Διήμερο συμπόσιο και συναυλία για τον Νίκο Σκαλκώτα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Στη συναυλία, τον μουσικό επίλογο της διημερίδας, τα έργα ερμηνεύουν οι Μουσικοί της Καμεράτα-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής υπό τον μαέστρο και συνθέτη Νίκο Χριστοδούλου. Μάλιστα, στη συναυλία αυτή –στα έργα της οποίας περιλαμβάνονται και οι περίφημοι «Ελληνικοί χοροί» για έγχορδα, το δημοφιλέστερο ελληνικό κλασικό έργο διεθνώς– το κοινό θα έχει τη σπάνια ευκαιρία να ακούσει σε πρώτη εκτέλεση τις μεταγραφές για έγχορδα δύο επιπλέον «Ελληνικών Χορών», του Σιφνέικου και του Καλαματιανού, που ανακαλύφθηκαν σχετικά πρόσφατα.

Συναυλία

«Σκαλκώτας για Ορχήστρα Εγχόρδων»
Αίθουσα Δ. Μητρόπουλος, Σάββατο 29 Απριλίου, ώρα 20:30

Το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει τα «Δέκα σκίτσα» και τη «Μικρή Σουίτα» που ανήκουν στην ατονική δημιουργία του Σκαλκώτα καθώς και τους περίφημους «Ελληνικούς Χορούς» (Ηπειρώτικος, Κρητικός,Τσάμικος [αρ. Α/1], Θεσσαλικός, Μαριορή μου–Μαριορή μου, Αρκαδικός, Σιφνέικος, Καλαματιανός, Παιδιά και ποιος το πέταξε, Κλέφτικος, Νησιώτικος, Τσάμικος [αρ. Β/9], Μαζωχτός). Ο Σκαλκώτας μετέγραψε για κουαρτέτο εγχόρδων δεκατρείς από τους τριάντα έξι «Ελληνικούς Χορούς» για ορχήστρα, μεταγραφές που παίζονται συνήθως από ορχήστρα εγχόρδων.

Tιμές εισιτηρίων: 10 € (Ζώνη Β) ● 15 € (Ζώνη Α)
Ειδικές τιμές: 4 € (φοιτητές, νέοι, άνεργοι) ● 6 € (πολύτεκνοι, 65+)

Διήμερο Συμπόσιο

«Οι Ελληνικοί Χοροί του Ν. Σκαλκώτα»
Το πιο γνωστό ή άγνωστο έργο της ελληνικής μουσικής;

Αίθουσα Δ. Μητρόπουλος
Παρασκευή 28 Απριλίου (16.00-21.30)
Σάββατο 29 Απριλίου (10.00-13.30 και 16.00-19.30)
Είσοδος ελεύθερη

Δεκαέξι γνωστοί μουσικολόγοι, ερευνητές, συνθέτες και ερμηνευτές συμμετέχουν στο διήμερο Συμπόσιο. Το συμπόσιο στοχεύει να φωτίσει πλευρές του μεγάλου αυτού έργου του Σκαλκώτα, κρίσιμου για την ελληνική μουσική ως προς τη σύνθεση, τις διάφορες γραφές και πηγές, την ιστορική και αισθητική προσέγγιση, τη σχέση με τη δημοτική παράδοση, την εκτέλεση και την υποδοχή του.

Κατά την πρώτη ημέρα του Συμποσίου, την Παρασκευή 28 Απριλίου, διοργανώνεται επίσης η ανοιχτή δοκιμή «Στο εργαστήρι του Σκαλκώτα». Ένα μουσικό εργαστήρι στο οποίο Νίκος Χριστοδούλου, και οι Μουσικοί της Καμεράτα–Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής, παρουσιάζουν αναλυτικά τους «Χορούς». Θα ακουστούν παράλληλα πρώιμες ηχογραφήσεις δημοτικών τραγουδιών, τα οποία χρησιμοποίησε ο Σκαλκώτας κατά τη σύνθεση των «Ελληνικών Χορών». Η είσοδος για το κοινό στο Συμπόσιο και στην ανοιχτή δοκιμή είναι ελεύθερη.

Οι «36 Ελληνικοί Χοροί»

Οι «36 Ελληνικοί Χοροί» είναι αναμφίβολα, ως τίτλος, το πιο γνωστό και εμβληματικό έργο της ελληνικής μουσικής. Ωστόσο, οι περισσότεροι από τους «36 Χορούς» είναι ουσιαστικά άγνωστοι στο κοινό. Από την άλλη πλευρά πολύ λίγοι «Χοροί» είναι πασίγνωστοι όχι μόνο από τις συχνές εκτελέσεις τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και από τη χρήση τους στον κινηματογράφο (ως σήμα στα παλιά κινηματογραφικά επίκαιρα από τη δεκαετία του 1960), στην τηλεόραση (π.χ. ως σήμα του Καναλιού της Βουλής) κ.λπ. Μια από τις αιτίες αυτού του παράδοξου είναι ότι δεν υπάρχει πλήρης και έγκυρη έκδοση του έργου.

Το έργο αποτελεί δημιουργικό και ιστορικό αίνιγμα, με το ασυνήθιστο μέγεθος, με την αρχική του γραφή για ορχήστρα και την πολύ μεταγενέστερη αναθεώρησή των περισσοτέρων από τους «36 Χορούς», με τις ποικίλες μεταγραφές από τον συνθέτη για διάφορα σύνολα και όργανα και με το πλήθος των σωζόμενων χειρογράφων του. Οι «36 Ελληνικοί Χοροί», ως προς τη μορφή και ως προς τη χρήση του δημοτικού υλικού, είναι έργο ριζικά πρωτότυπο. Είναι μια αυτόνομη, οραματική, εξερευνητική και μεγάλη δημιουργία, η οποία, σε αντίθεση με ομοειδή έργα άλλων συνθετών, δεν είναι ποτέ συμφωνική «ανάπλαση» δημοτικών πρωτοτύπων. Είτε με την ατονική-δωδεκαφθογγική, είτε με την τονική δημιουργία του, όπως οι «Ελληνικοί Χοροί», ο πολυσχιδής Σκαλκώτας αποτελεί σημαντική μορφή στον ευρωπαϊκό μοντερνισμό του 20ού αιώνα.

Επιστημονική επιμέλεια του Συμποσίου: Νίκος Χριστοδούλου