Μια ανάσα πριν την πρεμιέρα. Εδώ και μήνες βουτηγμένοι στο σύμπαν του Andy Warhol. Ημερολόγια, συνεντεύξεις, ηχητικά ντοκουμέντα, κριτικές, έργα τέχνης, ταινίες, μουσικές. Το άφθονο αυτό υλικό σου δίνει την εντύπωση ότι θα μπορέσεις πράγματι να αποκρυπτογραφήσεις τον πιο επιδραστικά εικαστικό της μοντέρνας τέχνης. Και όμως όχι. O Andy Warhol υπήρξε τόσο «ανθρωπένιος». Τόσο εύθραυστος, τραυματισμένος και ταυτόχρονα τόσο ιδιοφυής και αποστασιοποιημένος που, όπως λέει κι ο ίδιος, μάλλον δε θα τον καταλάβουμε ποτέ έτσι όπως κρύβει τα συναισθήματά του. Όταν το 2010 ξεκίνησα τη συγγραφή αυτού του βιογραφικού έργου, γοητευμένος ήδη ως έφηβος από αυτή τη σαρωτική προσωπικότητα της τέχνης που παιχνίδιζε με τα έντονα χρώματα και την ποπ κουλτούρα, δεν μπορούσα να φανταστώ πόσο αινιγματικός ήταν. Κάθε του λέξη διφορούμενη. Κάθε του βλέμμα αμφίσημο. Κι όμως για μένα είχε πάντα μια παιδικότητα και μία αφέλεια που με έπειθε ότι κινητήριος δύναμη πίσω από το χλωμό, διοπτροφόρο προσωπείο του, υπήρξε ο πόνος, ο εγκλωβισμός και η απελπιστική ανάγκη για αποδοχή.
Κι ενώ το έργο ανέβηκε στο Λονδίνο πριν 13 χρόνια, παρέμεινε στο συρτάρι περιμένοντας να έρθει η στιγμή που του αναλογεί. Πέρυσι ο πίνακας της Marilyn που πουλήθηκε 195 εκατομμύρια δολάρια προκαλώντας υστερία στον χώρο της τέχνης, ταυτόχρονα και με το ντοκιμαντέρ του Netflix που έγινε παγκόσμιο viral, λειτούργησαν για εμένα σαν σπρωξιά προς την πραγμάτωση του ονείρου.
Σύστησα μία όμορφη και εξαιρετικά ταλαντούχα ομάδα συνεργατών και αρχίσαμε να το ονειρευόμαστε παρέα. Αρχικά έπρεπε να το μεταφράσω από τα αγγλικά – αφού αυτή ήταν η μητρική γλώσσα του έργου. Μεγάλη αγωνία και ευθύνη καθώς ο Warhol ακροβατεί μεταξύ ακαδημαϊσμού και slang. Όταν οι πρόβες ξεκίνησαν, η προσέγγισή μας έγινε απρόσμενα πολυδιάστατη. Η προσωπικότητα του Andy μας προσκαλούσε διαρκώς σε νέες αναζητήσεις και νέους συνειρμούς και ταυτόχρονα προκαλούσε μετατοπίσεις στον τρόπο που μας συστηνόταν. Αδιαλείπτως. Κάθε μέρα και ένα καινούριο παράθυρο. Μια καινούρια θεωρία.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ταυτόχρονα όμως ο καθένας μας έφερνε τον δικό του αντικατοπτρισμό. Σκέψεις και εικόνες απτές από την αθηναϊκή μας καθημερινότητα. Αντικείμενα, ακούσματα, αλληλεπιδράσεις. Αυτά μας έκαναν να νιώθουμε ασφαλείς και ταυτόχρονα συνεπαρμένους από το αστέρι του Warhol. Η παράσταση στήθηκε από την αρχή. Άλλος ηθοποιός, νέα σκηνοθεσία, διαφορετική σκηνογραφία. Κι ενώ η μελέτη και η έρευνα δε σταμάτησαν ποτέ, τώρα πλέον για εμάς είναι απολύτως βέβαιο: Ο Warhol δεν αποκρυπτογραφείται. Παρότι έχει αφήσει πίσω του μία τεράστια αρχειακή παρακαταθήκη – που προστίθεται στο αναρίθμητο καλλιτεχνικό του έργο – δε θα μπορέσουμε ποτέ με σιγουριά να πούμε ποιος ήταν. Να δούμε καθαρά πίσω από τις ασημένιες αφέλειές του. Να τον απομονώσουμε εκτός των εκτυφλωτικών προβολέων που πάντα είχε προς το μέρος του. Όμως το τραύμα του είναι εκεί. Στέκεται πλάι στην αγωνία του, την επιθυμία του, τη σλάβικη καταγωγή του, το βάρος του μετανάστη, τη σεξουαλική του ταυτότητα, τη δημιουργικότητά του. Κι ενώ έζησε μια ζωή σε τροχιά υπερβατική, τα δομικά του χαρακτηριστικά υπήρξαν απολύτως γήινα και πανανθρώπινα. Ο ίδιος, μία χαίνουσα πληγή κι εμείς σήμερα από δίπλα παρατηρούμε, αποδεχόμαστε, μαθαίνουμε, συγχωρούμε. Όχι τον Warhol. Εμάς τους ίδιους. Λίγο-λίγο όλα τα κομμάτια του παζλ αυτής της παράστασης μπήκαν στη θέση τους. Κι εμείς γοητευμένοι μοιραζόμαστε την επίγευση αυτής της συνάντησης με το παγκόσμιο, αστείρευτο είδωλο της τέχνης.
Διαβάστε επίσης:
Andy, του Δημήτρη Αγιοπετρίτη – Μπογδάνου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου