Η ομιλία του κορυφαίου Γάλλου ερευνητή εντάσσεται στο πλαίσιο του κύκλου ομιλιών «CNRS – Ξεπερνώντας τα σύνορα της γνώσης» που διοργανώνεται προς τιμήν του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας (CNRS-Centre national de recherche scientifique). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ζυλ Χόφμαν υπήρξε ένας από τους 21 κατόχους βραβείου Νόμπελ που, το 2012, εξέφρασαν σαφώς την υποστήριξή τους στην Ελλάδα, με επιστολή που είχαν απευθύνει στους τότε προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι και της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο.

Τον διακεκριμένο επιστήμονα θα προλογίσει ο Γιώργος Κόλλιας, ακαδημαϊκός, καθηγητής στην Iατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ​πρόεδρος και επιστημονικός διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Βιοϊατρικών Επιστημών-ΕΚΕΒΕ «Αλέξανδρος Φλέμιγκ», ο οποίος έχει αναλάβει επίσης τον συντονισμό της συζήτησης με το κοινό.

Η διάλεξη θα γίνει στη γαλλική γλώσσα με ταυτόχρονη μετάφραση. Η είσοδος είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 5:30 μ.μ.

Ο Jules Hoffmann

Ο Jules Hoffmann, ο οποίος πραγματοποίησε τις διδακτορικές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου για να ακολουθήσει στη συνέχεια ακαδημαϊκή σταδιοδρομία, έγινε δεκτός στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας (CNRS-Centre national de recherche scientifique) το 1964. Υπήρξε εμπνευστής και διευθυντής του Εργαστηρίου «Ανοσολογική ανταπόκριση και ανάπτυξη των εντόμων» καθώς και διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακής και Κυτταρικής Βιολογίας, ενώ κατείχε σημαντικές διευθυντικές θέσεις στο CNRS (μεταξύ άλλων, Επίτιμος Διευθυντής Ερευνών από το 2009) αλλά και σε ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα, εργαστήρια και μονάδες του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου και άλλων φορέων.

Κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 2011, ενώ την ίδια χρονιά τιμήθηκε και με το Χρυσό Μετάλλιο του CNRS, το οποίο του απενεμήθη για τις «ανακαλύψεις του που οδήγησαν στην ανάδυση μιας νέας οπτικής σχετικά με τους μηχανισμούς άμυνας που προτάσσουν οι οργανισμοί –από τους ατελέστερους έως τον άνθρωπο– στους μολυσματικούς παράγοντες.»

Έχει εστιάσει το ερευνητικό του ενδιαφέρον στο ενδοκρινολογικό και ανοσοποιητικό σύστημα των εντόμων, στον κόσμο των οποίων τον μύησε ο πατέρας του, ο οποίος ήταν εντομολόγος και καθηγητής Φυσικών Επιστημών. Από κοινού με την ερευνητική του ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, ασχολήθηκε με την ικανότητα αντίστασης των εντόμων στις μικροβιακές λοιμώξεις και στους κυτταρικούς και μοριακούς μηχανισμούς τους. Οι έρευνές του καθιέρωσαν τη μύγα δροσόφιλα ως οργανισμό-μοντέλο στην έρευνα της έμφυτης ανοσίας. Κατέστησαν δυνατή την αποκρυπτογράφηση της δομής των υποδοχέων που αναγνωρίζουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς και ανέδειξαν τα σηματοδοτικά μονοπάτια που ενεργοποιούνται κατά τις λοιμώξεις. Οι έρευνες αυτές κατέδειξαν την ύπαρξη κοινών μηχανισμών έμφυτης άμυνας στα έντομα και στον άνθρωπο, συμβάλλοντας έτσι σε μεγάλο βαθμό στην ανανέωση του ενδιαφέροντος των ανοσολόγων σε αυτό τον τομέα.

«Η έμφυτη ανοσία: από τα έντομα στον άνθρωπο»

Οι μικροβιακές λοιμώξεις ασκούν ισχυρές πιέσεις σε όλες τις ομάδες ζώων και φυτών, και οι οργανισμοί έχουν αναπτύξει μηχανισμούς άμυνας, που συχνά είναι ιδιαίτερα πολύπλοκοι, προκειμένου να αντισταθούν στις επιθέσεις αυτές. Όλα τα ζώα διαθέτουν τη λεγόμενη «πρώτη γραμμή άμυνας» ή έμφυτη ανοσία που αντιστέκεται άμεσα σε κάθε μολυσματικό παράγοντα. Μόνον τα σπονδυλωτά (περίπου το 5% των σημερινών ζωικών ειδών) έχουν αναπτύξει έναν δεύτερο αμυντικό μηχανισμό, την προσαρμοστική ανοσία (εμφανίστηκε στα ψάρια εδώ και 450 εκ. χρόνια).

Στη διάλεξή του, ο Ζυλ Χόφμαν θα παρουσιάσει τις πρόσφατες ανακαλύψεις σχετικά με τους κυτταρικούς και μοριακούς μηχανισμούς της έμφυτης ανοσίας. Θα καταδείξει επίσης ότι οι μηχανισμοί αυτοί εμφανίστηκαν στους πρώτους πολυκύτταρους οργανισμούς εδώ και 1 δισ. χρόνια και ότι έκτοτε έχουν διατηρηθεί σε μεγάλο βαθμό. Εκτός από τον ρόλο της πρώτης γραμμής άμυνας των θηλαστικών απέναντι στα μικρόβια, η έμφυτη ανοσία παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο στην ενεργοποίηση της προσαρμοστικής ανοσίας στη συγκεκριμένη ομάδα ζώων, γεγονός που επιβεβαιώνεται από την αναγκαιότητα χρήσης ανοσοενισχυτικών ουσιών στους εμβολιασμούς.

Στο σύνολό τους οι πρόσφατες ανακαλύψεις για τις ανοσολογικές αντιδράσεις της δροσόφιλας και των θηλαστικών άνοιξαν νέες προοπτικές στο πεδίο της Ανοσολογίας, με πολλά υποσχόμενες ιατρικές εφαρμογές.


Η εκδήλωση θα μεταδοθεί απευθείας μέσω διαδικτύου και θα είναι ανοικτή σε όλους. Η παρακολούθηση της μετάδοσης θα είναι εφικτή μέσω της ιστοσελίδας του Μεγάρου Μουσικής http://www.megaron.gr