Έκθεση του Jean Nouvel στη γκαλερί Gagosian

Η γκαλερί Gagosian παρουσιάζει τα έργα Triptyques, μια σειρά από καθρέφτες σε περιορισμένο αριθμό κομματιών, και το γλυπτό Boîte à outils (Εργαλειοθήκη) του Jean Nouvel.

Θέλω χρωματιστούς καθρέφτες, παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτή τη δουλειά μου. Ορισμένοι είναι στερεωμένοι, άλλοι μετακινούνται, άλλοι βρίσκονται υπό γωνία… Μερικές φορές δύο ή τρία κομμάτια είναι διαφορετικής κλίμακας. Το εσωτερικό τους είναι αυτό που τους προσδίδει νόημα.

Jean Nouvel

Ο Nouvel αποκαλεί τον εαυτό του αρχιτέκτονα και ντιζάινερ—όπως και πολλοί άλλοι Μοντερνιστές στο παρελθόν, των οποίων το έργο δεν περιορίζεται σε έναν μόνο τομέα δραστηριοποίησης. Τα προϊόντα της δουλειά του έχουν άλλοτε ως πηγή έμπνευσης ένα αρχιτεκτονικό έργο που του έχει ανατεθεί, άλλοτε αποτελούν εναλλακτικές προτάσεις που παραπέμπουν μεν στον τρόπο που σχεδιάζει κτίρια, έχουν όμως μια πολύ συγκεκριμένη χρήση. Η σχολαστικότητα με την οποία προσεγγίζει ο Nouvel τη δουλειά του, ασχέτως κλίμακας, από ένα μικρό αντικείμενο έως ένα αρχιτεκτόνημα, εμποτίζει τα αντικείμενα καθημερινής χρήσης με λυρισμό που τους προσδίδει τελειότητα στη μορφή αλλά συνάμα και χρηστικότητα.

Όπως υποδηλώνει και ο τίτλος τους, τα έργα Triptyques (Τρίπτυχα) είναι χρωματιστοί καθρέφτες που αποτελούνται από τρία μέρη—ο καθένας υπάρχει σε έξι κομμάτια. Το κεντρικό τμήμα είναι στερεωμένο στον τοίχο, ενώ τα πάνελ που βρίσκονται δεξιά και αριστερά του είναι έτσι κατασκευασμένα ώστε να μπορούν να κινούνται. Στην έκθεση παρουσιάζονται τέσσερις καθρέφτες, διαφορετικοί μεταξύ τους ως προς το χρώμα αλλά και ως προς την προσέγγιση. Ο Nouvel αναφέρει σχετικά: «Ο καθρέφτης είναι ένα αντικείμενο με το οποίο συγκατοικείς, αντανακλώνται σ’ αυτόν πολύ προσωπικές εικόνες—εικόνες απ’ το σπίτι σου. Καμιά φορά βλέπεις μέχρι και τη θέα έξω απ’ το παράθυρο μέσα απ’ τον καθρέφτη σου». Από χρώματα, χρησιμοποιεί όλη την γκάμα του πορτοκαλί, από το ανοιχτόχρωμο μέχρι το σαγκουίνι και το κόκκινο, που είναι και το χρώμα που χαρακτηρίζει τη δουλειά του. Ο καθρέφτης αποκτά διαφορετικό νόημα ανάλογα με το αν είναι ανοιχτός ή κλειστός. Όταν είναι ανοιχτοί, οι καθρέφτες του Nouvel φανερώνουν πόσο σημαντικό είναι το χρώμα στον περιβάλλοντα χώρο. Όταν είναι κλειστοί, τους χαρακτηρίζει η αυστηρή κομψότητα.

Η δε υπερμεγέθης εργαλειοθήκη από ανοξείδωτο ατσάλι με τίτλο Boîte à outils (1987–2011) είναι ένα αντικείμενο πασίγνωστο και εμβληματικό. Πρόκειται για αντικείμενο χρηστικό που ταυτόχρονα εξάπτει τη φαντασία: ένα πολυτελές σύστημα αποθήκευσης με σημείο αναφοράς την κλασική εργαλειοθήκη που υπάρχει σχεδόν σε κάθε νοικοκυριό. Ο Nouvel επανερμηνεύει αυτό το καθημερινό χρηστικό αντικείμενο προικίζοντάς το με επιπλέον χαρακτηριστικά και ιδιότητες.

Ο Jean Nouvel γεννήθηκε στο Fumel το 1945 και σπούδασε στην École des Beaux-Arts στο Παρίσι. Έπαιξε ρόλο πρωταγωνιστικό στη γαλλική διανόηση όσον αφορά την αρχιτεκτονική και ήταν ένα από τα ιδρυτικά στελέχη του κινήματος Mars 1976 και του Syndicat de l’Architecture. Μεταξύ των πιο γνωστών κτιρίων του συγκαταλέγονται το Μουσείο της Αποβάθρας Μπρανλί (Παρίσι), το Ίδρυμα Σύγχρονης Τέχνης Καρτιέ (Παρίσι), το Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο της Λουκέρνης (Ελβετία), ο πύργος Agbar (Βαρκελώνη) και το θέατρο Guthrie (Μινεάπολις). Το μουσείο του Λούβρου στο Άμπου Ντάμπι και το Εθνικό Μουσείο της Κίνας (NAMOC) είναι δύο από τα τρέχοντα έργα του που βρίσκονται σε στάδιο σχεδιασμού. Ο Nouvel έχει τιμηθεί με το βραβείο αρχιτεκτονικής Aga Khan για το Ινστιτούτο Αραβικού Κόσμου (1989), με το Χρυσό Μετάλλιο από το Βασιλικό Ινστιτούτο Βρετανών Αρχιτεκτόνων (2001), με το βραβείο Wolf στην τέχνη (2005) και με το βραβείο Pritzker (2008). Εκθέσεις με τη δουλειά του—όπως η αναδρομική «Jean Nouvel» στο Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι (2001)—έχουν διοργανωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο, από τη Νέα Υόρκη έως το Ρίο Ντε Τζανέιρο και το Τόκιο.

Το 1995 ο Nouvel ίδρυσε το Jean Nouvel Design Agency (JND) για να ασχοληθεί με τον σχεδιασμό προϊόντων και εσωτερικών χώρων, παράλληλα με το αρχιτεκτονικό του γραφείο Ateliers Jean Nouvel.

Έκτοτε έχουν σχεδιαστεί και βγει στην παραγωγή αρκετές συλλογές επίπλων και αντικειμένων βιομηχανικού ντιζάιν, όπως η συλλογή Less Less (Unifor), προϊόντα για το σερβίρισμα του καφέ (Alessi), φωτιστικά (Artemide), καρέκλες (Emeco, Emu, Figueras) και τραπέζια (Cassina, Molteni).

Η Gagosian Gallery σε συνεργασία με την γκαλερί Patrick Seguin, ειναι οι αποκλειστικοί παραγωγοί και διανομείς της περιορισμένης έκδοσης επίπλων του Jean Nouvel.

Έργο: Jean Nouvel
Miroir A
2014
Walnut and coloured mirrors
Variable dimensions
Edition of 6