Έκθεση «Εσωτερικοί Παράδεισοι» – Αφροδίτη Λίτη

Η γκαλερί Citronne ξεκινά την καλοκαιρινή περίοδο του 2012, με τη γλυπτική εγκατάσταση της Αφροδίτης Λίτη, «Εσωτερικοί Παράδεισοι».

Θα ακολουθήσουν δύο ατομικές εκθέσεις: η έκθεση ζωγραφικής, κατασκευών και γλυπτών του Μιχάλη Κατζουράκη «Έργα σε δύο και τρεις διαστάσεις» (30 Ιουνίου-25 Ιουλίου) και ζωγραφικής και χαρακτικών του Γιώργου Μήλιου, «Αρχέτυπα» (28 Ιουλίου -17 Σεπτεμβρίου).

Η Αφροδίτη Λίτη πρωτοπαρουσιάζει στη Citronne και προσθέτει στην εμπνευσμένη από τη φύση θεματολογία της, μια νέα ενότητα γλυπτών, αυτή των λεμονιών και των ορτυκιών, έργα με σαφή αναφορά  στον Πόρο και το Λεμονοδάσος. Στις «γλυπτικές τοπιογραφίες» της, όπως έχει χαρακτηριστεί η δουλειά της, οι ανθρώπινες φιγούρες, οι καρποί, τα έντομα και τα φυτά εντάσσονται σε ένα φανταστικό διάλογο – πλαίσιο και παίρνουν ένα συμβολικό χαρακτήρα, όπως άλλωστε συμβαίνει και στην in situ εγκατάσταση, «Εσωτερικοί Παράδεισοι». Η Λίτη στις εγκαταστάσεις της επιλέγει μορφές του  φυτικού και του ζωικού κόσμου, τις μεγεθύνει, τις γιγαντώνει, συνθέτει και σκηνοθετεί εκ νέου τη φύση γύρω της. Το φως αντανακλάται καθώς πέφτει στα καμωμένα από πολύτιμα υλικά – χαλκό, σμάλτο, ψηφίδες από φυσητό γυαλί μουράνο –  «φυσικά αντικείμενα» και τα μεταμορφώνει σε πολύτιμα έργα τέχνης. Το έργο της Λίτη απαιτεί να προσεγγισθεί ως μία αφηγηματική ενότητα.  Η καλλιτέχνις συνθέτει τα μεμονωμένα γλυπτά και παρουσιάζει έναν προσωπικό κόσμο παραμυθιού, στον οποίο βυθίζονται οι θεατές, σαν να κοιτάζουν μέσα από ένα μαγικό καλειδοσκόπιο που τους μεταφέρει στους δικούς τους ‘εσωτερικούς παραδείσους’. «Οι ‘εγκαταστάσεις’ που κάνω θέλω να φωτίζονται με την επίγνωση που θα είχε η Εύα ακριβώς μετά την Πτώση, όπως τη δείχνει ο Masaccio,” αναφέρει η καλλιτέχνης.
 
 

Βιογραφικό Αφροδίτης Λίτη:
Η Αφροδίτη Λίτη γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε γλυπτική και ψηφιδωτό στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών (Α.Σ.Κ.Τ., 1972-1978), με καθηγητές τον Γ. Παππά και Γ. Κολέφα, και νωπογραφία με τον Κ. Ξυνόπουλο (1978-1980). Παρακολούθησε μαθήματα στο Università degli Studi του Μιλάνου το 1978, ενώ με υποτροφία του Ι.Κ.Υ πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο London University (1983-1986).  Από το 1979 μέχρι και το 2000 εργάστηκε ως μουσειακός γλύπτης στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Από το 2000 έως και σήμερα διδάσκει στον Τομέα Γλυπτικής στην Α.Σ.Κ.Τ. Αθηνών.
Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 26 Μαΐου έως τις 27 Ιουνίου, και θα είναι ανοιχτή 11-1 μμ και 7-11 μμ καθημερινά. Την έκθεση επιμελείται η Ιστορικός Τέχνης Τατιάνα Σπινάρη – Πολλάλη.

Εισαγωγικό κείμενο της Τατιάνας Σπινάρη, από τον κατάλογο Citronne 2012:
Το καλοκαίρι του 2012 η γκαλερί Citronne θα φιλοξενήσει διαδοχικά τρεις ατομικές εκθέσεις: της Αφροδίτης Λίτη, του Μιχάλη Κατζουράκη και του Γιώργου Μήλιου.
 

