Δρ. Γιώργος Ροδοσθένους: Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Αντιγόνη έρχεται από βασιλική οικογένεια. Βασικά, η Αντιγόνη είναι το σύστημα…

Μια αναμφισβήτητα διαφορετική «Αντιγόνη» θα παρουσιάσει ο Δρ. Γιώργος Ροδοσθένους με τη Σχολή Παραστατικών Τεχνών και Πολιτιστικών Βιομηχανιών του Πανεπιστημίου του Leeds. Μια βρετανική ματιά στραμμένη στο ρόλο του σκηνοθέτη, από μια πλειάδα ηθοποιών με σημαντικές συνεργασίες, χαρακτηρίζουν την παράσταση που θα λάβει χώρα στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης στις 12, 13 και 14 Σεπτεμβρίου. Ο σκηνοθέτης, Δρ. Γιώργος Ροδοσθένους μας προϊδεάζει αναφέροντας, μεταξύ άλλων, πως θα δούμε μία εντελώς εκσυγχρονισμένη σκηνοθετική άποψη της Αντιγόνης.

Συνέντευξη: Μαριάννα Παπάκη

Culturenow.gr: Στις 12, 13 και 14 Σεπτεμβρίου θα παρουσιαστεί στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης η παράσταση “ΑΝΤΙGONE” (μια εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή) από τη Σχολή Παραστατικών Τεχνών και Πολιτιστικών Βιομηχανιών (School of Performance and Cultural Industries) του Πανεπιστημίου Leeds, σε δική σας σκηνοθεσία. Πείτε μας δυο λόγια για τη σκηνοθετική σας ματιά. 
Δρ. Γιώργος Ροδοσθένους: Βασικά στη συγκεκριμένη παράσταση βλέπουμε την πτώση του Κρέοντα. Ένας νεαρός πρωθυπουργός χάνει όλη την αξία του, όλο το κύρος του, μια πτώση που φυσικά έχει σχέση με την Αντιγόνη. Η αρχή της παράστασης είναι βασισμένη στις διαδηλώσεις του 2011 στη Βρετανία και η όλη εκδοχή είναι μια βρετανική ματιά πάνω στην ελληνική τραγωδία. Δηλαδή θα δείτε μία εντελώς εκσυγχρονισμένη σκηνοθετική άποψη της Αντιγόνης.

Cul.N.: Καταλυτικούς ρόλους παίζουν ο χώρος και ο χρόνος όπως είπατε. Εκτός από την έναρξη όμως, εντύπωση προκαλεί και ο οίκος νυφικών στον οποίο τοποθετείται η δράση.
Γ.Ρ.: Ναι, η δράση λαμβάνει χώρα σε έναν οίκο νυφικών. Όσες φορές διάβασα και είδα την Αντιγόνη μου θύμισε τον Ματωμένο Γάμο του Λόρκα. Για την ακρίβεια, στην Αντιγόνη έχουμε 4 γάμους που δεν θα γίνουν ποτέ όπως και μια κηδεία που ο Κρέοντας προσπαθεί να μην αφήσει να γίνει. Και με αυτό το σκεπτικό – ότι έχουμε αυτούς τους καταδικασμένους γάμους – θεώρησα ότι θα ήταν τραγική ειρωνεία να τοποθετήσουμε τη δράση σε έναν οίκο νυφικών όπου αυτή η καθημερινότητα, το γεγονός ότι κάθε μέρα ασχολούνται με γάμους και το γεγονός ότι εμείς μιλάμε για 4 γάμους που δεν θα γίνουν ποτέ, προκαλούσε μια έντονη διαμάχη με μεγάλο θεατρικό ενδιαφέρον.

Cul.N.: Με σημαντική διαφορά σε σχέση με τον Λόρκα το πολιτικό (με ή χωρίς εισαγωγικά) θα λέγαμε κομμάτι της Αντιγόνης. Αυτή πιστεύετε πως είναι και η ιδιαιτερότητα της παράστασης; Από αυτά που μου λέτε, έτσι το αντιλαμβάνομαι, τίθεται το θέμα όχι μόνο της σύγκρουσης γραπτών και άγραφων νόμων αλλά και των καταστροφικών συνεπειών που μπορεί να έχουν οι πολιτικές πράξεις στις ανθρώπινες σχέσεις.
Γ.Ρ.: Οπωσδήποτε αυτό είναι πολύ σημαντικό και επίσης, πολλές φορές ξεχνάμε ότι η Αντιγόνη είναι μια πριγκίπισσα. Στη δική μας εκδοχή αυτό είναι ολοφάνερο∙ ότι η Αντιγόνη έχει βασιλικό αίμα ενώ ο Κρέων – οποίος είναι νέος στην εξουσία – δεν έχει. Έτσι, όταν λέμε ότι η Αντιγόνη είναι ενάντια στο σύστημα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Αντιγόνη έρχεται από βασιλική οικογένεια. Βασικά, η Αντιγόνη είναι το σύστημα. Έτσι, σε πολλές εκδοχές που βλέπουμε, η Αντιγόνη είναι το απλό κορίτσι που αποφασίζει να πάει ενάντια στην εξουσία. Δεν είναι έτσι, νομίζω, τα πράγματα. Είναι κόρη βασιλιάδων, είναι πριγκίπισσα, και το γεγονός ότι έχει τις διαφωνίες της σε διάφορα θέματα, σε σχέση με τους αδελφούς της και την ταφή του αδελφού της συγκεκριμένα, δεν μπορεί να συσχετιστεί με το ότι πάει ενάντια στο σύστημα.

