Αγαπημένος συγγραφέας της σύγχρονης ελληνικής σκηνής με σημαντικά θεατρικά έργα στο ενεργητικό του (Μεταμφίεση, Λάσπη, Λα πουπέ, Αέρας, Στην οθόνη φως, Τον άυλο εσένα, Κέικ, Πεταλούδα σε πηγάδι, Στον παράδεισο), βραβευμένος μόλις με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας 2023, ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης γράφει με αφορμή την Εκάβη έναν κωμικό μονόλογο με πρωταγωνίστρια όχι την ίδια τη βασίλισσα της Τροίας, αλλά μια έμπιστη δούλα της. Η ανώνυμη αυτή Τρωαδίτισσα έχει σταθεί μάρτυρας όλων των συμφορών τόσο της ίδιας της Εκάβης όσο και της πατρίδας της, που τώρα πια, μετά τον πόλεμο, είναι σκέτες στάχτες.
Ένα κείμενο διασκεδαστικό και ευφρόσυνο που απομυθοποιεί το απόλυτο σύμβολο θρήνου και απόγνωσης, την Εκάβη, μέσα από τη ματιά ενός προσώπου το οποίο την έζησε από κοντά και αντιλήφθηκε πράγματα που δεν αποτυπώθηκαν ποτέ στα έργα των μεγάλων ποιητών. Η κοινή ανθρώπινη ματιά, το μικρό ανθρώπινο μέτρο, απέναντι στον μεγάλο μύθο. Η πορεία της τραγικής Εκάβης μέσα από ένα λοξό, απρόσμενο κοίταγμα.
Σημείωμα δημιουργού – Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη
Το πρόσωπο της Εκάβης αχνολάμπει μες στο συλλογικό μας ασυνείδητο σαν το ιερό σύμβολο του ανθρώπινου πόνου. Πόνος προερχόμενος από την αγριότητα του πολέμου, στο πέρασμα του οποίου συνθλίβονται ψυχές, ξεριζώνονται λαοί, σβήνονται χώρες απ’ τον χάρτη. Η Εκάβη, βάναυσα χτυπημένη από τη μοίρα, έχει χάσει όχι μόνο την βασιλεία, την ελευθερία και τον σύζυγό της, αλλά και όλα της σχεδόν τα πολλά (μπορεί και πενήντα) παιδιά. Είναι τόσο δυνατή η εικόνα της χαροκαμένης, σεβάσμιας και εξαϋλωμένης γέρικης μορφής της που επισκιάζει κάθε άλλη πτυχή της προσωπικότητάς της όπως και κάθε σκέψη ή πράξη της. Ακόμα κι αν αυτή η πράξη είναι εξόχως φρικιαστική και αποτρόπαιη. Και ο σχεδιασμός θανάτωσης δύο αθώων μικρών παιδιών για αντίποινα, λογίζεται αναμφίβολα ως μια εξόχως αποτρόπαιη πράξη. Ναι, η Εκάβη παρέσυρε με δόλο στο προσφυγικό της αντίσκηνο τον άντρα που μισούσε σφόδρα, τον Πολυμήστορα, ζητώντας του μάλιστα να είναι παρόντα και τα δυο του αγόρια, τάχα για να τους αποκαλύψει τον τόπο ενός κρυμμένου, αμύθητου, θησαυρού του βασιλιά Πριάμου. Κι εκεί, μέσα στο αντίσκηνο εκστρατείας, με τη συνδρομή των άλλων εξόριστων γυναικών, πήρε την εκδίκησή της∙ τυφλώνοντας τον άντρα και σφάζοντας τα δυο του παιδιά. Αυτοδικία σε όλο της το μεγαλείο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κι αν εμείς κάνουμε τα στραβά μάτια για αυτή τη μικρή «λεπτομέρεια» του βίου και της πολιτείας της, ώστε να μην αμαυρωθεί στη συνείδησή μας το φωτοστέφανο της πονεμένης γερόντισσας, υπάρχει ωστόσο ένα πρόσωπο, μια πιστή δούλα, η πιο κοντινή της παρατρεχάμενη, που δε θα διστάσει να περάσει την κυρά της γενεές δεκατέσσερις και να βγάλει στη φόρα κάθε αντιπαθητικό στοιχείο του χαρακτήρα της. Παίρνει το λόγο και γίνεται, για μια και μοναδική φορά, πρωταγωνίστρια αυτή. Μπήγει το μαχαίρι στο κόκαλο και βγάζει σε κοινή θέα όλα τα άπλυτα της έκπτωτης βασίλισσας, με κυριότερο φυσικά το εκδικητικό της έγκλημα. Κριτικάρει, αποκαλύπτει, κατηγορεί.
Αντίλογος δεν υπάρχει, μιας και το έργο είναι μονόλογος. Η Εκάβη δεν έχει τη δυνατότητα να απαντήσει ή να υπερασπίσει τον εαυτό της. Το διόλου κολακευτικό πορτρέτο της, έτσι όπως το φιλοτεχνεί η Δούλα, ποιος ξέρει, ίσως και να την αδικεί. Αλλά μικρό το κακό. Τόσο η μία όσο κι η άλλη είναι πρόσωπα φανταστικά. Η μεν Εκάβη δημιούργημα της τέχνης αρχαίων ραψωδών και τραγικών ποιητών, μια καθαρά δηλαδή μυθολογική ηρωίδα, η δε Δούλα ένα σύγχρονο κατασκεύασμα με σκοπό την εμφάνισή της στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2024, στο πλαίσιο του κύκλου Contemporary Ancients. Άρα, κάθε σπίλωση, κάθε συκοφαντία, κάθε στρεψοδικία –άπαξ και δεν θίγει τη μνήμη και την υπόληψη υπαρκτών προσώπων– είναι, κατά μία έννοια, συγχωρητέα…
Η αλήθεια, άλλωστε, έχει πολλά πρόσωπα και πολλές αναγνώσεις. Και το αίσθημα του δικαίου ομοίως. Ή μήπως όχι;
Συντελεστές παράστασης
Εγώ, μια δούλα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη
- Σκηνοθεσία Νίκος Χατζόπουλος
- Σκηνικός χώρος – Κοστούμι Ιωάννα Τσάμη
- Σχεδιασμός φωτισμού Αλέκος Αναστασίου
- Ερμηνεύει η Φιλαρέτη Κομνηνού
- Ηχητική διάδραση Jan Van Angelopoulos
- Φωτογραφίες Ελπίδα Μουμουλίδου
- Οργάνωση παραγωγής Κατερίνα Κούρτη
- Εκτέλεση παραγωγής Apparat Athen / Νικόλας Χανακούλας
Το έργο «Εγώ, μια δούλα» παρουσιάζεται μαζί (ενιαίο εισιτήριο) με το «Ιφιγένεια / Βορά».
Διαβάστε επίσης:
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: Η οπτική ταυτότητα και το Καλλιτεχνικό Πρόγραμμα 2024
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2024: Το Πρόγραμμα για το μικρό θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου
