Ο Σαίξπηρ, με την αδιαμφισβήτητη γραφή του, άφησε έργα που συνεχίζουν να ζωντανεύουν και να εξελίσσονται. Το «Ημέρωμα της Στρίγγλας» είναι ένα από τα πιο δυναμικά παραδείγματα αυτής της κληρονομιάς. Από την αρχή, αναδεικνύει την ακραία απεικόνιση των σχέσεων εξουσίας, της αλληλεπίδρασης μεταξύ των φύλων και της δυναμικής του ελέγχου, που αμφισβητείται και αναδιαμορφώνεται.

Όταν ξεκινάς μια παράσταση, το πρώτο βήμα είναι να δημιουργήσεις έναν κόσμο. Στην «Στρίγγλα», αυτός ο κόσμος ξεκινά με έντονα εξωστρεφή χαρακτηριστικά. Στην αρχή, όλα μοιάζουν μέρος ενός παιχνιδιού, μια φόρμας, που συνεχώς μετασχηματίζεται. Η ανατροπή αυτή μας αποκαλύπτει, ωστόσο, κάτι πιο βαθύ –  η αέναη ανάγκη για σύγκρουση και έλεγχο.

Πρόκειται για μια κωμωδία, μια σχέση, μια παρεξήγηση και μια αφορμή για να εκτεθούμε σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη ιστορία. Να γελάσουμε. Να διασκεδάσουμε. Αυτή είναι η αφετηρία μας. Το γέλιο, ως μηχανισμός, αποκαλύπτει και το βαθύτερο ψυχολογικό τραγικό υπόβαθρο του έργου. Είναι το εργαλείο που κρύβει τη βία της χειραγώγησης πίσω από μια δήθεν αθώα διάθεση, εκεί που γίνεται άμυνα απέναντι στην καταπίεση.

Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να ενσωματώσουμε αυτές τις παραδοσιακές σχέσεις σε έναν σύγχρονο, προσωπικό χώρο, τοποθετώντας το παιχνίδι στο επίκεντρο της δραματουργίας. Ποιες δυνάμεις καθορίζουν τις σχέσεις μας και πώς αναγνωρίζουμε τη δική μας συμμετοχή σε αυτές; Ο χώρος μας είναι συγκεκριμένος, και οι ρόλοι μας καθορίζουν όχι μόνο την εξέλιξη της πλοκής, αλλά και τη διαρκή σύγχυση μέσα στην οποία βρισκόμαστε.

Η επιλογή να παίζουμε μόνο δύο ηθοποιοί δεν είναι τυχαία, καθώς αυτή η δυναμική ενισχύει τη σκηνική σύγκρουση και την αλληλεπίδραση μας. Από την αρχή ακολουθούμε μια συγκεκριμένη, αυστηρή φόρμα, την οποία αρχίζουμε να αμφισβητούμε, αμφιβάλλοντας για τη θέση μας σχεδόν σε κάθε στιγμή της διαδικασίας.

Δημήτρης Λιόλιος, Αναστασία Χατζάρα

Στην παράσταση μας, όλα αυτά διαφαίνονται μέσα από ένα συγκεκριμένο πρίσμα, το οποίο όμως σταδιακά αμφισβητείται και αποδομείται. Τι μένει τελικά μετά από κάθε αφήγηση; Ακόμα και τα υλικά μας, από τη σκηνογραφία και τα κοστούμια, μέχρι τη μουσική και τους φωτισμούς, ακολουθούν έναν ανοιχτό διάλογο για το τι ακριβώς χρειάζεται να συμβεί για να προχωρήσουμε, να φτάσουμε στο σημείο που θέλουμε. Όλοι μαζί; Ο καθένας μόνος του; Που είναι αυτό το σημείο; Τι συμβαίνει εκεί;

Η τέχνη λειτουργεί ως καθρέφτης που αποκαλύπτει τις αντιφάσεις μας και μας προτρέπει να αναστοχαστούμε τον κόσμο γύρω μας. Η σύγκρουση στο έργο δεν περιορίζεται μόνο στους χαρακτήρες του, αλλά είναι και μια υπενθύμιση για τις διαρκείς αμφισβητήσεις και μετατοπίσεις που μας συμβαίνουν και, φυσικά, το πώς ανταποκρινόμαστε σε αυτές. Αυτό, δηλαδή, που εκτυλίσσεται χωρίς καμία απόσπαση, χωρίς εξωτερικούς, αδρανείς παράγοντες.

Όπως σε κάθε ιστορία, η αλήθεια δεν κρύβεται για πολύ. Η κωμική διάσταση του έργου αποσυντίθεται όταν αυτές οι εσωτερικές αντιφάσεις αρχίζουν να αναδύονται σε ένα κρίσιμο, οριακό σημείο. Από την αρχική ανάγνωση, καταλήγουμε σε μια ευρύτερη σκηνική αποδόμηση. Οι εξουσιαστικοί μηχανισμοί, που κάποτε ήταν ξεκάθαροι, γίνονται δύσκολο να προσδιοριστούν. Τα όρια πλέον δεν είναι ούτε δεδομένα ούτε ευδιάκριτα.

Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει – Τι ακριβώς συμβαίνει εκεί, στο κρίσιμο αυτό σημείο; 

Τι έχουμε χάσει για να φτάσουμε εκεί;

Καλώς ήρθατε στο σπίτι μας. Περιμένουμε –

Καλή διασκέδαση;

Photo Credit: Γιώργος Στριφτάρης

Διαβάστε επίσης:

Στρίγγλα, από τον Δημήτρη Λιόλιο στο Θέατρο ΕΛΕΡ