Εικόνες του άλλου μας εαυτού: έκθεση από τη Σχεδία και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Η «σχεδία» και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ανταμώνουν σε μια συνέργεια που εντυπωσίασε και αγαπήθηκε πολύ, την έκθεση φωτογραφίας των πωλητών του ελληνικού περιοδικού δρόμου.

Η έκθεση με τίτλο «Εικόνες του άλλου μας εαυτού» θα φιλοξενηθεί στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, από τις 12 ώς τις 26 Μαρτίου. Τα φωτογραφικά έργα θα διατίθενται προς πώληση και όποια έσοδα τυχόν προκύψουν θα αξιοποιηθούν αποκλειστικά για την ενίσχυση του περιοδικού δρόμου «σχεδία» και των ίδιων των δημιουργών, καθώς το 50% των καθαρών εσόδων θα διανεμηθεί ακριβοδίκαια στους ίδιους.

Τον περασμένο Νοέμβριο, μια ομάδα πωλητών του περιοδικού δρόμου «σχεδία» της Θεσσαλονίκης πήραν από μια φωτογραφική μηχανή στα χέρια τους και –έχοντας με το μέρους τους τις πολύτιμες συμβουλές του φωτογράφου Ανδρέα Τσονίδη– άρχισαν να αποτυπώνουν τη ζωή στην πόλη τους από τη δική τους μοναδική οπτική. Η αρχή είχε γίνει τον Οκτώβριο του 2013, όταν δέκα διανομείς της «σχεδίας» στην Αθήνα άρχισαν να παρακολουθούν έναν κύκλο μαθημάτων φωτογραφίας και –με την καθοδήγηση, σε αυτή την περίπτωση, ενός άλλου σπουδαίου φωτογράφου, του Νίκου Πηλού– ξεκίνησαν να καταγράφουν την καθημερινότητα της πρωτεύουσας, μέσα από τα δικά τους μάτια. Όλοι τους ανήκουν στην ειδική εκείνη ομάδα συμπολιτών μας που βιώνει την κοινωνική και οικονομική κρίση στην πιο ακραία της μορφή: Είναι ή έχουν υπάρξει άστεγοι, έχουν βιώσει οι ίδιοι τη ζωή στο δρόμο, έχουν ζήσει ή εξακολουθούν να ζουν σε ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης.

Αποστολή τους ήταν να αποτυπώσουν τη ζωή στην πόλη από τη δική τους μοναδική οπτική. Να καταγράψουν, χωρίς περιορισμούς και αναστολές, αυτά που τους γοητεύουν, τους θλίβουν, τους κάνουν να χαμογελούν, να θυμώνουν, να ελπίζουν. Να αποτυπώσουν, εντέλει, αυτό που τους κινεί το ενδιαφέρον, να μας δείξουν την πόλη μέσα από τα δικά τους μάτια.

Ο στόχος της πρωτοβουλίας ήταν και παραμένει η ενεργοποίηση του ανθρώπου που βιώνει τον κοινωνικό αποκλεισμό. Να δοθούν –μέσα από την τέχνη της φωτογραφίας– νέα ερεθίσματα, να αναπτύξει νέα εργαλεία επικοινωνίας με την κοινωνία ολόκληρη, να νιώσει κομμάτι μιας συλλογικής προσπάθειας, να δημιουργήσει, να ενταχθεί. Στόχος δεν είναι μόνο να φωτογραφήσουν, αλλά κυρίως να επικοινωνήσουν με την υπόλοιπη κοινωνία, να αφηγηθούν ιστορίες ανθρώπινες που μας αφορούν όλους.

Είκοσι επτά μήνες και δεκάδες χιλιάδες φωτογραφίες αργότερα, το υλικό που έχει συγκεντρωθεί συνθέτει μια μοναδική κοινωνική καταγραφή. Για την Ελλάδα της κρίσης, για εκείνους που δοκιμάζονται σκληρά, για τον άνθρωπο που δεν το βάζει κάτω, αλλά εξακολουθεί να ελπίζει, να ονειρεύεται, να αγωνίζεται.

«Ο φακός συνέλεξε τα κομμάτια μου – έσπασε το μπάζωμα που είχε γίνει. Οι άστεγοι είχαν κομμάτια από τον εαυτό μου, οι συνοικίες που έγιναν ράκη κάποτε φάνταζαν στα μάτια μου σαν χρυσάφι. Πάντα φοβόμουν στις φωτογραφίες ότι θα έδειχναν αυτό που δεν ήθελα να δουν οι άλλοι για μένα. Φωτογράφισα άστεγους που δεν είχαν δει τον εαυτό τους χρόνια. Όταν τον έβλεπαν, εκπλήσσονταν. Άλλος μου έλεγε “αδυνάτισα”, άλλος “γέρασα”, και  θλίβονταν», περιγράφει την εμπειρία της μία από τις συμμετέχουσες στο project.

Ογδόντα συνολικά από αυτές τις εικόνες που ανακάλυψαν και αιχμαλώτισαν με τον φωτογραφικό τους φακό οι πωλητές της «σχεδίας», παρουσιάζονται στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Τα φωτογραφικά έργα θα διατίθενται προς πώληση και όποια έσοδα τυχόν προκύψουν θα αξιοποιηθούν αποκλειστικά για την ενίσχυση του περιοδικού δρόμου «σχεδία» των ίδιων των δημιουργών, καθώς το 50% των καθαρών εσόδων από το σύνολο των πωληθέντων έργων (δίπτυχα, αφίσες, καρτ ποστάλ κ.λπ.) στην έκθεση της Θεσσαλονίκης θα διανεμηθεί ακριβοδίκαια στους ίδιους.

Παράλληλα, την πρώτη εβδομάδα της έκθεσης, στον ίδιο χώρο, οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις Αντιγόνη και Praksis, με τη συμμετοχή του Iδρύματος Χάινριχ Μπελ Ελλάδας, θα διοργανώνουν εκπαιδευτικές δράσεις για σχολικές τάξεις με στόχο την ευαισθητοποίηση για τον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

«Αόρατες Διαδρομές», η ταινία

Τις ημέρες της έκθεσης, επίσης, πάντα στο πλαίσιο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, θα προβληθεί η ταινία της Γιάννας Δελατόλα «Αόρατες διαδρομές», θέμα της οποίας είναι οι κοινωνικές περιηγήσεις που διοργανώνει η «σχεδία» από το Σεπτέμβριο του 2014 στο κέντρο της Αθήνας, με οδηγούς συμπολίτες μας που είναι ή έχουν βιώσει την αστεγία.  Το ντοκιμαντέρ αφηγείται τις προσωπικές ιστορίες των τριών αστέγων οδηγών-περιηγητών, που συμμετέχουν σε αυτό το πρόγραμμα κοινωνικών περιηγήσεων.

Έχουν προγραμματιστεί δύο προβολές της ταινίας στην Αίθουσα Φρίντα Λιάππα  (Αποθήκη Δ  Λιμάνι). Η πρώτη για την Τρίτη 15 Μαρτίου (στις 18:00) και η δεύτερη την Πέμπτη 17 Μαρτίου (στις 13:15).

Η έκθεση φωτογραφίας «Εικόνες του άλλου μας εαυτού» είναι μια συνδιοργάνωση της «σχεδίας» με το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης.

Υλοποιείται δε με την υποστήριξη του Ομίλου Υγεία, του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ Ελλάδας, της Green Cola, της εταιρείας «Μασούτης» και του οινοποιείου «Κτήμα Γεροβασιλείου».

Φωτογράφοι: Χρήστος Δόκαλης, Λευτέρης Ελευθεράκης, Μπέσσυ Ζαχάρη, Νίκος Κακαβαλάδης, Γιάννης Κώτσος, Αλέξανδρος Νάνος, Ματίνα Πασχάλη, Ιουλία Συμεωνίδου, Γιάννης Φωκάς.

Περισσότερες πληροφορίες με το 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης μπορείτε να δείτε εδώ.