Τι ήχο κάνει μια σημαία όταν καίγεται; Ένας τυμπανιστής που βαδίζει προς τη θάλασσα; Πώς ακούγεται ένα βήμα; Πώς περιγράφεις με λόγια το ηχόχρωμα μιας φωνής αγαπημένου που δεν υπάρχει πια; Τι ήχο κάνει ένα βωβό κουαρτέτο εγχόρδων ή ο χορός του λιονταριού χωρίς μουσική;
Το Tinos Quarry Platform στο Ίδρυμα Τηνιακού πολιτισμού παρουσιάζει την έκθεση Reassembly σε επιμέλεια του Πέτρου Τουλούδη και G Douglas Barrett. Ως ευρύτερο θέμα της φετινής πλατφόρμας είναι η διεθνικότητα και η ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και πώς αυτά απειλούνται μέσω των σύνορων και της απομόνωσης. Το μέσο που κυριαρχεί είναι ο ήχος και η δυνατότητα του να ξεπερνά τα φυσικά όρια, να κυκλοφορεί ελεύθερα και να ενώνει. Οι δεκαπέντε καλλιτέχνες της έκθεσης που προτείνει μια σύμπραξη διαφορετικών μορφών τέχνης, είναι εικαστικοί αλλά και μουσικοί-συνθέτες. Αντίστοιχα, τα έργα ποικίλλουν από βίντεο και ηχητικές εγκαταστάσεις, σε παρτιτούρες και γλυπτά, ενώ ενεργοποιούν διαφορετικές λειτουργίες του ήχου. Ο ήχος της μουσικής, ο ήχος μιας γλώσσας που δεν καταλαβαίνεις, ο ήχος ως αρχείο, ο ήχος του σώματος σε κίνηση, οι ήχοι μιας κοινωνικής συνάθροισης.
Το έναυσμα στην έκθεση δίνει η μουσική σημειογραφία του συνθέτη Γιώργου Κουμεντάκη. Οι παρτιτούρες του από το έργο Two Poems βασίζονται στην παράδοση της γραφικής σημειογραφίας και δίνουν χώρο στην ελεύθερη ερμηνεία και τον αυτοσχεδιασμό. Στην εγκατάστασή του ο Tao G. Vrhovec Sambolec ενεργοποιεί έναν άλλο τρόπο να βιώνει κανείς ένα έργο τέχνης, ή ένα αρχείο. Με αφορμή το βιβλίο του εννοιολογικού καλλιτέχνη Stanley Brouwn ‘21 Steps’ μεταγράφει τη διαδικασία του περπατήματος σε ήχο. Τα βήματα που έκανε ο ίδιος σε δεδομένο τόπο και χρόνο, καταγράφονται από έναν αναλογικό μετρονόμο, και αντηχούν τον εφήμερο, φευγαλέο ρυθμό της ανθρώπινης παρουσίας και της καθημερινότητας.
Στη βίντεο-περφόρμανς του ο Raphael Sbrzesny δίνει φωνή μέσω ενός τυμπάνου στις μυριάδες φωνές των ανθρώπων που προσπάθησαν να περάσουν τα σύνορα της Ιταλίας από την παραλιακή πόλη Castel Volturno και δεν τα κατάφεραν. Σαν τελετουργία, ο ήχος του τυμπάνου αντηχεί τις ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον και την αγωνία για επιβίωση, ενώ η ποιητική του σώματος ενός τυμπανιστή που χάνεται στη θάλασσα είναι άκρως συγκινητική.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Τις δυνατότητες και τις αδυναμίες της μετάφρασης εξερευνά στο βίντεο του ο Francesco Gagliardi, αλλά και τη γοητεία ενός κοινού γεύματος που οι περιορισμοί της γλώσσας δεν μπορούν να επισκιάσουν. Η σκηνή περιορίζεται στο δείπνο μιας πολυμελούς οικογένειας Κινεζο-Καναδών και του ίδιου του καλλιτέχνη και στην προσπάθειά τους να αποδώσουν ένα παραδοσιακό κινέζικο τραγούδι στα αγγλικά. Ο αργός, κυκλικός ρυθμός της κάμερας, ο ήχος από τα σκεύη που σερβίρουν, τα τσόπστικς ή τα τσιπς γαρίδας που σπάνε, γίνονται ένα με την λαίκή κινεζική μουσική και με τις χαλαρές συζητήσεις σε ένα απολαυστικό βίντεο.
Ως μια πολύ ευχάριστη έκπληξη το Γκάλοπ της Λένας Πλάτωνος αποτελεί μέρος της έκθεσης. Ιδιαίτερα το βίντεο-κλιπ με τους Εμιγκρέδες της Ρουμανίας μιλά με τόση ευαισθησία για τη γοητεία που ασκούν άγνωστες σε μας γλώσσες και για την πολυεθνικότητα στον αστικό ιστό, με αφορμή τα ρουμάνικα που άκουγε η ίδια τυχαία στο ασανσέρ μιας πολυκατοικίας στην περιοχή της Αμερικανικής Πρεσβείας.
Στο Three Love Songs του Adel Abidin προπαγανδιστικά τραγούδια της εποχής του Σαντάμ Χουσεΐν σε ιρακινή διάλεκτο της αραβικής γλώσσας, μεταμορφώνονται σε βίντεοκλιπ δημοφιλούς δυτικής μουσικής με αγγλικό υποτιτλισμό. Η νεαρή τραγουδίστρια ερμηνεύει, αγνοώντας το σκληρό περιεχόμενο των στίχων, με συναίσθημα και μια γλώσσα του σώματος αντίστοιχη της ερμηνείας ερωτικών τραγουδιών. Η πρόσφατη ιστορία του Ιράκ, ζητήματα πολιτισμικής αναπαράστασης και χειραγώγησης αναμειγνύονται με τον αισθησιασμό, την επιθυμία και στερεότυπα της ποπ κουλτούρας σε ένα δυνατό έργο.
Αλλάζοντας κλίμα, στο χωριό Λουτρά της Τήνου, αξίζει να επισκεφτείτε τη Μονή Ουρσουλίνων, ένα εντυπωσιακό αρχιτεκτόνημα που χρονολογείται από το 1862, έτος ίδρυσης της μοναχικής αδελφότητας της Καθολικής Εκκλησίας στο νησί. Εκεί το Kinono Tinos Art Gathering στη δεύτερη έκδοση του, φέτος παρουσιάζει μέχρι τις 31 Αυγούστου την ομαδική έκθεση Serviam Project σε επιμέλεια του Νίκου Ποδιά, μέρος του ευρύτερου προγράμματος δράσεων και εκθέσεων που εκτείνονται στο νησί όλο το καλοκαίρι.
Οι παρεμβάσεις δώδεκα σύγχρονων εικαστικών μέσα στα κελιά της Μονής Ουρσουλίνων εμπνέονται σαφώς από την ιστορία της, εγείρουν αφηγήσεις, μνήμες και προσωπικές ιστορίες που εμπλέκονται με την κοινή μοίρα των νεαρών μοναχών, τους περιορισμούς μιας μοναχικής αδερφότητας αλλά και την αίσθηση της κοινότητας, την εκπαίδευση, τις οικιακές ασχολίες και την πειθαρχία. Μπαίνοντας σε κάθε κελί, όπου ανέπαφα διατηρούνται τα λιγοστά έπιπλα, το σιδερένιο κρεβάτι, το κομοδίνο, τα λευκά καλύμματα και κάποια αντικείμενα των μοναχών, οι εικαστικές εγκαταστάσεις σε ξαφνιάζουν, είτε μεταμορφώνοντας ριζικά τον χώρο, όπως το δάπεδο ενός κελιού που ξεχειλίζει από γαϊδουράγκαθα, φυτό με ισχυρές θρησκευτικές αναφορές αλλά και ενδημικό του νησιού, είτε συμπληρώνοντας τον διακριτικά με κεντήματα στα κρεβάτια ή τις κουρτίνες, και σχέδια κρεμασμένα στους τοίχους.
Από τις επιτόπιες εγκαταστάσεις που ξεχωρίσαμε, είναι η Engaged Touches του Παναγιώτη Βούλγαρη ένα εύθραυστο και περίπλοκο δίκτυο από αρωματισμένη λευκή κλωστή που διαπερνά κελιά και τον διάδρομο, τα Αναθήματα της Ελένης Λύρα με κοτσίδες και νυχτικιές να στοιχειώνουν το δωμάτιο και το Echarpe του Κωνσταντίνου Λαδιανού, ένα κέντημα με μεταξωτά και βαμβακερά νήματα σε χειροποίητο ύφασμα του 19ου αιώνα.
Φωτογραφία εξωφύλλου: © Raphael Sbrzesny, Castle Volturno, 2010 | Reassembly exhibition – Tinos Quarry Platform
Διαβάστε επίσης: