Η ΔΗΩ, ο πρώτος θεσμός σύγχρονης τέχνης στη Χίο, είναι στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσει το καλλιτεχνικό της πρόγραμμα για το καλοκαίρι του 2023 σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων της Χίου. Το πρόγραμμα αποτελείται από μια μεγάλης κλίμακας ομαδική έκθεση, η οποία θα πραγματοποιηθεί σε δύο μνημειακούς χώρους εντός του Κάστρου της Χίου, το Τέμενος Χαμιδιέ & τα Οθωμανικά Λουτρά, με τη συμμετοχή δώδεκα καλλιτεχνών από την Ελλάδα, την Τουρκία, τον Λίβανο, το Ιράν και την Κύπρο και οκτώ νέα έργα κατόπιν ανάθεσης. Ένα εκτενές δημόσιο πρόγραμμα με προβολές, ομιλίες, παραστάσεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικές δραστηριότητες θα πλαισιώσει την έκθεση καθ’ όλη τη διάρκειά της από τις 8 Ιουλίου έως τις 28 Αυγούστου 2023. Επιπλέον, το πρόγραμμα Σειρά Αναθέσεων συνεχίζεται για τρίτη χρονιά, με δίμηνη φιλοξενία και ανάθεση έργου –μια ζωντανή περφόρμανς από μια καλλιτέχνιδα από τον Ισημερινό, που σηματοδοτεί την πρώτη της παρουσίαση στην Ελλάδα.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Το Παρελθόν Είναι μια Ξένη Χώρα
Ομαδική έκθεση
8 Ιουλίου – 28 Αυγούστου
Κάστρο Χίου, Χίος (Χώρα), 82 100
Χώροι έκθεσης: Χαμιδιέ Τζαμί & Οθωμανικά Λουτρά
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες:
Hera Büyüktaşcıyan (Τουρκία), Στέλιος Φαϊτάκης (Ελλάδα), Νικομάχη Καρακωστάνογλου (Ελλάδα), Avish Khebrehzadeh (Ιράν), Μάρω Μιχαλακάκου (Ελλάδα), Πέτρος Μώρης (Ελλάδα), Dala Nasser (Λίβανος), Yorgos Petrou (Κύπρος), Aykan Safoğlu (Τουρκία/Γερμανία), Mounira al Solh (Λίβανος), Μαρία Τσάγκαρη (Ελλάδα), Abbas Zahedi (Ηνωμένο Βασίλειο/Ιράν)
Επιμέλεια: Άκης Κόκκινος, Ιδρυτής της ΔΗΩ.
Η ΔΗΩ σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων της Χίου παρουσιάζει Το Παρελθόν Είναι μια Ξένη Χώρα, μια ομαδική έκθεση μεγάλης κλίμακας που θα στηθεί ανάμεσα σε δύο ιστορικά μνημεία εντός του Κάστρου της Χίου, το Τέμενος Χαμιδιέ και τα Οθωμανικά Λουτρά, και τα δύο κληρονομιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η έκθεση προσκαλεί δώδεκα καλλιτέχνες από την Ελλάδα, την Τουρκία, τον Λίβανο, το Ιράν και την Κύπρο να αναστοχαστούν πάνω στις παλίμψηστες ιστορίες του νησιού και να εξετάσουν τους διασυνοριακούς πολιτισμούς, τα συλλογικά τραύματα και τις μορφές της ίασης.
Σε οκτώ από τους δώδεκα συμμετέχοντες καλλιτέχνες ανατέθηκε να δημιουργήσουν νέα έργα για την έκθεση, αντλώντας έμπνευση από την ιστορία των χώρων, τη συλλογική μνήμη του νησιού και τη σύνδεση μεταξύ της ιστορίας των λαών της Ανατολικής Μεσογείου και της παγκόσμιας κοινότητας. Μέσα από οκτώ in situ νέα έργα, τέσσερα υπάρχοντα έργα και μια πλειάδα μέσων –όπως γλυπτά, πίνακες, υφάσματα, κεραμικά, εγκαταστάσεις και φωτογραφία– οι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες προσεγγίζουν τις συγκρουσιακές ιστορικές φαντασιώσεις και τη μνήμη που αυτές κατασκευάζουν. Αντιστεκόμενοι στις γεωπολιτικές ανησυχίες, οι καλλιτέχνες διαμορφώνουν διαπολιτισμικές οικειότητες και αναδεικνύουν τη συλλογική αλληλεγγύη και συγγένεια, ενώ παράλληλα ενισχύουν μορφές αναπαράστασης και συμμετοχικότητας στον ποικιλόμορφο κοινωνικό ιστό της Χίου.
Η έκθεση αποτελεί φόρο τιμής στη γενεαλογία των μνημείων και διερευνά τις ιστορικές τομές και τις συνδέσεις με τα τρέχοντα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα στις γειτονικές περιοχές της νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Το Τέμενος Χαμιδιέ (ή Μπαϊρακλί Τζαμί) ανοικοδομήθηκε προς τιμήν των θυμάτων του σεισμού της Χίου του 1881, και των καταστροφικών συνεπειών του, ο οποίος επηρέασε σε μεγάλο βαθμό ολόκληρο το νησί, συμπεριλαμβανομένων των δύο εκθεσιακών χώρων. Οι πρόσφατοι καταστροφικοί σεισμοί στην Τουρκία και στη Συρία δημιουργούν αναπόφευκτα συνειρμούς με το παρελθόν του νησιού, συνδέοντας αυτές τις φυσικές καταστροφές με τα κοινωνικοπολιτικά τους επακόλουθα. Η έκθεση αναδεικνύει τον διαρκή αντίκτυπο τέτοιων γεγονότων σε ευάλωτες κοινότητες μέσα στον χρόνο και προσφέρει έναν χώρο για το πένθος, τον θρήνο και τον προβληματισμό σχετικά με την ανθρώπινη κατάσταση που μας ενώνει όλους με το παρελθόν, αλλά και με το εδώ και το τώρα, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύει την ανθεκτικότητα του ανθρώπινου είδους και την ισχυρή αφηγηματική ικανότητα των τοπικών κοινοτήτων που εμπλουτίζει το αφήγημα της παγκόσμιας κοινότητας. Από την άλλη πλευρά, τα Λουτρά λειτούργησαν ως τόπος πολιτιστικών και κοινωνικών ανταλλαγών και ως τόπος εξαγνισμού στη ζωή των κατοίκων του Κάστρου της Χίου κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά τον 20ό αιώνα, και οι δύο χώροι, τα Λουτρά και το Τέμενος, χρησιμοποιήθηκαν ως καταφύγιο για τους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληθυσμών. Σήμερα, η κινητικότητα στις οδούς της Ανατολικής Μεσογείου, οδήγησε στην προσωρινή φιλοξενία προσφύγων στην είσοδο του Κάστρου, που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τους χώρους διεξαγωγής των εκδηλώσεων, πριν την εγκατάστασή τους στις εγκαταστάσεις hot spot έξω από την πόλη της Χίου.
Η έκθεση δανείζεται τον τίτλο της από την εναρκτήρια φράση: «Το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα· εκεί τα πράγματα γίνονται αλλιώς», στο μυθιστόρημα του L.P. Hartley Ο Μεσάζων, που εκδόθηκε το 1953. Η φράση έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς σε άλλες δημοσιεύσεις, προβολές, ταινίες, ομιλίες, μουσικά άλμπουμ, συμπεριλαμβανομένων των απομνημονευμάτων της Zeba Talkhani για το πώς μεγάλωσε στη Σαουδική Αραβία και την πορεία της προς την ελευθερία μέσω της εκπαίδευσης στην Ινδία, στη Γερμανία και στην Αγγλία. Η πολλαπλότητα της προέλευσης του τίτλου, και η συγκεκριμενοποίηση στο πλαίσιο της Χίου, παρέχουν νέα νοήματα για το πώς αντιμετωπίζουμε το παρελθόν, το παραγνωρισμένο και το ξεχασμένο.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ
Hera Büyüktaşcıyan (Τουρκία)
Hera Büyüktasçıyan (γεν. 1984, Κωνσταντινούπολη). Στη διαθεματική πρακτική της, η Büyüktaşcıyan ξεδιπλώνει τους τρόπους με τους οποίους η μνήμη, η ταυτότητα και η γνώση διαμορφώνονται από τα βαθιά ριζωμένα αλλά συνεχώς εξελισσόμενα κύματα της ιστορίας. Η καλλιτέχνης συχνά αναφέρεται στη μυθολογία και στη θεολογία, καθώς και σε συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές δομές ως βάση για τα έργα της, παρατηρώντας προσεκτικά τη γενεαλογία τους και τους τρόπους με τους οποίους αυτές μετατοπίζονται και εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου. Μέσω των επιτόπιων παρεμβάσεων, των σκίτσων και των ταινιών της, η Büyüktaşcıyan καταδύεται στη γήινη φαντασία ανασύροντας μοτίβα επιλεγμένων αφηγήσεων και χρονολογικών γραμμών που ξεδιπλώνουν την υλική μνήμη των ασταθών χώρων. Επιλεγμένες εκθέσεις περιλαμβάνουν τις: 14η Biennale Gwangju, Νότια Κορέα (2023)· Ancestral Weavings, Tate Modern, Λονδίνο (2022)· Matter of Art Biennale, Πράγα (2022)· New Museum Triennial, Νέα Υόρκη (2021)· 3η Autostrada Biennial, Κόσοβο (2021)· 2η Lahore Biennial, Πακιστάν (2020); 6η Singapore Biennial, Σιγκαπούρη (2019); 1η Inaugural Toronto Biennale, Καναδάς (2019)· Gigantisme, FRAC, Δουνκέρκη (2019)· EVA International Ireland’s Biennale, Λίμερικ (2016)· 56η Biennale της Βενετίας Εθνικό περίπτερο της Αρμενίας, Ιταλία (2015)· Jerusalem Show VII (2014).
Στέλιος Φαϊτάκης (Ελλάδα)
Η βάση του έργου του Στέλιου Φαϊτάκη είναι η Κρητική Σχολή Βυζαντινής Ζωγραφικής, μια παραδοσιακή καλλιτεχνική γλώσσα του τόπου καταγωγής του. Αν και αυτή είναι η βασική πρακτική του, είναι επίσης βαθιά επηρεασμένος από άλλες αντίστοιχες παραδόσεις του κόσμου, όπως η θιβετιανή και η ιαπωνική τέχνη, η φλαμανδική σχολή τέχνης, η μεξικανική τοιχογραφία, οι ινδικές και περσικές μινιατούρες, οι μινιατούρες από τη μεσαιωνική Ευρώπη. Υιοθετώντας την αρχαϊκή αναπαραστατική μέθοδο της χριστιανικής αγιογραφίας σε ένα δικό του, σύγχρονο ύφος, ο πυρήνας της πρακτικής του έχει έντονα ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα και εξελίσσεται γύρω από την ανθρώπινη κατάσταση –μια καθολική προσπάθεια να διερωτηθεί για την ουσία της ύπαρξής μας μέσα από θρησκευτικές, φιλοσοφικές, πνευματικές, επιστημονικές, ιστορικές και κοινωνικές αναφορές. Έχοντας δημιουργήσει ένα εξαιρετικά πνευματικό πορτφόλιο έργων, κατασκευασμένο σχολαστικά από τη μελέτη μέχρι την ολοκλήρωση και παρά την πολυπλοκότητα της εννοιολογικής του δομής, ο πρώτος και κυριότερος σκοπός του έργου του Φαϊτάκη είναι η βαθιά συναισθηματική συγκίνηση του θεατή. Τα μέσα που επιλέγει κυμαίνονται από έργα σε χαρτί, ξύλο και καμβά, μέχρι τοιχογραφίες μεγάλης κλίμακας, χρησιμοποιώντας οργανικές μορφές για να καλύψει και να κρύψει τις γεωμετρικές κατασκευές που χρησιμοποιούνται ως θεμέλιο κάθε έργου. Πρόσφατες και τρέχουσες εκθέσεις των έργων του περιλαμβάνουν τις RIBOCA, 1η Biennial of Riga, «Right to the Future» στο Μουσείο MISP της Τέχνης του 20ού και 21ου Αιώνα, στην Αγία Πετρούπολη (2017), «Τέμπλον» στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη (2017), «Κοινοί Ιεροί Τόποι» στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη (2017), «Αντίδωρον» από το ΕΜΣΤ, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα, η οποία αποτέλεσε μέρος της Documenta 14 στο Κάσελ (2017) και τέλος, το #6 του Lasco Project, ένα πρόγραμμα αστικής τέχνης του Palais de Tokyo για το οποίο δημιούργησε μια μόνιμη τοιχογραφία στο κτίριο του Παρισιού (2016).
Νικομάχη Καρακωστάνογλου (Ελλάδα)
Η Νικομάχη Καρακωστάνογλου γεννήθηκε και µεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές της στο Λονδίνο, όπου παρακολούθησε το B.A. in Public Art στο Chelsea School of Art και το B.A. (Hons) in Fine Art: Sculpture στο Wimbledon School of Art. Το 2011 αναχωρεί για τη Σανγκάη, όπου σπουδάζει κινεζική καλλιγραφία, µέσω της οποίας διερευνά νέες µορφές αποτύπωσης του νερού και της διαφάνειας. Μετά την επιστροφή της από τη Σανγκάη εργάζεται αποκλειστικά πάνω σε σχέδια και γλυπτά της, προκαλώντας τον εαυτό της µε την κλίµακα των έργων και τα υλικά που έχει συλλέξει κατά τη διάρκεια των ταξιδιών της στην Ασία. Το 2019 παρακολούθησε ένα art residency στην έρηµο της Ατακάµα στη Χιλή. Η δουλειά της εκτίθεται σε εγχώριες και διεθνείς γκαλερί.
Avish Khebrehzadeh (Ιράν)
Το έργο της Avish Khebrehzadeh εξετάζει τη δύναμη των μορφών και την πολύπλευρη αφηγηματική τους διάσταση σε πολλά μέσα, όπως ζωγραφική, σχέδιο, γλυπτική, animation, κινηματογράφο, καθώς και προβολές βίντεο σε σχέδια και πίνακες. Η δυτική καλλιτεχνική εκπαίδευση της Avish Khebrehzadeh στην Accademia di Belle Arte της Ρώμης, σε συνδυασμό με τη βαθιά της εξοικείωση με τη σύγχρονη περσική ποίηση και λογοτεχνία μέσω του πατέρα της, καθόρισαν τη γλώσσα της δουλειάς της και την αλάνθαστη αφήγηση που βιώνουν οι θεατές στα έργα της. Στον πυρήνα του το έργο της διερευνά την ανθρώπινη φύση μέσα από τη χρήση μύθων και αφηγήσεων, ειδικά όταν αυτές σχετίζονται με τις αντίστοιχες εμπειρίες της εποχής μας. Ζητήματα όπως η μετανάστευση, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο πόλεμος και η εξόντωση των ζώων και της φύσης· η αιτιώδης επίδραση των ανθρώπινων ενεργειών στην ισορροπία της φύσης. Το έργο της χρησιμοποιεί τη δύναμη των μορφών και την πολύπλευρη αφηγηματική τους διάσταση σε πολλά μέσα, όπως ζωγραφική, σχέδιο, γλυπτική, animation, κινηματογράφο, καθώς και προβολές βίντεο σε σχέδια και πίνακες. Όταν σχεδιάζει δέντρα μας εφιστά την προσοχή στη ζωτικότητα και στη συνέχεια, και στα θεατρικά της έργα σε συνδυασμό με τις προβολές βίντεο, εκθέτει τον παραλογισμό των ανθρώπινων πράξεων. Ατομικές εκθέσεις της δουλειάς της έχουν πραγματοποιηθεί σε όλον τον κόσμο και έχουν συμπεριληφθεί σε διάσημες συλλογές θεσμικών φορέων, όπως το μουσείο Victoria and Albert (Λονδίνο), η National Gallery of Art (Ουάσινγκτον), το MACRO (Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ρώμη), το Μουσείο Albertina (Βιέννη, Αυστρία), το MONA («Μουσείο Παλαιάς και Νέας Τέχνης», Τασμανία, Αυστραλία), το Rhode Island School of Design Museum (Πρόβιντενς, Ρόουντ Άιλαντ), το MAXXI (Εθνικό Μουσείο Τεχνών του 21ου αιώνα, Ρώμη, Ιταλία), η Galerie Im Taxispalais (Ίνσμπρουκ, Αυστρία) και το μουσείο GAM στο Τορίνο, Ιταλία. Το έργο της με την προβολή βίντεο σε ένα μεγάλο σχέδιο, με τίτλο «Μακρινή μνήμη», εκτέθηκε στην 50ή Μπιενάλε της Βενετίας το 2003, όπου έλαβε το Χρυσό Λιοντάρι για τον Καλύτερο Νέο Ιταλό Καλλιτέχνη. Έργα της έχουν επίσης παρουσιαστεί στην 6η Istanbul Biennial (Κωνσταντινούπολη) το 1999, στην 5η Liverpool Biennia (Λίβερπουλ) το 2008, στην 8η Site Santa Fe Biennial το 2010 (Σάντα Φε, Νέο Μεξικό). Τα βίντεο της Khebrehzadeh έχουν παρουσιαστεί σε φεστιβάλ κινηματογράφου υψηλού κύρους, όπως το Sundance Film Festival και το Bird’s Eye View Film Festival (Λονδίνο).
Μάρω Μιχαλακάκου (Ελλάδα)
Η Μάρω Μιχαλακάκου γεννήθηκε στην Αθήνα (1967), όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε Καλές Τέχνες στη Γαλλία (Ecole Nationale Superieure d’Arts Plastiques, Παρίσι-Σερζί) και στη Γερμανία (Hochschule fur Bildende Kunst, Μπράουνσβαϊγκ). Το 2006 ήταν υποψήφια για το Βραβείο Ζωγραφικής της Κομητείας Καστελόν στη Βαλένθια της Μαδρίτης. Το έργο της, αινιγματικό και πολυδιάστατο (γλυπτικές εγκαταστάσεις, ζωγραφική, σχέδια, ανάγλυφο σε βελούδο και περφόρμανς), με έντονες κοινωνικές και πολιτιστικές αναφορές, είναι συχνά «συνυφασμένο» με προσωπικές και οικογενειακές αναμνήσεις και χαρακτηρίζεται από μια σπάνια εκλεπτυσμένη ωμότητα. Έχει συμμετάσχει σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στην Τουρκία και έχει επανειλημμένα συνεργαστεί με σημαντικούς θεατρικούς σκηνοθέτες και θιάσους για τη δημιουργία σκηνικών εγκαταστάσεων. Έργα της περιλαμβάνονται σε διάφορες συλλογές, μεταξύ των οποίων: Guggenheim, Tate Britain, FNAC – Παρίσι, Istanbul Modern (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Κωνσταντινούπολης). Έργα της Μάρως Μιχαλακάκου έχουν αγοραστεί από το FNAC (Fonds Nationale d’art Contemporain, Γαλλία), καθώς και από διάφορους ιδιώτες συλλέκτες και ιδρύματα όπως το Istanbul Modern. Επιλεγμένες πρόσφατες εκθέσεις: Εγκλεισμοί, Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρικό Ίδρυμα (2022), Dream On, ΝΕΟΝ: Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο (2022), Pott/Pott, Εθνολογικό Μουσείο Άμφισσας, The Symptom Projects (2022), In Orbit, Γκαλερί Καλφαγιάν (2021).
Πέτρος Μώρης (Ελλάδα)
Ο Πέτρος Μώρης (1986, Λαμία) είναι πτυχιούχος της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας και του μεταπτυχιακού προγράμματος του Art Department του Goldsmiths University of London. Το έργο του διερευνά τις δυναμικές μεταξύ υλικών και πολιτισμικών εκφάνσεων της μνήμης, φυσικών και ιστορικών εντροπικών διεργασιών και της ανθρωπογενούς έννοιας του μέλλοντος. Έχει παρουσιάσει την δουλειά του σε ατομικές εκθέσεις στην Galeria Duarte Sequeira (Μπράγκα), Radio Athènes (Αθήνα), Point Center for Contemporary Arts (Λευκωσία), Duve Berlin (Βερολίνο), Project Native Informant (Λονδίνο) και Onassis Culture (Αθήνα). Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις στο New Museum της Νέας Υόρκης, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μπιενάλε της Σιγκαπούρης και Μπιενάλε της Αθήνας. Έχει υπάρξει μέλος των επιμελητικών projects SIM και Radical Reading, της καλλιτεχνικής ομάδας KERNEL και του εκδοτικού project AM.
Dala Nasser (Λίβανος)
Η Dala Nasser (γεν. 1990, στον Λίβανο, ζει και εργάζεται στο Λονδίνο και στη Βηρυτό) έλαβε το πτυχίο της από το Slade School of Fine Arts του Λονδίνου και το μεταπτυχιακό της από το Yale School of Art, από όπου αποφοίτησε το 2021. Η δραστηριότητα της Dala Nasser αποτελεί παράδειγμα ανθρώπινης και μη ανθρώπινης εμπλοκής μέσα σε ένα διαρκώς υποβαθμιζόμενο περιβάλλον. Με έργα που κυμαίνονται από τη ζωγραφική μέχρι την περφόρμανς και τον κινηματογράφο, η καλλιτέχνιδα χρησιμοποιεί εναλλακτικές μορφές δημιουργίας εικόνων για να εξετάσει τις πολιτικές συνθήκες που οδηγούν στην καταστροφή του περιβάλλοντος. Δημιουργεί εναλλακτικές μορφές εντός των μέσων της, αντιμετωπίζοντας τα υλικά ως μάρτυρες της ιστορίας με τη δική τους φύση και τους περιορισμούς τους. Το έργο της εξετάζει τις τοπικές πρακτικές εξόρυξης, την κατάρρευση των υποδομών και τις συνέπειες της εξάλειψης της ιστορίας από την αποικιακή εξουσία. Το έργο της έχει παρουσιαστεί διεθνώς, μεταξύ άλλων στις 15η Sharjah Biennial, Σαριά, ΗΑΕ (2023), 58η Carnegie International (2022), Πίτσμπουργκ, ΗΠΑ, Kunstverein Koln (2022), Κολωνία, Γερμανία, Centre Pompidou (2021) Παρίσι, Γαλλία, Beirut Art Center (2017 και 2019) Βηρυτός, Λίβανος. Οι καλλιτεχνικές φιλοξενίες και οι βραβεύσεις της περιλαμβάνουν το Isola Sicilia Prize στο Artissima (2022), την υποτροφία Boise Travel (2016), το Sursock Museums Emerging Artist Prize (2018), τη φιλοξενία της στο Ashkal Alwan Beirut (2018), το Gapado Air South Korea (2019) και το VO Curations London (2021).
Γιώργος Πέτρου (Κύπρος)
Ο Γιώργος Πέτρου είναι ένας πολυδιάστατος καλλιτέχνης με καταγωγή από την Κύπρο και έδρα το Λονδίνο, η πρακτική του οποίου εκτείνεται μεταξύ γλυπτικής, περφόρμανς, φωτογραφίας, κινηματογράφου και συγγραφής. Το έργο του διερευνά τις διατομές της γης, των αντικειμένων και των σωμάτων για να αμφισβητήσει τις κυρίαρχες ιεραρχίες της ιστορικής αφήγησης, της υλικότητας και της γνώσης στον κόσμο σήμερα. Σπούδασε στο Royal College of Art και στο Chelsea College of Art and Design. Ο Πέτρου εργάζεται αυτή την περίοδο για το Dust or Butterflies, μια ταινία και μια σειρά εργαστηρίων σε συνεργασία με το Fitzwilliam Museum Cambridge και το Arts Council England. Πρόσφατα συμμετείχε στη δημιουργία της παράστασης The Death & Life of All of Us, μια παράσταση του Victor Esses που έκανε πρεμιέρα στο Soho Theatre του Λονδίνου και της παράστασης Unfamiliar –την οποία ακολούθησαν τα Unfamiliar at Home και Unfamiliar to Us– που έκανε πρεμιέρα στο Casa Festival, στο Arcola Theatre και στο Fertility Fest Barbican. Έχει παρουσιάσει έργα του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στα NEON, London Hellenic Residence, Kingsgate Project Space, Kupfer Project Space, Copperfield London, Reading Room Melbourne, Pivô São Paulo, 5η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, Galeria Vermelho, In Situ Space for Contemporary Art, Bloomberg New Contemporaries, ICA London, Southbank Centre, Wellcome Trust, Modern Art Oxford, μεταξύ άλλων.
Aykan Safoğlu (Τουρκία/Γερμανία)
Ο Aykan Safoğlu εξερευνά το πολιτισμικό ανήκειν, τη μετανάστευση, την οικογενειακή καταγωγή και τον ιστορικό χρόνο, τα οποία απεικονίζονται πάντα μέσα από τον καθρέφτη της προσωπικής του εμπειρίας στη ζωή και στην πράξη. Ο Safoğlu αντιπαραβάλλει το έργο της προσωπικής μνήμης με τις συμβάσεις των μέσων ενημέρωσης και θέτει ερωτήματα σχετικά με την αποθήκευση, την τεκμηρίωση και την αναπαραγωγή σε ταινίες, φωτογραφίες και περφόρμανς. Ο καλλιτέχνης έλαβε το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στη φωτογραφία από το Milton Avery Graduate School of the Arts του Bard College, Άναντεϊλ-ον-Χάντσον, Νέα Υόρκη (ΗΠΑ). Πρόσφατες ατομικές εκθέσεις περιλαμβάνουν τις «Recess» στο SALT Galata, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία, 2022), «Ebbe/Flut» στο Coalmine, Βίντερτουρ (Ελβετία, 2022) και την «I’ll be your mirror» στο Kunstverein Göttingen (Γερμανία, 2021). Έργα του έχουν επίσης συμπεριληφθεί στο παρελθόν σε αξιόλογες εκθέσεις, όπως οι Les Rencontres d’Arles (Γαλλία, 2021), 39η EVA International (Ιρλανδία, 2021), VIDEONALE.18 (Γερμανία, 2021) και την 11η Berlin Biennial (Γερμανία, 2020). Τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο της πόλης του Ομπερχάουζεν στο 59ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους του Ομπερχάουζεν (Γερμανία, 2013) και με το Βραβείο Birgit Jürgenssen (Αυστρία, 2021). Ο Safoğlu είναι σήμερα υποψήφιος διδάκτορας στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης (Αυστρία).
Mounira Al Solh (Λίβανος)
Γεννημένη το 1978 στη Βηρυτό του Λιβάνου, η Mounira Al Solh ζει και εργάζεται μεταξύ Βηρυτού και Άμστερνταμ. Η Mounira σπούδασε ζωγραφική στο Πανεπιστήμιο του Λιβάνου στη Βηρυτό από το 1997 έως το 2001 και Καλές Τέχνες στην Ακαδημία Gerrit Rietveld στο Άμστερνταμ από το 2003 έως το 2006. Ήταν επίσης Εκπαιδευόμενη Ερευνήτρια στη Rijksakademie του Άμστερνταμ το 2007 και το 2008. Είναι εικαστική καλλιτέχνης που ασχολείται μεταξύ άλλων με βίντεο και βίντεο εγκαταστάσεις, ζωγραφική και σχέδιο, κέντημα και περφόρμανς. Η ειρωνεία και ο αυτοαναστοχασμός είναι κεντρικές στρατηγικές για το έργο της, το οποίο διερευνά φεμινιστικά ζητήματα, παρακολουθεί μοτίβα μικροϊστορίας, είναι κοινωνικά δραστήριο και μπορεί να είναι ταυτόχρονα πολιτικό και με τάσεις φυγής. Το 2008, η Al Solh ξεκίνησε το NOA Magazine, μια παραστατική πράξη που συν-εκδιδόταν με συνεργάτες όπως οι Fadi El Tofeili και Mona Abu Rayyan, και ο Jacques Aswad (NOA III). Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις στο BALTIC (2022), στο Mathaf του Κατάρ (2018), στο Art Institute του Σικάγο (2018), στο ALT της Κωνσταντινούπολης (2016), στο KW Institute for Contemporary Art του Βερολίνου (2014), στο Centre for Contemporary Art της Γλασκώβης (2013), στο Art in General της Νέας Υόρκης (2012) και στο Stedelijk Museum Bureau του Άμστερνταμ (2011). Καθώς και ομαδικές εκθέσεις στην Sharjah Biennial 1 (2023), στην Busan Biennale (2022), στο Palais de Tokyo, Παρίσι (2020), στο Van Abbe Museum, Αϊντχόβεν (2020), στο C’arré d’Art Musée d’art contemporain de Nîmes (2018), documenta 14, Αθήνα & Κάσελ (2017), 56η Μπιενάλε της Βενετίας (2015), New Museum, Νέα Υόρκη (2014), Homeworks, Βηρυτός (2013), House of Art, Μόναχο (2010) και στην 11η Διεθνή Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης (2009). Η Mounira Al Solh είναι μία από τους τέσσερις καλλιτέχνες που έχουν προταθεί για το βραβείο Artes Mundi 2023.
Μαρία Τσάγκαρη (Ελλάδα)
Η Μαρία Τσάγκαρη γεννήθηκε στον Πειραιά το 1981. Σπούδασε Συντήρηση και αποκατάσταση Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, στο ΤΕΙ Αθηνών και αποφοίτησε το 2005, εκπονώντας την πτυχιακή της εργασία πάνω στο έργο του Αλέξη Ακριθάκη. Εργάστηκε ως συντηρήτρια στην Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών και σε ιδιωτικές συλλογές και το 2006 συνέχισε τις σπουδές της στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας. Το 2007-2008 με υποτροφία του ιδρύματος ΙΚΥ φοίτησε στο Facultad de Βellas Αrtes στην Μαδρίτη. Αποφοίτησε από την Α.Σ.Κ.Τ. το 2010 και συνέχισε τις σπουδές της στο Μεταπτυχιακό πρόγραμμα Εικαστικών Τεχνών, αποφοιτώντας το 2012. Από το 2015 εκτελεί διδακτικό έργο στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας καθώς και στον τομέα της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Το κύριο σώμα της δουλειάς της αποτελείται από μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις, γλυπτικές κατασκευές, φιλμ και δράσεις στον δημόσιο και ιδιωτικό χώρο που πραγματεύονται τις συνδέσεις μεταξύ των ενδόμυχων επιθυμιών μας και των κοινωνικών, πολιτικών και ιστορικών κατασκευών. Με αναφορές στον κινηματογράφο, στην λογοτεχνία και στην ιστορία τα έργα της αποκαλύπτουν κρυμμένες ιστορίες που ανατρέπουν το μεγαλύτερο ιστορικό αφήγημα φανερώνοντας τη ρευστή φύση των σύγχρονων συναισθηματικών πεποιθήσεων. Το 2019 πήρε το βραβείο από τον οργανισμό Artworks, του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και το 2014 κέρδισε στο Παρίσι το βραβείο του Γαλλο-Ελληνικού οργανισμού HYam για την Νέα Καλλιτεχνική σκηνή της Μεσογείου. Μεταξύ των διεθνών εκθέσεων που έχει συμμετάσχει συγκαταλέγονται: AQUA, Contemporary Artists and Water Issues στο SESC Belenzinho, Sao Paulo, Βραζιλία και στην Γενεύη, STANDART, 1st Triennial of Contemporary Art στη Αρμενία, Coup de Ville, Triennial of Contemporary Architecture στο Βέλγιο, 4th Biennale of Contemporary Art, Everywhere but now, Θεσσαλονίκη, A fresh, Μια νέα γενιά Ελλήνων καλλιτεχνών, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα.
Abbas Zahedi (Ηνωμένο Βασίλειο/Ιράν)
Ο Abbas Zahedi (γεν. 1984, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Η διαθεματική του πρακτική συνδυάζει τη σύγχρονη φιλοσοφία, την ποιητική και την κοινωνική δυναμική με τον ήχο, τη γλυπτική και άλλες μορφές. Με έμφαση στον τρόπο με τον οποίο διαπλέκονται οι προσωπικές και οι συλλογικές ιστορίες, το ενδιαφέρον του Zahedi έγκειται στις συνδέσεις που εντοπίζονται ή διαμορφώνονται γύρω από συγκεκριμένα πλαίσια. Ο Zahedi έχει παρουσιάσει ατομικές εκθέσεις στα Nottingham Contemporary, Νότιγχαμ, Ηνωμένο Βασίλειο (προσεχώς 2023), CAPC – μουσείο σύγχρονης τέχνης του Μπορντό, Μπορντό, Γαλλία (2022-23), Anonymous Gallery, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ (2022), Belmacz, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2021), Chelsea Sorting Office, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2020) και South London Gallery, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2020). Το 2022, ο Zahedi τιμήθηκε με το Frieze Artist Award για το έργο του Waiting With {Sonic Support}. Άλλα επιλεγμένα έργα περιλαμβάνουν τα: Bold Tendencies (2023), Eastside Projects, Μπέρμιγχαμ, Ηνωμένο Βασίλειο (2022-2023), Barbican, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2022), Whitechapel Gallery, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2021), Neurofringe, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2020 – σε εξέλιξη), The Mosaic Rooms, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2021) και Brent Biennial, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (2020). Τιμήθηκε με το βραβείο Paul Hamlyn Foundation’s Awards for Artists (2021), το βραβείο Support Structures for Support Structures των Serpentine Galleries (2021), το βραβείο Artist Award του SPACE (2021), το βραβείο Thinking Time του Artangel (2020) και το Jerwood Arts Bursary (2019). Έργα του Zahedi βρίσκονται σε δημόσιες συλλογές, όπως η Tate και το Royal College of Art του Λονδίνου. (σύνδεσμος ιστοσελίδας)
Σειρά Αναθέσεων x Saskia Calderón
Φιλοξενία καλλιτέχνιδας & Ζωντανή Περφόρμανς
Χίος & Κάστρο Χίου
Περίοδος καλλιτεχνικής φιλοξενίας: 10 Μαΐου – 10 Ιουλίου
Ζωντανή περφόρμανς: 8 Ιουλίου, Αύλειος χώρος Οθωμανικών Λουτρών
Η ΔΗΩ παρουσιάζει για τρίτη συνεχή χρονιά το πρόγραμμα Σειρά Αναθέσεων, ένα πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών που στοχεύει στην καλλιέργεια διαλόγου μεταξύ του τοπικού περιβάλλοντος και του ιστορικού υπόβαθρου του νησιού της Χίου, και της τρέχουσας σύγχρονης καλλιτεχνικής σκηνής.
Με την υποστήριξη του οργανισμού EACHEVE και της Eliana Hidalgo Vilaseca, η ΔΗΩ παρουσιάζει τον τρίτο κύκλο της Σειράς Αναθέσεων, φιλοξενώντας για δύο μήνες τη Saskia Calderón, καλλιτέχνιδα παραστατικών τεχνών και λυρική τραγουδίστρια από το Κίτο του Ισημερινού.
Η Saskia Calderón επιλέχθηκε μέσω μιας διαδικασίας ανοιχτής πρόσκλησης και η ζωντανή της περφόρμανς στη Χίο θα αποτελέσει την πρώτη παρουσίαση της καλλιτέχνιδας στην Ελλάδα. Η φιλοξενία της ξεκινά στις αρχές Μαΐου 2023 και μετά από δίμηνη έρευνα και πρακτική στο νησί, θα κορυφωθεί με την παρουσίαση μιας πρωτότυπης ζωντανής περφόρμανς στο Κάστρο της Χίου στις 8 Ιουλίου και μιας βίντεο-περφόρμανς που θα είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο μετά τις 15 Ιουλίου.
Η Σειρά Αναθέσεων είναι ένα υπερ-τοπικό, παγκοσμίως διασυνδεδεμένο πρόγραμμα που υποστηρίζει έναν διεθνή καλλιτέχνη προκειμένου να αναπτύξει, να παράγει και να εκθέσει ένα νέο έργο στη Χίο, σηματοδοτώντας την πρώτη παρουσία του καλλιτέχνη στην Ελλάδα.
Σε ετήσια βάση, η Σειρά Αναθέσεων υποστηρίζεται από έναν αφοσιωμένο συλλέκτη, ο οποίος συμμετέχει ενεργά σε όλα τα στάδια του έργου, παρέχοντας τη δυνατότητα σε διαφορετικές πρακτικές στην οικολογία των τεχνών να συνδεθούν και να επιτύχουν από κοινού φιλόδοξους στόχους. Τα τοπικά μουσεία, οι μη θεσμικοί χώροι ή ο δημόσιος χώρος θα γίνουν μια προθήκη για τα έργα που θα ανατεθούν και θα επιτρέψουν στο κοινό να εξερευνήσει πολυφωνικές καλλιτεχνικές απόψεις από όλον τον κόσμο. Η Σειρά Αναθέσεων ξεκίνησε το 2021 και ως τώρα έχουν συμμετάσχει οι καλλιτέχνες Paulo Nimer Pjota (Βραζιλία) και Dominique White (Ηνωμένο Βασίλειο).
