Με την ευκαιρία της παράστασης του Ludovic Lagarde στο Εθνικό Θέατρο (5 έως 15 Ιουνίου 2014), οι Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορούν το έργο Δυτική αποβάθρα του Μπερνάρ Μαρί Κολτές, σε μετάφραση Βασίλη Παπαβασιλείου.
Η έκδοση συμπληρώνεται με πλούσιο επίμετρο με κείμενα και συνεντεύξεις του Κολτές, του Πατρίς Σερό, του Χάινερ Μύλλερ κ.α.
ΤΣΟΥΚΚΟ: Είμ’ ο δολοφόνος του πατέρα μου, της μητέρας μου, ενός επιθεωρητή της αστυνομίας κι ενός παιδιού. Είμ’ ένας φονιάς. […]
Δεν πρέπει να προσπαθείτε να διασχίσετε τους τοίχους, γιατί, πέρ’ απ’ τους τοίχους, υπάρχουν άλλοι τοίχοι, υπάρχει πάντα η φυλακή. Να δραπετεύετε απ’ τις στέγες, προς τον ήλιο. Δεν θα βάλουν ποτέ έναν τοίχο ανάμεσα στον ήλιο και τη γη. […] Έτσι κι αλλιώς, ένας χρόνος, εκατό χρόνια, το ίδιο κάνει· αργά ή γρήγορα, όλοι θα πεθάνουμε, όλοι. Κι αυτό, αυτό κάνει τα πουλιά να τραγουδούν, αυτό κάνει τα πουλιά να γελούν.
Η ΜΗΤΕΡΑ: Γιατί αυτό το παιδί, τόσο φρόνιμο επί εικοσιτέσσερα χρόνια, στα καλά καθούμενα τρελάθηκε; Πώς έγινε κι εκτροχιάστηκες, Ρομπέρτο; Σ’ αυτόν τον τόσο ίσιο δρόμο ποιος έβαλε ένα κούτσουρο για να σε ρίξει στην άβυσσο; Ρομπέρτο, Ρομπέρτο, έν’ αυτοκίνητο που έγινε κομμάτια στο βάθος μιας χαράδρας, δεν διορθώνεται. Ένα τρένο που εκτροχιάστηκε, δεν προσπαθούν να το ξαναβάλουν στην τροχιά του. Το παρατάνε, το ξεχνάνε. Σε ξεχνώ, Ρομπέρτο, σ’ έχω ξεχάσει.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
“Το όνομά του ήταν Roberto Succo: είχε σκοτώσει τους γονείς του σε ηλικία δεκαπέντε ετών, έπειτα “λογικεύτηκε” πάλι ως τα εικοσιπέντε του, απότομα για άλλη μια φορά “εκτροχιάζεται”, σκοτώνει έναν αστυνομικό, επί πολλούς μήνες επιδίδεται σε πράξεις βίας, με συλλήψεις ομήρων, φόνους, εξαφανίσεις μέσα στη φύση, χωρίς κανείς να ξέρει ποιος ήταν ακριβώς ο δράστης.
Μετά, ύστερα απ’ την παράσταση που έδωσε πάνω στις στέγες των φυλακών, κλείνεται στο ψυχιατρικό νοσοκομείο και αυτοκτονεί με τον ίδιο τρόπο που είχε σκοτώσει τον πατέρα του. Μια απίστευτη διαδρομή, ένα μυθικό πρόσωπο, ένας ήρωας σαν τον Σαμψών ή τον Γολιάθ, τέρατα δυνάμεων, που τελικά σωριάζονται καταγής από ένα πετραδάκι ή από μια γυναίκα· είναι η πρώτη φορά που εμπνέομαι απ’ αυτό που ονομάζουμε γεγονός του αστυνομικού δελτίου, όμως αυτό εδώ δεν είναι ένα τέτοιο γεγονός”.
(B. M. Koltes)
“Δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του θεάτρου ή της λογοτεχνίας που εισάγεται ένας “εγκληματίας ηθοποιός” χωρίς κίνητρο. Αλλά είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται χωρίς ηθική. Προγόνους του Ρομπέρτο βρίσκουμε πολλούς, κυρίως στον Ζενέ, εκείνοι όμως είναι πολύ πιο συναισθηματικοί και, κατά μία έννοια, πολύ πιο ηθικοί. Στον Ζενέ βρίσκουμε ακόμα τον συναισθηματισμό και την ηθικολογία του 19ου αιώνα. Ο Κολτές αφηγείται την ιστορία αυτού του ξεμοναχιασμένου πλάσματος, αυτού του κακομοίρη με τις ανεξήγητες και μη εξηγήσιμες πράξεις που έχουν μία απόλυτη ανηθικότητα, κι αυτό χωρίς να παράγει το παραμικρότερο ηθικό επιμύθιο. Αντιθέτως, υπάρχουν στο έργο συνεχείς βολές εναντίον όλων των στερεοτύπων, των αισθημάτων και των αξιών”.
(Peter Stein)
O “Ρομπέρτο Τσούκκο” είναι το δεύτερο έργο του Koltes (1948-1979) που κυκλοφορεί στις εκδόσεις “Άγρα”, μετά τη “Μοναξιά στους κάμπους με βαμβάκι”. Η έκδοση συνοδεύεται από εκτενές επίμετρο με κείμενα του Peter Stein κ.ά. για τον συγγραφέα, έναν φάκελο με δημοσιεύματα του τύπου για τον πραγματικό δολοφόνο, φωτογραφίες, χρονολόγιο και βιβλιογραφία.
Ο Μπερνάρ-Μαρί Κολτές, γόνος καθολικής μεσοαστικής οικογένειας, γεννήθηκε στο Μετς της Γαλλίας, στις 9 Απριλίου 1948. Μαθήτευσε κοντά στους Ιησουίτες, των οποίων η σκέψη και η ρητορική, χαρακτηριστικά στοιχεία αυτής της εκπαίδευσης, θα επηρεάσουν τους διαλόγους των έργων που θα γράψει. Πρώτη του αληθινή θεατρική συγκίνηση η Μαρία Κοζαρές στη Μήδεια του Σενέκα. Ταξίδεψε πολύ: Νέα Υόρκη, Λατινική Αμερική, Ρωσία. Θεατρικά του έργα: “Sallinger” και “Η νύχτα πριν τα δάση” (1977), “Μάχη νέγρου και σκύλων” (1979), “Δυτική αποβάθρα” και “Στη μοναξιά των κάμπων με βαμβάκι” (1985), “Ταμπατάμπα” (1986), “Η επιστροφή στην έρημο” και “Ρομπέρτο Ζούχο” (1988), και τα μυθιστορήματά του: “Η φυγή με άλογο μακριά στην πόλη” (1970), και το ημιτελές “Πρόλογος”. Πέθανε από Aids το 1989 στο Παρίσι, αφού είδε όλα του τα έργα στο φως της σκηνής.
Διαβάστε πληροφορίες για την παράσταη «Δυτική αποβάθρα» στο Εθνικό Θέατρο, εδώ.