγανακτισμένων του σήμερα.

Άρα η αυτοσυγκράτηση δεν αποτελεί μέρος του προγράμματος: η δεξιοτεχνία του βιολιού και της σκιάς που φέρει πάνω στο Prélude démesuré, η τρέλα του κλαρινέτου που δεν ξέρει πια σε πιο πόδι να σταθεί για να χορέψει μεταξύ του Trois clins d’œil rythmés εμπνευσμένο από τους λαϊκούς ελληνικούς χορούς και των κατ’ ιδίαν αστείων στο Catch του Άγγλου Thomas Adès.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Γιώργος Απέργης | La nuit en tête (2000-14’)

Για σοπράνο, φλάουτο, κλαρινέτο, βιολί, τσέλο, πιάνο και κρουστά

Αλέξανδρος Μαρκέας | Trois clins d’œil rythmés (2006-8’)

Για κλαρινέτο και ηλεκτρονικό

Thomas Adès | Catch (1991-9’)

Για κλαρινέτο, πιάνο, βιολί και τσέλο

Laurent Cuniot | Prélude démesuré (2012-7’)

Για βιολί και κλαρινέτο

Αλέξανδρος Μαρκέας | Citoyenne insolente* (20’)

Για σοπράνο, φλάουτο, βιολί, τσέλο, πιάνο και κρουστά

Σοπράνο: Rafaële Kennedy – Φλάουτο: Gilles Burgos – Κλαρινέτο: Frank Scalisi – Πιάνο: Julien Le Pape – Κρουστά: Gianny Pizzolato – Βιολί: Diego Tosi – Τσέλο: Florian Lauridon – Μουσική διεύθυνση: Laurent Cuniot

* Ανάθεση από το TM+ με την υποστήριξη του Ιδρύματος F. et M. Salabert και του Maison de la musique de Nanterre

ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

Το μουσικό σύνολο TM+ :

Μετά από την πρώτη συναυλία στις 16 Δεκεμβρίου 1986 στο Radio France υπό τη διεύθυνση του Laurent Cuniot, το μουσικό σύνολο TM+ θεωρείται ένα από τα πρώτα γαλλικά σύνολα που είναι αφοσιωμένα στο σύγχρονο και κλασσικό ρεπερτόριο.

Αποτελούμενο από 26 πολυτάλαντους μουσικούς, το TM+ δουλεύει για περισσότερο από είκοσι χρόνια πάνω στην ανάπτυξη μιας εκτενούς και διεξοδικής προσέγγισης της ερμηνείας των έργων του 20ου αιώνα και του σήμερα. Το έργο αυτό ευελπιστεί να θεμελιώσει ένα μοντέρνο μουσικό συγκρότημα, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις σχέσεις μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος, θα δημιουργεί νέους δεσμούς με τους συνθέτες, θα προωθεί την ατομική και συλλογική δέσμευση των μουσικών, έχοντας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του το κοινό.

Με τακτικές εμφανίσεις σε κεντρικές σκηνές και στα μεγαλύτερα φεστιβάλ που δίνουν έμφαση στη δημιουργία (Cité de la Musique, Ircam, Les Musiques à Marseille…), το  TM+ εμφανίζεται σε όπερες καθώς επίσης και σε πολυάριθμες σκηνές (Athénée, Scènes nationales du Havre et de Metz) αλλά και στο εξωτερικό (Ρώμη, Τορίνο, Σάο Πάουλο, Ρίο ντε Τζανέιρο, Μεξικό, Ελσίνκι, Κοπεγχάγη, Άμστερνταμ…).

Φιλοξενούμενο στο Maison de la musique από το 1996 στην περιοχή της Nanterre,  έχει τη δυνατότητα να εμπνευστεί ένα εναλλακτικό σχέδιο διάδοσης που ευνοεί μια νέα προσέγγιση ανάμεσα στο κοινό και στα έργα. Το μουσικό σύνολο πολλαπλασιάζει έτσι τις αντιπαραθέσεις μέσω των σχολιασμένων δημόσιων προβών, των συναυλιών – αναγνώσεων, των διαλέξεων και των συναυλιών – συναντήσεων εκτός των τειχών, που παρουσιάζονται σε χώρους της πόλης που σπάνια καταλαμβάνονται από τους καλλιτέχνες.

Laurent Cuniot, διευθυντής ορχήστρας

Ο Laurent Cuniot είναι ένας από τους σπάνιους Γάλλους μουσικούς που ακολούθησε διπλή καριέρα ως συνθέτης και ως διευθυντής ορχήστρας. Η προσωπικότητα του ως συνθέτης έχει διαμορφωθεί βάση πολλών επιρροών που έχουν να κάνουν με τη δραστηριότητα του αρχικά ως βιολιστής και έπειτα ως διευθυντής ορχήστρας, το περίφημο φασματικό μουσικό ρεύμα και τέλος την ηλεκτροακουστική μουσική.

Μαθητής του Guy Reibel και του Pierre Schaeffer, αναλαμβάνει τα ηνία και διδάσκει για περισσότερα από είκοσι χρόνια σύνθεση βασισμένη στις νέες τεχνολογίες στο Conservatoire de Paris. Παράλληλα, αναλαμβάνει το 1985 τη διεύθυνση του μουσικού συνόλου TM+ καθώς επίσης και τον καλλιτεχνικό του σχεδιασμό και το καθιστά ένα από τα κυριότερα ορχηστρικά σύνολα του σήμερα.

Αυτές οι διαρκείς εναλλαγές στη σύνθεση και τη διεύθυνση της ορχήστρας τον ενώνουν με τους μουσικούς του. Η συνεργασία του με τη μεσόφωνο Sylvia Vadimova τον ώθησε να συνθέσει πλήθος φωνητικών έργων: την όπερα μουσικής δωματίου Cinq pièces για τον Hamlet και Spring and all για μεσόφωνο και όργανα, και φυσικά την όπερα για μια φωνή Des pétales dans la bouche.

Η μουσική του, εμπνευσμένη από τους πρωτοπόρους του 20ου αιώνα, χαρακτηρίζεται από μια έντονη εκφραστική βούληση και μια μεγάλη ευαισθησία στα χρώματα του ήχου. Πολλά από τα έργα του βραβεύτηκαν από την SACEM. Ανάμεσα τους το Ombrae για όμποε και σύνολο πήρε το βραβείο καλύτερης σύγχρονης ενόργανης δημιουργίας το 2006.

Το 2014, το μουσικό σύνολο Zelig του ζήτησε ένα τρίο, Les couleurs silencieuses, και η Ορχήστρα της Auvergne το Just before το οποίο θα δημιουργηθεί στην πόλη Aberdeen (Ecosse) και στη Όπερα του Clermont-Ferrand. Τον Ιούνιο του 2015, το TM+ θα δημιουργήσει το έργο του Reverse Flows για σύνολο και ηλεκτροακουστική στα πλαίσια του Festival Manifeste de l’Ircam.

Raphaële Kennedy, υψίφωνος

Η Raphaële Kennedy μαθήτευσε δίπλα στις Béatrice Cramoix, Caroline Pelon, Denise Dupleix, Winifred Ramsey και στον μουσικολόγο Jean Saint-Arroman. Παθιασμένη καλλιτέχνις και αναγνωρισμένη για την αρχαία μουσική, τραγούδησε δίπλα στους Jordi Savall, François Lazarevitch και στους μουσικούς του Saint-Julien, Jean Tubéry και στην Όπερα Fenice, στην A Sei Voci, στο ευρωπαϊκό σύνολο του William Byrd, στους Paladins, στους Poème Harmonique, στις Demoiselles de Saint-Cyr με τις οποίες πραγματοποίησε τριάντα ηχογραφήσεις δίσκων και εμφανίστηκε στα κυριότερα φεστιβάλ αφιερωμένα σε αυτό το ρεπερτόριο.

Ακολουθώντας την εξέλιξη της σ’ αυτό το πλαίσιο κατάφερε εδώ και λίγα χρόνια να γίνει σημείο αναφοράς στη σύγχρονη δημιουργία, περιζήτητη από τους συνθέτες Kaija Saariaho, Jean-Baptiste Barrière, Philippe Leroux, Mauro Lanza, Gianvincenzo Cresta και Ben Foskett για τη δημιουργία των έργων τους καθώς επίσης και από δημιουργικά κέντρα, εμφανιζόμενη σε αίθουσες και σε φεστιβάλ διεθνούς φήμης, όπως τα Carnegie Hall και Miller Theater στη Νέα Υόρκη, το Lucerne Festival, το φεστιβάλ Salzburger Festspiele, το φεστιβάλ Musica Strasbourg, το Agora de l’IRCAM, les Musiques du GMEM… Επίσης, της έχουν αφιερωθεί έργα των Robert Pascal, Pierre-Adrien Charpy και Matteo Franceschini.

Είναι μέλος των Solistes XXI (υπό τη διεύθυνση του Rachid Safir) και καλλιτέχνις προσκεκλημένη από το μουσικό σύνολο TM+ υπό τη διεύθυνση του Laurent Cuniot.

Μαζί με τον οργανίστα και συνθέτη Pierre-Adrien Charpy, εξασφαλίζει την καλλιτεχνική διεύθυνση του Da Pacem, σύνολο εξειδικευμένο στην αρχαία μουσική, τη σύγχρονη δημιουργία και το διάλογο μεταξύ των πολιτισμών. Σ’ αυτό το πλαίσιο βασίζει τη δουλειά της πάνω στον αισθησιασμό, στη θεατρικότητα και στη ρητορική. Έτσι, προωθεί την αγνότητα της φωνής, την ακρίβεια του τόνου και την πομπώδη κίνηση που καθιστά τη μουσική ως ενίσχυση του λόγου.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΑΥΛΙΩΝ:

16/01/2014: Maison de musique, Nanterre

24/01/2014: Συναυλία στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, Auditorium Théo Angelopoulos

25/01/2014: Συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης