Το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το art house κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αθήνας επιστρέφει! Από τις 22 Νοεμβρίου έως και τις 5 Δεκεμβρίου, ο κινηματογράφος Τριανόν υποδέχεται τις καλύτερες ευρωπαϊκές κι ελληνικές ταινίες της χρονιάς, πρεμιέρες από όλον τον κόσμο, αφιερώματα σε μεγάλους δημιουργούς του σινεμά, ειδικές προβολές, masterclasses και παράλληλες εκδηλώσεις.

Στο επίκεντρο της φετινής 31ης έκδοσης είναι ο πλούσιος, πολύμορφος και συχνά αναπάντεχος κόσμος της γυναίκας.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχει αναλάβει ο καλλιτέχνης και ομότιμος καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Γιάννης Ψυχοπαίδης. Συμμετέχουν με έργα εμπνευσμένα από εμβληματικούς γυναικείους χαρακτήρες του παγκόσμιου κινηματογράφου οι καλλιτέχνιδες: Βάσω Τζούτη – «Η Ωραία της Ημέρας», Δέσποινα Τσάκνη – «Ευδοκία», Ιφιγένεια Αβραμοπούλου – «Ορλάντο», Αλίκη Παππά – «Περσόνα», Δέσποινα Φλέσσα – «Ζούσε τη Ζωή της», Έλενα Χασαλεύρη – «Η Διπλή Ζωή της Βερόνικα». Οι ταινίες που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τις καλλιτέχνιδες θα προβληθούν και στη μεγάλη οθόνη στο πλαίσιο του ομώνυμου αφιερώματος του φεστιβάλ.

Επτά γυναίκες δημιουργοί επιλέγουν 7 ταινίες από τον ελληνικό και ευρωπαϊκό  κινηματογράφο και συνομιλούν εικαστικά μαζί τους. Και οι 7 ταινίες που επιλέχτηκαν εδώ έχουν σαν κομβική, χαρακτηριστική, απόλυτη πρωταγωνίστρια μια γυναίκα.

Γυναικείες μορφές, γυναικείες ζωές, γυναικεία αισθήματα, γυναικεία πεπρωμένα. Επτά σημαντικές στιγμές του κινηματογράφου, κλασσικού και σύγχρονου που αποτυπώνουν την αγωνία και τους αγώνες, τα ψυχικά αδιέξοδα και τις συναισθηματικές αναταράξεις, τους δεσμευτικούς ρόλους και τους καταναγκασμούς, την αναζήτηση ταυτότητας αλλά και τη διεκδίκηση της ελευθερίας και της χειραφέτησης του γυναικείου προσώπου – σήμερα και χτες- μέσα από τη ρέουσα αφήγηση της κινούμενης εικόνας της 7ης Τέχνης.

Μεγάλα αισθήματα πνιγμένα μέσα στα στερεότυπα της καθημερινότητας, δέσμιοι έρωτες και ασυγκράτητα πάθη, τολμηρά και απελπισμένα γυναικεία ίχνη σε ανδροκρατούμενες, καταπιεστικές και καταπιεσμένες κοινωνίες. Σχέσεις ζευγαριών και κοινωνικά περιβάλλοντα που γεννούν συναισθηματικές αναστολές και ψυχικά τραύματα, υπαρξιακά διλήμματα  και υπόγειες εκρήξεις, ανατροπές και υπερβάσεις των συμβατικών ορίων.

Η γυναικεία αισθαντικότητα ανάμεσα στην κοινωνική επιταγή και τους παραδοσιακούς ρόλους, στο βουβό ξέσπασμα των φυσικών ενστίκτων και την πάλη για την κατοχύρωση μιας νέας ηθικής τάξης στη σχέση των φύλων και στην κοινωνική συνείδηση.

