Design in Film Around the City of Athens: Προφεστιβαλικές εκδηλώσεις από το MDFFGreece

Τον Μάρτιο του 2020, δύο εβδομάδες πριν την διεξαγωγή της πρώτης έκδοσης του Milano Design Film Festival Greece στην Αθήνα, το φεστιβάλ αναβλήθηκε εξαιτίας της πανδημίας ανακοινώνοντας νέες ημερομηνίες διεξαγωγής: 5-8 Νοεμβρίου 2020.

Στο μεσοδιάστημα εμφανίστηκαν νέες συνεργασίες και υποστηρικτές, δίνοντας την ευκαιρία να εμπλουτιστεί το προϋπάρχον πρόγραμμα και να διαμορφωθεί μια πρώτη κοινότητα του MDFFστην Ελλάδα.

Σήμερα, με την επιδείνωση της κατάστασης του κορωνοιού και των αυστηρών μέτρων που έχουν ληφθεί, το διεθνές πρόγραμμα του MDFFGreece—Athens βρίσκεται και πάλι, όπως και πολλά άλλα προγράμματα πολιτιστικού ενδιαφέροντος παγκοσμίως, μπροστά σε ένα δίλημμα: είτε να επιλέξει την ψηφιακή διεξαγωγή του παρουσιάζοντας όλο του το πρόγραμμά online, είτε να μεταφέρει την φυσική διοργάνωση, ακόμη μια φορά, μέσα στο 2021.

Η ομάδα του MDFFGreece – Athens επέλεξε μια μέση οδό: μεταθέτει την κύρια εκδήλωση στο Μουσείο Μπενάκη και στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος για το 2021 αλλά εν τω μεταξύ διαμορφώνει ένα προφεστιβαλικό πρόγραμμα υπό τον τίτλο “Design in Film around the city of Athens”, που θα λειτουργήσει ως προθάλαμος της κύριας εκδήλωσης: Ένα prelaunch series από mini-events προβολών, συζητήσεων, εργαστηρίων, περιπάτων και ποδηλατοδρομίων, δίνοντας έτσι στο κοινό μια πρώτη «γεύση» του MDFF και για όσα πρόκειται να ακολουθήσουν το 2021, και προβάλλοντας ένα ξεχωριστό τρόπο θέασης και βιωματικής εμπειρίας της ταυτότητας της διοργάνωσης.

Οι περισσότερες από αυτές τις δράσεις θα γίνουν με φυσική παρουσία ή σε εξωτερικούς χώρους της Αθήνας, ενώ κάποιες θα γίνουν διαδικτυακά.

Όπως σημειώνει η καλλιτεχνική διευθύντρια του MDFF Άννη Μαρκιτάνη, «οι σημερινές δυσμενείς συνθήκες έγιναν αφορμή να ανταλλάξουμε σκέψεις και ιδέες με οργανισμούς/φορείς/χώρους και ανθρώπους που υποστηρίζουν πρωτοβουλίες κοινωνικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος και συμμερίζονται το πάθος μας για την μεταμορφωτική δύναμη του κόσμου που εμπεριέχεται στον έννοια design. Στόχος είναι να διατηρήσουμε «ζωντανή» την επαφή μας με την πόλη, και να «παντρέψουμε» το περιεχόμενο με την ιστορία, τη φιλοσοφία και την ταυτότητα του εκάστοτε φορέα και κατ’ επέκτασιν με τη φιλοσοφία του MDFFGreece – Athens».

Οι προφεστιβαλικές αυτές δράσεις (prelaunch mini-event series), που επιμελείται το MDFFGreece, θα πραγματοποιηθούν από τις 2 έως τις 8 Νοεμβρίου του 2020, σε συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς στην Αθήνα παρουσιάζοντας ένα πλούσιο περιεχόμενο προβολών, συζητήσεων, εργαστηρίων, ποδηλατοδρομίων και περιπάτων με αρχιτεκτονικές προεκτάσεις.

Κάποιοι απο τους χώρους όπου θα πραγματοποιηθούν οι δράσεις του MDFFGreece—Athens είναι οι εξής: Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος (Digital Event), Εργαστήριο ΠΟΙΩ Δ.ΑΘΗΝΑΙΩΝ, Σεράφειο, Μουσείο Βορρέ, In Mind Headquarters & Showroom (Future of Work Design Week σε συνεργασία με την Archisearch & Design Ambassador), Shila Hotel, Blue Cycle Lab, Atelier Cycladon 8, Workshop Dionisis Sotovikis, Architecture Kids Athens (AKA), Typical Organization for Standards & Order, Εσπερινός, Σχεδία home, European Cultural Center (Digital Event) κ.α.

Εντός αλλά και εκτός οθόνης, µέσα από το MDFF,θα πάρουμε μία πρώτη γεύση απο διαφορετικές ιστορίες, ιδέες, σκέψεις, τρόπους ζωής, καινοτοµίες, και γνώσεις.

Στην λογική του Learning by Watching (Μάθηση µέσω παρακολούθησης) θα προβληθούν ταινίες που βασίζονται στις αρχές της κοινωνικής, οικονοµικής και οικολογικής βιωσιµότητας, και προσδοκούν να κινητοποιήσουν τις νεότερες γενιές να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν τις περιβαλλοντικές προκλήσεις, όπως είναι η περίπτωση των πλαστικών αποβλήτων (Ενότητες Design & Βιωσιμότητα)

Στην Ενότητα Design οι ταινίες καταπιάνονται µε την δημιουργία καινοτόμων υλικών, το ντιζάιν σε διάλογο με την καθημερινότητα ενός αστροναύτη, και βασικά χρηστικά αντικείμενα, όπως η καρέκλα, η οποία, ευαίσθητη στις αλλαγές των καιρών, συνεχίζει να αλλάζει, καθώς όλες οι τεχνολογικές, βιοµηχανικές, κοινωνικές και πολιτιστικές εξελίξεις αποτυπώνονται στην εξέλιξή της.

Στην Ενότητα της Αρχιτεκτονικής σηµαντικοί αρχιτέκτονες συζητούν για το τι σηµαίνει µεταµόρφωση της υφιστάµενης κληρονοµιάς και αλλαγή του τρόπου µε τον οποίο βλέπουµε τις πόλεις και την αρχιτεκτονική. Ταυτόχρονα, 530 κατοικίες οι οποίες έχουν κυριολεκτικά µεταµορφωθεί, αποτελούν το σηµείο εκκίνησης ώστε να ανακαλύψουµε νέους τρόπους για να κατοικούµε και να ζούµε στην πόλη.

Άλλα παραδείγµατα «παντρεύουν» δύο φαινοµενικά αντίθετες τέχνες: τον χορό και την αρχιτεκτονική, ή αναδεικνύουν την δύναµη του αρχείου (προσχέδια, σκίτσα, µακέτες, αποδόσεις, σχέδια, ειδικές τεχνικές ολοκληρωµένων δοµών που εκτίθενται) στο δηµιουργικό κοµµάτι.

Παράλληλα, μια σειρά από βίντεο-συνεντεύξεις με κορυφαίους εκπροσώπους στην αρχιτεκτονική, παρουσιάζουν καινοτόμες προτάσεις και ουτοπικά όνειρα αρχιτεκτονικών εκφράσεων εξερευνώντας τα θεμελιώδη θέματα του χρόνου, του χώρου και της ύπαρξης.

Ένα πρώτο δείγμα από τις πιο συναρπαστικές θεµατικές του Φεστιβάλ, την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ο τρόπος με τον οποίο τα drones θα µεταµορφώσουν τις πόλεις. Οι «εναέριοι αυτοκινητόδροµοι» θα αποσυµφορήσουν τους δρόµους καθώς οι µεταφορές και οι ανθρώπινες µετακινήσεις στρέφονται στους αιθέρες. Η αρχιτεκτονική θα αλλάξει εντελώς καθώς οι ισόγειες είσοδοι θα αντικαθίστανται από τις ταράτσες, όπου θα υπάρχουν χώροι προσγείωσης. Ισχυρό πλεονέκτηµα, ή µια απειλή για την ιδιωτικότητα και την ασφάλειά µας;

Το δίπολο άνθρωπος-φύση εξερευνάται μέσα από ταινίες μικρού μήκους που διερευνούν πώς εξελίχθηκε η βιομηχανία ξυλείας με την πάροδο του χρόνου, εξετάζοντας το πώς η ξυλεία συνδέεται με χρόνιες συνθήκες εκμετάλλευσης, αποικιοκρατίας και καταναλωτισμού, και ταυτόχρονα δίνοντας μας ένα έναυσμα να σκεφτούμε τους ανθρώπους υπό το πρίσμα των δέντρων, αμφισβητώντας τη δική μας αίσθηση κυριαρχίας, στην λογική της προστασίας αυτών των σύνθετων οικοσυστημάτων, που είναι τόσο απαραίτητα για την δική μας επιβίωση.

ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ

Στην λογική του Learning by Dialoguing (Μάθηση µέσω διαλόγου),πολλά τα θέµατα που θα τεθούν στις συζητήσεις:

Πως σχεδιάζουμε τις συναισθηματικές και πρακτικές πτυχές της ζωής στο διάστημα; Πόσο σημαντική είναι η διεπιστημονική προσέγγιση και η δημιουργική επαφή ανόμοιων επιστημονικών πεδίων στους πολιτιστικούς μετασχηματισμούς μιας ταχέως μεταβαλλόμενης εποχής; Ποιο μπορεί να είναι ένα αναμενόμενο μελλοντικό σενάριο δεδομένου ότι μέσα από συνεχείς ψηφιακές και πολιτιστικές αλλαγές επηρεάζεται ο τρόπος με τον οποίο εργαζόμαστε; Θα είναι τα γραφεία του αύριο πιο «έξυπνα» ή πιο ανθρώπινα ή και τα δύο; Με ποιους τρόπους η έννοια της σύγχρονης οικιακής ζωής εμπλουτίζεται μέσω της βιωματικής εμπειρίας μιας σύγχρονης φιλοξενίας; Ποιος είναι ο ρόλος του design στη γεφύρωση αυτών των δύο συνθηκών; Ποιός ο ρόλος των Living Rituals, ως βιωματικός καταλύτης της φιλοξενίας; Πώς μπορεί το design να είναι ο κινητήρας προώθησης μιας ψυχικής εξατομικευμένης εμπειρίας; Πώς αντιμετωπίζουμε την έννοια μιας ανατρεπτικής αρχιτεκτονικής που διασχίζει τα όρια μεταξύ επιστημονικών κλάδων, ως μια μορφή κοινωνικής τέχνης; Πώς εξοικειωνόμαστε με την κληρονομιά του μοντέρνου προσαρμόζοντάς την στις ανάγκες του σήμερα; Πως αυτό μπορεί να αποτελέσει μέρος ενός αρχιτεκτονικού προγράμματος για παιδιά και νέους ως πιθανό μέσο αλλαγής του τρόπου που βλέπουμε, κατανοούμε και κρίνουμε τον περίγυρο μας; Από ψυχολογική άποψη ποιός ο ρόλος της αρχιτεκτονικής στο χτίσιμο ταυτότητας σε σχέση με τις έννοιες της μονιμότητας και της αλλαγής;

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ / ΠΕΡΙΠΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ / ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΙΕΣ

Ταυτόχρονα θα πραγματοποιηθούν δράσεις σε εξωτερικούς χώρους με αφετηρία κεντρικά σημεία της Αθήνας, όπως περιπατητικές περιηγήσεις στην πόλη με τίτλο “Hotel Village” σε συνεργασία με το περιοδικό Desired Landscapes, σε μια σειρά από μοντέρνα μεταπολεμικά και σύγχρονα κτίρια του 19ου αιώνα -τα οποία γρήγορα ανακαινίστηκαν και μετατράπηκαν σε ξενοδοχεία κατά την διάρκεια των τελευταίων τριών ετών. Μέσω της αρχιτεκτονικής και της τυπογραφίας, συλλογικών ιστοριών, αστικών μύθων και προφορικού λόγου, αυτός ο περίπατος θα διερευνήσει τις έννοιες της κοινότητας, του τουρισμού, της κατοίκησης και της γειτνίασης, επιχειρώντας να σκιαγραφήσει το πολυπρόσωπο πορτραίτο της σύγχρονης Αθήνας.

Ποδηλατοδρομίες αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος σε συνεργασία με το Solebike και το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής που έχουν ως σκοπό να ενεργήσουν ως πυξίδα, παρέχοντας τις συντεταγμένες μιας διαδρομής που αναδύει νέες προοπτικές, ανακαλύπτοντας εκ νέου την προσωπικότητα και μεταμόρφωση της πόλης. Ιστορικά και σύγχρονα αθηναϊκά κτίρια, δρόμοι και γειτονιές αφηγούνται ένα ταξίδι κοινωνικοπολιτικών αλλαγών.