Cul.N.: Πιστεύετε πως η εποχή την οποία διανύουμε – γενικότερα όχι μόνο στην Ελλάδα, στη Βρετανία ή άλλες χώρες, αποτελεί πρόσφορο έδαφος για τέτοιου είδους προσεγγίσεις;
Γ.Ρ.: Α! σίγουρα! Πάρα πολύ! Διότι για τη δική μας κοινωνία, τη Βρετανία, γεγονότα όπως, η κηδεία της Μάργκαρετ Θάτσερ που στοίχισε τόσα εκατομμύρια και προκάλεσε μεγάλη αντίδραση του κόσμου, ο θάνατος της Νταϊάνα, οι τολμηρές φωτογραφίες του πρίγκιπα Χάρη, ο πριγκιπικός γάμος, η γέννηση του βασιλικού βρέφους… όλα αυτά, με κάποιο τρόπο τα έχουμε αφομοιώσει στη δική μας εκδοχή. Με μία έννοια δηλαδή όλα δένουν μαζί με σκοπό να δώσουν μία νέα εκδοχή που βασίζεται και σε αυτά τα στοιχεία, κυρίως όμως τονίζει τη διαχρονικότητα του μύθου.

Cul.N.: Πιστεύετε δηλαδή πως αυτό που λέμε πολιτικό θέατρο ή ρόλος του πολιτικού θεάτρου μετατοπίζεται από τον συγγραφέα στον σκηνοθέτη;
Γ.Ρ.: Οπωσδήποτε! Έχουν γραφτεί πολλά πράγματα για τον «Θάνατο του συγγραφέα» και για το ότι το κείμενο είναι πολύ σημαντικό μέχρι ενός σημείου. Εγώ είμαι της νέας σχολής, πιστεύω δηλαδή πως ο σκηνοθέτης είναι ο νέος συγγραφέας που παρουσιάζει τη δική του εκδοχή για κάθε έργο. Αυτό δημιουργεί πάντα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για το κοινό το οποίο θα δει τί θα αλλάξει, τί θα μείνει και με το τί γινόταν στα αρχαία χρόνια όταν ο κάθε συγγραφέας παρουσίαζε τη δική του εκδοχή για έναν ήδη γνωστό μύθο.

Cul.N.: Θα ήθελα να μας πείτε και κάποια πράγματα για την Κίνηση και τον Ήχο στη δική σας δουλειά γενικότερα αλλά και για τη συγκεκριμένη παράσταση.
Γ.Ρ.: Θα θελα να πιστεύω πως ο λόγος, η μουσική και η κίνηση έχουν εξίσου σημαντικό ρόλο στην παράσταση και στη δουλειά μου γενικότερα και εκείνο που μου αρέσει πολύ είναι ότι υπάρχουν και αρκετά σημεία όπου, π.χ. στα τελευταία 10 λεπτά της παράστασης δεν υπάρχει πουθενά λόγος. Τα σώματα των ηθοποιών και η μουσική λένε την ιστορία χωρίς να χρησιμοποιούμε καθόλου λόγο.

Cul.N.: Πώς αντιμετωπίζετε το ζήτημα του Χορού στην παράσταση;
Γ.Ρ.: Είναι σημαντικό ο χορός να μην είναι ένα σύνολο, αλλά μία ομάδα από εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες . Έτσι ο χορός έχει διαιρεθεί σε εντελώς διαφορετικές οντότητες που ή συμφωνούν ή διαφωνούν ή πολύ απλά μέσα από τα λεγόμενά του παρουσιάζεται τι συμβαίνει έξω από το χώρο του οίκου νυφικών. Αυτός ο τρόπος, δίνει στον κάθε ηθοποιό την ευκαιρία να αναπτύξει τη δική του προσωπικότητα.

