Μια σειρά διαλέξεων για ενήλικες πραγματοποιεί το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και τη φετινή σεζόν Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2015.
Ειδικότερα:
-Η ιστορία της Φωτογραφικής Αισθητικής/ από 15 Οκτωβρίου έως 5 Νοεμβρίου / με τον Άλκη Ξανθάκη
-Μετακομίσεις. Όταν η Τέχνη «μετακομίζει» σε δύσκολους καιρούς, φτιάχνει καταφύγια/από 19 Οκτωβρίου έως 9 Νοεμβρίου/ με την Κατερίνα Ζαχαροπούλου
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
-Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και διαχρονικές απεικονίσεις τους στην τέχνη – Κύκλος Β΄ Μύθοι, νοήματα, προσλήψεις και απεικονίσεις/ από 4 Νοεμβρίου έως 9 Δεκεμβρίου/ με τον Παντελή Τσάβαλο
-Η Φιλοσοφία των Συναισθημάτων/ από 19 Νοεμβρίου έως 10 Δεκεμβρίου/ με τον Αντώνη Χατζημωυσή
Η ιστορία της Φωτογραφικής Αισθητικής
από 15 Οκτωβρίου έως 5 Νοεμβρίου
κύκλος 4 διαλέξεων |κάθε Πέμπτη, 18.00-20.00
με τον Άλκη Ξανθάκη
Η φωτογραφία είναι από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις της σύγχρονης εποχής, αφού μας επιτρέπει να αντιγράφουμε με μηχανικά μέσα την πραγματικότητα. Σκοπός των διαλέξεων είναι η παρουσίαση των εξελίξεων και των επιρροών που δέχθηκε και άσκησε η φωτογραφική αισθητική σε συνδυασμό με τις άλλες τέχνες, ιδιαίτερα με τη ζωγραφική.
Η φωτογραφία εμφανίστηκε σε μια περίοδο του 19ου αιώνα, όπου η τέχνη και η τεχνολογία βρίσκονταν σε φάση ριζικών αλλαγών. Μέρος αυτών των αλλαγών ήταν και η ίδια η φωτογραφία. Ο ρομαντισμός και η Βιομηχανική Επανάσταση επηρέασαν και επηρεάστηκαν από αυτήν, όπως έγινε λίγο αργότερα με τον βικτωριανό πικτοριαλισμό και τη νατουραλιστική φωτογραφία που ακολούθησε.
Η δυνατότητα καταγραφής της κίνησης το 1875 και η παρουσία του George Eastman (Kodak) μαζικοποίησαν το μέσο, ενώ παράλληλα, μετά το 1880 η φωτογραφία επηρεάστηκε έντονα από τον ιμπρεσιονισμό. Ο πικτοριαλισμός θα κυριαρχήσει στην αισθητική της φωτογραφικής εικόνας την τελευταία 15ετία του 19ου αιώνα και θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή μέχρι τα μέσα του Μεσοπολέμου.
O πρώτος κύκλος αναφέρεται στην περίοδο του 19ου αιώνα (1839-1890), ενώ σε επόμενους κύκλους θα μελετηθεί η περίοδος του 20ου αιώνα.
1η συνάντηση: 1839-1850
– Οι πρώτοι εφευρέτες και η κυριαρχία της δαγκεροτυπίας.
– Φωτογραφία & ζωγραφική
– Η φωτογραφία διερευνά της δυνατότητες της
2η συνάντηση: 1850-1860
– Οι πρώτοι προβληματισμοί στη φωτογραφική αισθητική
– Η ταξιδιωτική φωτογραφία
– Η φωτογραφική καταγραφή του πολέμου
3η συνάντηση: 1860-1880
– Το πορτραίτο ως δημιουργική σύνθεση. Ο φωτογραφικός ρεαλισμός σε στιγμιαία αναλαμπή.
– Το πολεμικό ρεπορτάζ σε μια έξαρση ρεαλισμού
4η συνάντηση: 1880-1890
– Το πάγωμα της κίνησης
– Η νατουραλιστική φωτογραφία
– Φωτογραφία & Ιμπρεσιονισμός. Το κίνημα των πικτοριαλιστών.
Ο Άλκης Ξ. Ξανθάκης είναι ιστορικός φωτογραφίας, φωτογράφος και δάσκαλος. Θεωρείται ειδήμων στην ιστορία της ελληνικής φωτογραφίας, ενώ το βιβλίο του «Ιστορία της Ελληνικής φωτογραφίας για τα έτη 1839-1970» (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών) παραμένει το μοναδικό εργαλείο αναφοράς για όλους τους μελετητές. Είναι ιδρυτικό μέλος της European Society for the History of Photography και σύμβουλος φωτογραφίας σε μουσεία. Παράλληλα, αρθρογραφεί σε ελληνικά και ξένα έντυπα και είναι μόνιμος συνεργάτης του περιοδικού Φωτογράφος. Το 1995 η Διεθνής Φωτογραφική Ομοσπονδία του απένειμε την τιμητική διάκριση EsFIAP και δίπλωμα για την προσφορά του στην έρευνα για τη φωτογραφική ιστορία, για το σχετικό συγγραφικό έργο του και την εκπαίδευση. Ως φωτογράφος εργάζεται κυρίως στην εικαστική ασπρόμαυρη φωτογραφία και χρησιμοποιεί τις μεθόδους του διχρωμικού καλίου και της κυανοτυπίας, δύο μη αργυρούχες τεχνικές του 19ου αιώνα. Έχει παρουσιάσει φωτογραφικά έργα του σε ατομικές εκθέσεις του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει εκδώσει 20 βιβλία και φωτογραφικά λευκώματα. Από το 1968 διευθύνει τη Σχολή Φωτογραφίας στο Κολλέγιο ΑΚΤΟ.
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Κύκλος 4 διαλέξεων: 32€ | Μεμονωμένη διάλεξη: 10€
Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης
Απλή Συνδρομή, Διπλή Συνδρομή, Υποστηρικτής, Δωρητής, Εταιρική Συνδρομή: 26€
Χορηγός: 22€
Νέοι Φίλοι ως 35 ετών: 16€
Μεμονωμένη διάλεξη: 10€
Μετακομίσεις.
Όταν η Τέχνη «μετακομίζει» σε δύσκολους καιρούς, φτιάχνει καταφύγια
από 19 Οκτωβρίου έως 9 Νοεμβρίου
κύκλος 4 διαλέξεων | κάθε Δευτέρα, 18.30-20.30
με την Κατερίνα Ζαχαροπούλου
Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης παρουσιάζει έναν νέο κύκλο διαλέξεων με την Κατερίνα Ζαχαροπούλου και θέμα τις «Μετακομίσεις» και τις «Μετακινήσεις» των καλλιτεχνών μέσα από την δημιουργία έργων που γεννιούνται σε περιόδους κρίσεων, πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών και θρησκευτικών.
Θα παρουσιαστούν έργα διεθνών και Ελλήνων καλλιτεχνών που έχουν στον πυρήνα τους την ανάγκη διάσωσης πραγμάτων που κινδυνεύουν στους καιρούς των μεγάλων ανακατατάξεων. Καταστάσεις όπως η ανθρώπινη ανάγκη για ασφάλεια, κατοικία, συνύπαρξη, αλληλεγγύη, αυτοσεβασμό, ορισμό ταυτότητας, συνέχισης της ζωής και διατήρηση της μνήμης εμφανίζονται σε σύγχρονα έργα μέσα από μορφές όπως: Τα Igloo του Mario Merz, τα κελιά του Ai Wei Wei, το Αφρικανικό χωριό του Pascale Martin Tayou, τα «Αγριμικά» της Μαρίας Παπαδημητρίου (φετινή ελληνική συμμετοχή στην Μπιενάλε Βενετίας), το φορτηγό σε διαρκή κίνηση της Sooja Kim.
Στον κύκλο αυτό θα παρουσιαστούν ακόμη έργα από την 54η Μπιενάλε Βενετίας που εστιάζουν στην έννοια της «Μετακόμισης» ως μια ανάγκη επαναπροσδιορισμού του τόπου «κατοικίας» των ιδεών ύστερα από τα αδιέξοδα στα οποία έχει περιέλθει ο κόσμος. Η πρόσληψη της τέχνης ως Καταφύγιο των ανθρώπων προκαλεί τη μετακίνησή της. Ως εκ τούτου οι καλλιτέχνες βρίσκονται σε «Μετακομίσεις» και μας καλούν να δούμε αλλιώς την έννοια μονιμότητας.
Ο κύκλος χωρίζεται σε 4 ενότητες:
Έργα που κατοικούνται
Έργα που ταξιδεύουν
Έργα που μετακομίζουν
Έργα σε δύσκολους καιρούς που φτιάχνουν καταφύγια
Η Κατερίνα Ζαχαροπούλου είναι εικαστικός και γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική (1982-1987) στην Αθήνα, ενώ μεταξύ των ετών 1990-1994 παρακολούθησε ειδικά σεμινάρια στο Παρίσι στο Centre Georges Pompidou σε ζητήματα εκπαίδευσης παιδιών και νέων στη σύγχρονη τέχνη. Ανέπτυξε πλούσια παιδαγωγική δραστηριότητα σε θέματα σύγχρονης τέχνης, επιμελείται και παρουσιάζει εκπομπές για τα εικαστικά στην δημόσια τηλεόραση, οργανώνει κύκλους διαλέξεων με θέμα τους σύγχρονους εικαστικούς καλλιτέχνες, ενώ δουλεύει συστηματικά για τη δημιουργία αρχείου της σύγχρονης εικαστικής σκηνής. Υποστηρίζει τον ρόλο του καλλιτέχνη ως φορέα εμπειρίας της εποχής του, ενώ το καλλιτεχνικό της έργο χαρακτηρίζεται από ένα είδος «πορτραιτογραφίας» μέσα από την ίδια την καλλιτεχνική πρακτική.
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Κύκλος 4 διαλέξεων: 40€ | Μεμονωμένη διάλεξη: 15€
Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης
Απλή Συνδρομή, Διπλή Συνδρομή, Υποστηρικτής, Δωρητής, Εταιρική Συνδρομή: 32€
Χορηγός: 28€
Νέοι Φίλοι ως 35 ετών: 20€
Μεμονωμένη διάλεξη: 15€
Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και διαχρονικές απεικονίσεις τους στην τέχνη – Κύκλος Β΄
Μύθοι, νοήματα, προσλήψεις και απεικονίσεις
από 4 Νοεμβρίου έως 9 Δεκεμβρίου
κύκλος 5 διαλέξεων | κάθε Τετάρτη, 19.00 – 21.00
με τον Παντελή Τσάβαλο
Ποια είναι άραγε η σχέση ανάμεσα στο πραγματικό και το φαντασιακό; Είναι οι μύθοι φανταστικές αφηγήσεις που μας απομακρύνουν από την πραγματικότητα ή μας προσδένουν αναπόδραστα στα όριά της; Που οφείλεται η δημοτικότητα των αρχαίων ελληνικών μύθων και γιατί είναι τόσο αγαπητοί, όταν έχει πια παρέλθει το θρησκευτικό και φιλοσοφικό πλαίσιο που τους δημιούργησε; Πως μπορεί ο άνθρωπος με το γνωστό να πραγματεύεται το άγνωστο; Αν οι μύθοι μιλούν για αλήθειες, γιατί διατυπώνονται με τόσο ποικίλες και διαφορετικές παραλλαγές; Υπάρχει άραγε συγκρουσιακή σχέση ανάμεσα στην «παράλογη» αφήγηση του μύθου και σε έλλογες μορφές έκφρασης όπως η ιστορία και η φιλοσοφία; Είναι αντίθετος ο μύθος στον λόγο;
Αυτά και πολλά άλλα, παρόμοια ερωτήματα θα επιχειρήσει να απαντήσει ο δεύτερος κύκλος διαλέξεων του Παντελή Τσάβαλου με τίτλο «Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και οι διαχρονικές απεικονίσεις τους στην τέχνη».
Θνητοί και αθάνατοι, θεοί και ήρωες, άνθρωποι, ζώα και υβριδικοί συνδυασμοί τους, ο Προμηθέας, ο Διόνυσος, η Άρτεμις, ο Δίας, ο Θησέας, η Πανδώρα, ο Ηρακλής, η Περσεφόνη, ο Οδυσσέας, ο Απόλλων και η Δάφνη, ο Αλφειός και η Αρέθουσα, ο Θησέας και ο Μινώταυρος, ο Περσέας και η Μέδουσα, ο Περσέας και η Ανδρομέδα πρωταγωνιστούν σε αυτές τις μυθικές αφηγήσεις από τις οποίες οι καλλιτέχνες της αρχαιότητας άντλησαν στοιχεία για να συγκροτήσουν την εικαστική αφήγηση αυτού του εννοιολογικού σύμπαντος στον πηλό και το μάρμαρο. Το τέλος του αρχαίου κόσμου, δεν έφερε και το τέλος αυτών των αφηγήσεων, οι οποίες μπορεί να εντάχθηκαν σε νέα ερμηνευτικά πλαίσια και να απέκτησαν νέες νοηματοδοτήσεις και συμβολισμούς, αλλά συνέχισαν να αποτελούν το υλικό εκείνο που πυροδότησε τη δημιουργία εξαιρετικά σημαντικών έργων από καλλιτέχνες όπως ο Πιέρο ντι Κόζιμο, ο Μιχαήλ-Άγγελος, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο Καραβάτζιο, ο Ρούμπενς, ο Ρέμπραντ, ο Γκόγια, ο Πικάσο, ο Νταλί και πολλοί άλλοι, τα έργα των οποίων αποτελούν το εικονογραφικό υλικό αυτού του κύκλου.
Εκτός από τις εικαστικές τέχνες, οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι αποτέλεσαν σημαντική πηγή έμπνευσης και για άλλες μορφές τέχνης όπως η λογοτεχνία, το θέατρο, ο χορός και η μουσική στις οποίες θα γίνουν ενδιαφέρουσες αναφορές.
Στον Α’ κύκλο αυτής της ενότητας, που είχε παρουσιαστεί τον Μάιο του 2015, έγινε εκτενής και ιδιαίτερη αναφορά στον μύθο της Μέδουσας, του Περσέα, της Ανδρομέδας και του Ναρκίσσου. Στον Β’ κύκλο (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2015) θα γίνει μεταξύ άλλων εκτενής αναφορά στον κρητικό κύκλο και σε μυθολογικές μορφές όπως ο Θησέας, ο Μινώταυρος, η Πασιφάη, ο Μίνως, η Αριάδνη, η Φαίδρα, ο Δαίδαλος και ο Ίκαρος.
Η προσέγγιση των έργων ακολουθεί έναν συνδυασμό κοινωνικοιστορικής, ψυχαναλυτικής και σημειολογικής μεθοδολογίας.
Ο Παντελής Τσάβαλος είναι ιστορικός τέχνης. Έχει σπουδάσει Ελληνική και Αγγλική γλώσσα και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ζωγραφική και γραφιστική στη Σχολή Βακαλό, ιστορία και φιλοσοφία της τέχνης στο Open University και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι Καθηγητής Ιστορίας Τέχνης και Κοσμήτωρ του Κολλεγίου Βακαλό. Συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στην επιμέλεια και παρουσίαση διαλέξεων και σεμιναρίων σε θέματα τέχνης και πολιτισμού.