Η Σειρά Αναθέσεων x 2023 υποστηρίζεται πλήρως από τον EACHEVE και την Eliana Hidalgo Vilaseca.
Saskia Calderón (Ισημερινός)
Η Saskia Calderón σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Πλαστικών Τεχνών στο Κίτο του Ισημερινού (1997)· είναι κάτοχος πτυχίου Πλαστικών Τεχνών με ειδίκευση στη χαρακτική και στη ζωγραφική από το Κεντρικό Πανεπιστήμιο του Ισημερινού (2003), και Τεχνικός Λυρικού Τραγουδιού στο Εθνικό Ωδείο Μουσικής του Ισημερινού. Τα βραβεία που έχει λάβει περιλαμβάνουν την πρώτη θέση στη 12η Διεθνή Μπιενάλε της Κουένκα το 2014 και τιμητική διάκριση στην 1η Μπιενάλε Γλυπτικής στην Ιμπαμπούρα του Ισημερινού το 2006. Οι ζωντανές παραστάσεις της έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις στον Ισημερινό, στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ισπανία, στο Μεξικό και στη Μάλτα. Έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από 60 εκθέσεις σύγχρονης τέχνης παγκοσμίως με τις βιντεοπερφόρμανς και τα ηχητικά της έργα.
Eliana Hidalgo Vilaseca
Ιστορικός τέχνης με μεταπτυχιακό από το Sotheby’s Institute of Art στη Νέα Υόρκη. Διευθύντρια και ιδρύτρια του EACHEVE.
Η Eliana εργάστηκε ως βοηθός στο Τμήμα Λατινοαμερικανικής Τέχνης του οίκου Sotheby’s στη Νέα Υόρκη. Αφού ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της, έλαβε την υποτροφία του Μουσείου Γκούγκενχαϊμ.
Αφού επέστρεψε στον Ισημερινό, η Eliana διετέλεσε για λίγο συντονίστρια του Museo Municipal de Guayaquil και τελικά έγινε συνιδρύτρια και συνδιευθύντρια της γκαλερί σύγχρονης τέχνης NoMíNIMO, ένα εγχείρημα που επικεντρώθηκε στη διαμόρφωση κοινού και συλλεκτών στον Ισημερινό μεταξύ 2010 και 2013.
Το 2014 δημιούργησε τον οργανισμό EACHEVE, ο οποίος δραστηριοποιείται στον τομέα της εκδοτικής παραγωγής, της συμβουλευτικής συλλογών και της διαχείρισης εκθέσεων και παραγωγής σύγχρονης τέχνης στον Ισημερινό.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΗΩ
Η ΔΗΩ είναι ένας εναλλακτικός φορέας με έδρα τη Χίο. Εξερευνά τη θεσμικότητα ως μια ζωντανή πολυμορφικότητα σε συνεχή ροή. Το πρόγραμμά της αναπτύσσεται σε κυκλικές χρονικές κλίμακες μέσα από παρεμβάσεις που λαμβάνουν τη μορφή αναθέσεων, εκθέσεων ή καλλιτεχνικών φιλοξενιών.
Στηριζόμενη στις αξίες της ενσυναίσθησης, της εμπιστοσύνης και της γενναιοδωρίας, η ΔΗΩ έχει δεσμευτεί να ενθαρρύνει τον διεθνικό διάλογο και να στηρίξει την υπάρχουσα πολιτισμική υποδομή του νησιού. Ως μια μη χωρική πολιτισμική οντότητα, η οργάνωση λειτουργεί σε όλη την έκταση του νησιού, σε συνεργασία με τα τοπικά μουσεία και τους συνεταιρισμούς, με μη θεσμικούς χώρους και τη δημόσια σφαίρα. Ερευνητικές θεματικές ανακύπτουν από τις πολυεπίπεδες ιστορικές, κοινωνικές και πολιτισμικές ρίζες του νησιού και επεκτείνονται πέρα από τα γεωγραφικά του όρια, μέσα από ιστορίες που ταξιδεύουν διά θαλάσσης.
Η ΔΗΩ έχει σκοπό να δημιουργήσει έναν γόνιμο και συμπεριληπτικό χώρο για να επανεξετάσει με ριζοσπαστικό τρόπο τα συμπτώματα του παρελθόντος, τις χρόνιες πληγές, τα στερεοτυπικά μοτίβα σκέψης και να αποδομήσει ιδεολογήματα και συνυποδηλώσεις. Αναπτύσσοντας ένα πολυθεματικό ήθος μέσα από πολλαπλούς τύπους γνώσης, σωματικής εμπειρίας και τοπικής σοφίας, η ΔΗΩ δίνει χώρο στις παραγκωνισμένες φωνές και φωνή στους τόπους που έχουν σιωπήσει. Η ΔΗΩ φιλοδοξεί να αποτελέσει μια πλατφόρμα διαλόγου που προσκαλεί διεθνείς και ντόπιους καλλιτέχνες, επιμελητές, στοχαστές, συλλέκτες, μαζί με οικολόγους, θεραπευτές, επιστήμονες, χειροτέχνες, επισκέπτες, δημοσιογράφους και θεατές να ερευνήσουν συλλογικά εκδοχές πολιτισμικής, κοινωνικής και πολιτικής αλλαγής.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Mounira Al Solh