Cul.N.: Με αφορμή την αναφορά σας στους ηθοποιούς, πείτε μας λίγα λόγια για τους συντελεστές της παράστασης.
Γ.Ρ.: Στην παράσταση παίζουν 10 επαγγελματίες Βρετανοί ηθοποιοί, όλοι απόφοιτοι της Σχολής Παραστατικών Τεχνών και Πολιτιστικών Βιομηχανιών του Πανεπιστημίου του Leeds, οι οποίοι εμφανίζονται σε μεγάλες σκηνές του Λονδίνου. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται ο Tom Colley (The Judas Kiss, London West End), ο οποίος θα ερμηνεύσει τον Κρέοντα, η Lauren Garnham (The Sea Plays, London Old Vic) που θα ερμηνεύσει τον ρόλο της Αντιγόνης, ο Johnny Gould (Enjoy, London West End), ο οποίος κρατά το ρόλο του Αίμονα, η Louisa Roberts (Steel Pier, London West End) που θα εμφανιστεί ως Ευρυδίκη. Παίζουν επίσης: Ισμήνη: Lauren Jackson, Τειρεσίας: Jordan Fox, Φρουρός: Charlie Woollhead, Υπάλληλοι: Lizzie Carter-Fox, Moya McGinn, Amy Jackson

Το κείμενο-διασκευή είναι του Ashley Scott-Layton, βοηθός σκηνοθέτη είναι ο Tom Colley και οι φωτισμοί είναι του Matthew Baker. Και συμπληρωματικά έχουμε και 11 Έλληνες ηθοποιούς οι οποίοι θα συμμετέχουν στην παράσταση.

Cul.N.: Θα ήθελα να μας πείτε και κάποια πράγματα για τη δική σας πορεία, πώς βρεθήκατε στην Αγγλία και πώς ασχοληθήκατε με το θέατρο;
Γ.Ρ.: Στην Αγγλία πήγα στα 20 μου για το πρώτο μου πτυχίο στη μουσική, στο Cardiff. Μετά συνέχισα τις σπουδές μου με ένα μάστερ για μουσική, κινηματογράφο και θέατρο στο Πανεπιστήμιο του Bristol και ακολούθησε το διδακτορικό μου, στο μουσικό θέατρο, στο Πανεπιστήμιο του Leeds από όπου μόλις αποφοίτησα, άρχισα να δουλεύω στο School of Performance and Cultural Industries (Σχολή Παραστατικών Τεχνών και Πολιτιστικών Βιομηχανιών), ως λέκτορας στο μουσικό θέατρο. Για πάρα πολλά χρόνια της καριέρας μου είχα δουλέψει ως μουσικοσυνθέτης  – έτσι η μουσική για μένα είναι μεγάλο μέρος της πορείας μου – αλλά τα τελευταία 11 χρόνια έχω κάνει στροφή στη σκηνοθεσία. Έχω πάρει το βραβείο σκηνοθεσίας για την παράστασή μου «Σώμα ξεβαμμένο μπλε», ένα μιούζικαλ στην αίθουσα της Unesco στο Παρίσι. Eπόμενο μεγάλο project είναι στην Πάφο το 2017, που είναι πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, μια παράσταση που ονομάζεται «The truth about Venus» και είναι ένα ολοκαίνουργιο μιούζικαλ το οποίο θα γίνει με ιστορίες των Παφίων και θέμα τι σημαίνει γι’ αυτούς σήμερα, “Αφροδίτη”, “ομορφιά”. Συνδέεται απόλυτα με τη δουλειά που κάνουν οι Rimini Protokoll, παραστάσεις των οποίων έχουν παρουσιαστεί και στην Αθήνα, αλλά το δικό μας project θα είναι σε μορφή μιούζικαλ.

Cul.N.: Παρατηρώ ότι υπάρχει μια άμεση σχέση μεταξύ θεωρίας και πράξης. Είναι συχνό φαινόμενο κατά τη γνώμη σας αυτό; Στην Ελλάδα δεν είναι. Υπάρχει συνήθως ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ Ακαδημαϊκών του Θεάτρου και ανθρώπων που ασχολούνται με τη θεατρική πράξη.
Γ.Ρ.: Εγώ βλέπω τον εαυτό μου σαν έναν άνθρωπο της πράξης που δουλεύει σε έναν πανεπιστημιακό χώρο. Πιστεύω ότι παίρνω στοιχεία και από τις δύο πλευρές της ζωής μου∙ και την ακαδημαϊκή και την επαφή μου με την πράξη του θεάτρου. Ορισμένες φορές υπάρχει μια κατά κάποιο τρόπο καχυποψία σε σχέση με τον τρόπο που αντιμετωπίζονται αυτές οι δουλειές αλλά πιστεύω πως όταν υπάρχει το ακαδημαϊκό υπόβαθρο οι δουλειές είναι πιο εμπεριστατωμένες. Σίγουρα οι θεωρητικοί υπάρχουν λόγω των ανθρώπων που ασχολούνται με την πράξη αλλά και η θεωρία στηρίζει με τη σειρά της την πράξη.