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Κύκλος 5 διαλέξεων: 40€ | Μεμονωμένη διάλεξη: 10€
Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης
Απλή Συνδρομή, Διπλή Συνδρομή, Υποστηρικτής, Δωρητής, Εταιρική Συνδρομή: 32€
Χορηγός: 28€
Νέοι Φίλοι ως 35 ετών: 20€
Μεμονωμένη διάλεξη: 10€
Η Φιλοσοφία των Συναισθημάτων
από 19 Νοεμβρίου έως 10 Δεκεμβρίου
κύκλος 4 διαλέξεων | κάθε Πέμπτη, 18.30-20.00
με τον Αντώνη Χατζημωυσή
Τα συναισθήματα επηρεάζουν τον τρόπο που κρίνουμε τον κόσμο. Πώς όμως μπορούμε να κρίνουμε τα ίδια τα συναισθήματα; Η φύση των συναισθημάτων αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους γρίφους της φιλοσοφίας. Σε μία σειρά διαλέξεων θα εξηγήσουμε γιατί η διάθεσή μας επηρεάζει τη σκέψη μας, θα μιλήσουμε για την δυνατότητα έκφρασης των συναισθημάτων στην τέχνη, και θα αναλύσουμε τη διάκριση ανάμεσα στη ζήλεια και το φθόνο, την αγάπη και την αυταπάτη, την αιδώ και την ενοχή.
1η συνάντηση: η φύση του συναισθήματος
Στην πρώτη συνάντηση θα μιλήσουμε για τις κυριότερες απόπειρες ορισμού του συναισθήματος, και θα διερευνήσουμε τις σχέσεις που έχουν τα θυμικά βιώματα με τις πεποιθήσεις, τις πράξεις, και τις επιθυμίες μας.
2η συνάντηση: η γνώση του συναισθήματος
Κάποια συναισθήματα μάς επιτρέπουν να δούμε καθαρά πώς είναι οι άλλοι άνθρωποι, ενίοτε όμως μας οδηγούν σε μια εσφαλμένη αντίληψη της πραγματικότητας. Στη δεύτερη συνάντηση θα αναλύσουμε τα φιλοσοφικά ζητήματα που προκύπτουν από το γεγονός ότι «ο έρως είναι τυφλός».
3η συνάντηση: η ηθική του συναισθήματος
Το πώς νιώθουμε δεν εξαρτάται μόνο από το τί σκεφτόμαστε εμείς για τον εαυτό μας, αλλά κι από το τι πιστεύουν οι άλλοι για εμάς. Στην τρίτη διάλεξη θα εστιάσουμε σε δύο πολύ σημαντικά θυμικά φαινόμενα, τη ζήλεια και τη ντροπή.
4η συνάντηση: το συναίσθημα στην Τέχνη
Το συναίσθημα βρίσκεται στην αρχή και το τέλος της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Στην τέταρτη συνάντηση θα εστιάσουμε στο πώς η συναισθηματική εμπειρία εκφράζεται, κοινωνείται, και προσλαμβάνεται στη μουσική και τη λογοτεχνία.
Ο Αντώνης Χατζημωυσής είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει διδάξει στο University College London (UCL), στο University of Manchester, και στο Massachusetts Institute of Technology (MIT). Η έρευνά του εστιάζει στη γνώση του εαυτού, τη φιλοσοφία των συναισθημάτων, και τη μελέτη της ευρωπαϊκής σκέψης. Βιβλία του: Philosophy and the Emotions (Cambridge University Press, 2003), The Philosophy of Sartre (Routledge, 2011), Self-Knowledge (Oxford University Press, 2011), και Ο φόβος (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2014).
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Κύκλος 4 διαλέξεων: 32€ | Μεμονωμένη διάλεξη: 10€
Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης
Απλή Συνδρομή, Διπλή Συνδρομή, Υποστηρικτής, Δωρητής, Εταιρική Συνδρομή: 26€
Χορηγός: 22€
Νέοι Φίλοι ως 35 ετών: 16€
Μεμονωμένη διάλεξη: 10€