Κάθε μία από τις νέες δημιουργούς ξεχώρισε η ίδια την ταινία που θα αντιπαρατεθεί εικαστικά και θα συνομιλήσει μαζί της μέσα από τις ζωγραφικές ύλες, το σχέδιο και το χρώμα. Οι συναντήσεις αυτές της εικαστικής τέχνης με την τέχνη του κινηματογράφου έχουν δώσει εδώ και καιρό, γόνιμα, τολμηρά και πολύ ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά αποτελέσματα, μέσα από τις δημιουργικές προσμίξεις των δύο τεχνών, την τέχνη της εξωτερικής και την τέχνη της εσωτερικής κίνησης.

Έτσι κι εδώ. Οι καλλιτέχνες επιλέγουν σκηνές, μοτίβα, εικόνες, φόρμες, αισθητικές μορφές από τις ταινίες που οι ίδιες ξεχώρισαν και «μεταφράζουν» ελεύθερα την κινηματογραφική μυθοπλασία στο δικό τους αισθητικό-πλαστικό ιδίωμα και γραφή, πλάθοντας η κάθε μία με την δική της οπτική, έναν εικαστικό κόσμο γεμάτο προσωπική φαντασία, ευρηματικότητα και εκφραστικό πλούτο.

Κυρίως αποδεικνύοντας ότι εκεί που συναντώνται και αλληλοεπηρεάζονται το σινεμά και η ζωγραφική, καμιά από τις δύο τέχνες δεν χάνει την ομορφιά, τη γοητεία, τη μαγεία και την ιδιαιτερότητα της γλώσσας, αλλά διαφυλάσσει και πλουτίζει την αυτάρκεια και την αυτονομία της.

Μέσα απ’ αυτούς τους δημιουργικούς διαλόγους των τεχνών αναδύονται καινούριες, αιφνίδιες εικόνες που συχνά ανατρέπουν τα αισθητικά στεγανά, αναζητώντας, όπως εδώ, μια συνολικότερη, αυθεντικότερη, σύγχρονη εικόνα της γυναικείας ιδιοπροσωπίας.

Οι επτά εκδοχές πάνω στη γυναικεία περσόνα των επτά νέων γυναικών – ανήσυχων εικαστικών δημιουργών, αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σήμερα σε μια εποχή μεγάλων ανατροπών, αποσταθεροποίησης, ανασφάλειας, σύγχυσης και ανορθολογισμού.

Εποχή ραγδαίων αλλαγών που επιβάλλει και νέους κοινωνικούς και ιδεολογικούς επαναπροσδιορισμούς, αλλά και μαχητική στάση ζωής απέναντι στη μεροληπτικότητα, τις προκαταλήψεις, τις παγιωμένες βεβαιότητες και τις βαθιές ανισότητες του σύγχρονου κόσμου μας.

Ο εικαστικός στοχασμός της τέχνης, οι αισθητικές της αναζητήσεις, η κατασκευή ενός «άλλου» κόσμου, που όμως είναι τόσο δικός μας και κυρίως ο βαθύτερος πόθος για αυτογνωσία, δεν κάνουν την τέχνη ένα «εξωτικό» καταφύγιο ή μια έξοδο διαφυγής, αλλά στις καλύτερες περιπτώσεις την ανήσυχη συνείδηση μιας κοινωνίας που αναζητά τις αλήθειες της σε καιρούς που οι ρόλοι και οι ταυτότητες έχουν χάσει τις σταθερές τους συντεταγμένες.

Και οι επτά ήταν υπέροχες.  - Γιάννης Ψυχοπαίδης

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνιδες με έργα εμπνευσμένα από τις ταινίες:

Ιφιγένεια Αβραμοπούλου – «Ορλάντο»
Αλίκη Παππά – «Περσόνα»
Βάσω Τζούτη – «Η Ωραία της Ημέρας»
Δέσποινα Τσάκνη – «Ευδοκία»
Δέσποινα Φλέσσα – «Ζούσε τη Ζωή της»
Έλενα Χασαλεύρη – «Η Διπλή Ζωή της Βερόνικα»

Επιμέλεια: Γιάννης Ψυχοπαίδης


Φωτογραφία θέματος: Έργο της Ιφιγένειας Αβραμοπούλου