Επιπλέον, το MDFFGreece—Athens σε συνεργασια με το Big Olive Athens παρουσιάζει ένα εργαστήριο με πρωταγωνιστές τους κατοίκους και τους επισκέπτες εκάστοτων γειτονιών το οποίο τιτλοφορείται “Η Τέχνη του Περπατήματος. Οι Αθηναίοι Περιπλανητές” (Artful Walking. The Athenian Flaneurs).Ένα βιωματικό, στοχαστικό και εικαστικό εργαστήριο το οποίο ανασύρει ερωτήματα όπως: Τι σημαίνει να είναι κανείς παρών/ούσα εδώ και τώρα; Πώς αλλάζει η εμπειρία ενός τόσου γνωστού και “οικείου μέρους” όταν απομακρύνουμε τη σκέψη μας από καθετί θορυβώδες που αποσπά την προσοχή μας στην καθημερινότητα, καθώς την ίδια στιγμή ανοίγονται νέοι αισθητήρες που επιτρέπουν την πρόσληψη μιας νέας πληροφορίας και ενός νέου ερεθίσματος; Πώς σχετιζόμαστε με το περιβάλλον γύρω μας; Πώς παρατηρούμε και σε τι πρέπει να εστιάζουμε; Πόσο καλά ξέρουμε τα μέρη και τους δρόμους που ήδη γνωρίζουμε;

Το εργαστήριο θα εξερευνήσει την περιοχή του Παγκρατίου, ιδιαίτερα την σύνδεση μεταξύ της αστικής συνοικίας των Ανακτόρων και της hip γειτονιάς που βρίσκεται ανατολικά του Παναθηναϊκού Σταδίου.

– Όλες οι βασικές λεπτομέρεις του τελικού προγράμματος — το οποίο αναμένετε να εμπλουτιστεί με νέους χώρους και δράσεις—-θα ανακοινώθεί μέχρι τις 15 Οκτωβρίου, λαμβάνοντας υπόψην τα νέα μέτρα προστασίας.

– Εν τω μεταξύ θα σταλούν newsletters και θα δημοσιευτούν οι σύνδεσμοι εγγραφής για κάθε mini-event στα κοινωνικά μέσα του MDFF Greece.

– Κάθε mini-event/activity δεν θα υπερβαίνει τον προβλεπόμενο αριθμό συμμετεχόντων βάσει του νόμου ενώ τα μέτρα προστασίας COVID-19 θα τηρούνται αυστηρά σύμφωνα με όλες τις προδιαγραφές που ορίζονται από το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και τον ΕΟΔΥ. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας λόγω περιορισμένου αριθμού συμμετεχόντων.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ MDFF

Το MDFF γεννήθηκε το 2013 για να ορίσει ένα πολυαναμενόμενο ετήσιο ραντεβού με τον κινηματογράφο και το design στο Μιλάνο. Η τετραήμερη διοργάνωση, η οποια ανοίγει με μια λαμπερή εκδήλωση στην Triennale di Milanο, συγκεντρώνει ιστορίες αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών, στιλ και avant-garde κινήματα, εξετάζοντας παράλληλα κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

To Milano Design Film Festival (MDFF), έχοντας ταξιδέψει σε διάφορες πόλεις του κόσμου – Buenos Aires, Tokyo, Hong Kong, London, Barcelona, Madrid, Cairo, Shanghai, Paris, Seoul, Beijing, Jerusalem, Stockholm κ.α. – έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αθήνα, υπό τον τίτλο Milano Design Film Festival Greece (MDFF Greece), διευρύνοντας την επιτυχημένη ιδέα και δομή του MDFF, μέσα από μια σειρά μελλοντικών σταθμών σε Ελλάδα και Κύπρο.

Το MDFFGreece, και η καλλιτεχνική διευθύντρια Άννη Μαρκιτάνη, φιλοδοξεί να σχηματίσει την ελληνική κοινότητα του MDFF μέσα από ένα πλούσιο πρόγραμμα προβολών, συζητήσεων και συνεργασιών μεταξύ οργανισμών και κοινοτήτων που φροντίζουν να προβάλουν πρωτοποριακά εγχειρήματα, καλλιτεχνικά κινήματα και διεθνείς προσωπικότητες, μέσα από τα οποία αναδύονται κοινοί τόποι και προσελκύονται συλλογικότητες που βλέπουν την Αθήνα σαν ένα δημιουργικό χώρο δράσης και παρουσίας ιδεών με σκοπό να ενεργοποιήσουν σχεσιακά και επενδυτικά μοντέλα.

Στο κυρίως του πρόγραμμα καταπιάνεται με θεματικές ενότητες όπως είναι η Αρχιτεκτονική, το Design, η Βιωσιμότητα, η Τεχνητή Νοημοσύνη, η Αστική ζωή, η Βιογραφία πρωταγωνιστών του design και της αρχιτεκτονικής, το δίπολο Άνθρωπος – Φύση, η Τέχνη, η Τέχνη της σκέψης. Μια επιπλέον σημαντική θεματική ενότητα της διοργάνωσης είναι το «Μήνυμα του Αρεσίμπο» (Arecibo Message),από τον παγκοσμίως γνωστό σχεδιαστή και καλεσμένο επιμελητή Michael Anastassiades.

Το MDFFGreece—Athens μοιράζεται σκέψεις, ιδέες και ιστορίες από το πεδίο του Design μέσω της τέχνης του λόγου και του κινηματογράφου, δημιουργώντας νέα σημεία αναφοράς και αναδεικνύοντας ερωτήματα που προκύπτουν από την πολυμορφική, πολυπολιτισμική και πολυθεματική του ταυτότητα.

Η πρώτη διοργάνωση του MDFF Greece—Athens με τίτλο «Φως-Προβάλλοντας το σύγχρονο μέλλον μας», τελείται υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων, της Ιταλικής Πρεσβείας, του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου, του Ελληνο-Ιταλικού Επιμελητηρίου Αθηνών, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας με σκοπό να διερευνήσει την τρέχουσα πραγματικότητα και τον σύγχρονο τρόπο ζωής σε όλες τις εκφάνσεις τους.

Ακολουθώντας τη μέθοδο «Μάθηση μέσω παρακολούθησης» και «Μάθηση μέσω Διαλόγου» η εκδήλωση βασίζεται στην αξία και τη δυναμική της κινηματογραφικής γλώσσας μέσα στην ψηφιακή εποχή. Το εν λόγω εγχείρημα λειτουργεί αφενός ως κόμβος επικοινωνίας και διεπιστημονικότητας μεταξύ αρχιτεκτόνων, σχεδιαστών, καλλιτεχνών, ερευνητών, εκπαιδευτικών και επιχειρηματιών, αφετέρου ως κανάλι προβολής της σύγχρονης εγχώριας τάσης και δημιουργικότητας σημαντικών επιστημονικών πεδίων.

Απευθύνει ένα κάλεσμα σε όλους τους επαγγελματίες του χώρου, αλλά και σε όσους θεωρούν ένα τέτοιο γεγονός ως μια μοναδική ευκαιρία για να γνωρίσουν τον κόσμο του design και της αρχιτεκτονικής μέσα από τον κινηματογράφο ή, και αντίστροφα, να αξιοποιήσουν τον κινηματογράφο ως εργαλείο εξοικείωσης με τον κόσμο της αρχιτεκτονικής και του design.

Η κυρίως διοργάνωση, που θα διεξαχθεί το 2021,θα περιλαμβάνει περισσότερες από 20 προβολές ελληνικών, ιταλικών και διεθνών ταινιών μικρού και μεγάλου μήκους, ντοκιμαντέρ και βιογραφιών, καθώς και διάφορες ομιλίες, εργαστήρια, συζητήσεις και παράλληλες δράσεις.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα γίνουμε μάρτυρες — εντός και εκτός οθόνης — εναλλακτικών τρόπων ζωής, φιλοσοφίας, φιλοδοξίας, ονείρων, τοπίων, πόλεων και βιογραφιών που «νομιμοποιούν» τη διαφορετικότητα, επικοινωνούν εναλλακτικές και προτείνουν λύσεις..

Σκοπός του Milano Design Film Festival Greece—Athens είναι να καταδείξει ότι το design δεν είναι ένα επάγγελμα αλλά μια ολόκληρη φιλοσοφία και προσέγγιση. Όλα τα στοιχεία του κόσμου γύρω μας, οτιδήποτε χρησιμοποιούμε και αφορά τη ζωή μας, συνδέονται με το design.