Η Αφροδίτη Λίτη πρωτοπαρουσιάζει μια νέα ενότητα γλυπτών με λεμόνια και ορτύκια, έργα με σαφή αναφορά  στον Πόρο και το Λεμονοδάσος. Στην in situ γλυπτική της εγκατάσταση «Εσωτερικοί Παράδεισοι», μορφές του φυτικού και του ζωικού κόσμου απομονώνονται από το περιβάλλον τους, αλλάζουν κλίμακα και, μετά από ενδελεχή επεξεργασία, επανασυσχετίζονται αναπάντεχα. Η καλλιτέχνις εντάσσει τις μορφές αυτές σε έναν εικαστικό σκηνικό χώρο, όπου αποκτούν αφηγηματική διάσταση. Το φως αντανακλάται στα  «φυσικά αντικείμενα», κατασκευές από χαλκό, σμάλτο και φυσητό γυαλί μουράνο, και τα μεταλλάσσει σε πολύτιμα καλλιτεχνήματα. Στο γλυπτικό περιβάλλον, οι ανθρώπινες φιγούρες, οι καρποί, τα έντομα και τα φυτά συνδιαλέγονται και συμβολοποιούνται.

Στα «Έργα σε δύο και τρεις Διαστάσεις» του Μιχάλη Κατζουράκη, κυριαρχεί ο διάλογος ανάμεσα σε έργα μικρής και μεγάλης κλίμακας, εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, πίνακες και μνημειακά γλυπτά. Η έκθεση επιλέγει σημεία αναφοράς στην εξέλιξη των ιδεών του καλλιτέχνη και τις αναζητήσεις του ανάμεσα στην παραστατικότητα και την αφαίρεση. Τα γλυπτά του, που ανάγονται στο τέλος της δεκαετίας του 1960, χαρακτηρίζονται από τη δυναμική τους, με πλήρεις και ελλιπείς γεωμετρικές μορφές, ορθογώνια, τετράγωνα, κύκλους και γραμμές, καθώς και από έντονα χρώματα. Τα έργα “επιβάλλονται” και “παρεμβαίνουν” στο αστικό περιβάλλον. Η μινιμαλιστική γλυπτική τους εστιάζεται στις εξερευνήσεις της γεωμετρικής φόρμας και των κλασικών αναλογιών• απορρέει από το προσωπικό εικαστικό γεωμετρικό λεξικό του καλλιτέχνη. Στα πρόσφατα έργα του, ο Κατζουράκης “επαναδιαπραγματεύεται” με ευαισθησία την εικαστική μεταφορά  του οπτικού ερεθίσματος, τα «Παράθυρα» – ένα στοιχείο από το καθημερινό μας περιβάλλον. Η αυστηρή γεωμετρία των παλαιοτέρων έργων μετατρέπεται σε αφαιρετική προσέγγιση του γύρω κόσμου. 

Η έκθεση Αρχέτυπα παρουσιάζει την πρόσφατη κατεύθυνση του Γιώργου Μήλιου. Υβριδικές, σχηματοποιημένες ανθρωπόμορφες φιγούρες, μορφές ζώων, βιομορφικά και γεωμετρικά σχήματα συνθέτουν μια εικονογραφία που παραπέμπει σε έναν αλλόκοτο, πρωτόγονο και αρχέτυπο κόσμο. Έμπειρος γνώστης των υλικών, απόρροια της πολύχρονης θητείας του ως συντηρητής, ο καλλιτέχνης κινείται ελεύθερα ανάμεσα σε διαφορετικά υλικά και τεχνικές. Τα έργα του δεν απεικονίζουν οπτική πραγματικότητα. Ο αιφνιδιασμός, το αίνιγμα, το χιούμορ, το τυχαίο συνθέτουν “ψυχολογικές μορφολογίες” και δεν επιδέχονται συγκεκριμένη θεματική εξήγηση. Είναι έντονες εικόνες, συχνά με μεταφυσικές προεκτάσεις, μια προσωπική αναζήτηση που αφορά τον καλλιτέχνη, αλλά και τον θεατή. Κατά τον Μήλιο, το έργο πρέπει να είναι «ζωντανό, να έχει κύτταρο», πρέπει να αγγίζει τον θεατή «να είναι σαν ένα χέρι να βγαίνει και να σε αγγίζει …(και) η τέχνη πρέπει να σε κάνει να σκέφτεσαι ή να χαίρεσαι.»
Όπως κάθε χρόνο, η CITRONNE στεγάζει εκθέσεις με συμπληρωματική οπτική, θεματική και εικαστική.

Οι «Εσωτερικοί Παράδεισοι», τα «Έργα σε δύο και τρεις Διαστάσεις» και τα «Αρχέτυπα», ανεξάρτητα από τις διαφορές τους στα υλικά, στα μέσα, στις τεχνικές και στην υπερβατική ερμηνεία της πραγματικότητας, διαλέγονται αρμονικά, «ανοίγονται» στον Πόρο. Η συμπληρωματικότητα αυτή ανιχνεύεται σαφέστερα στον ad hoc σχολιασμό της Λουίζας Καραπιδάκη για την Αφροδίτη Λίτη, του Θεοδόση Μήλιου για  τον Γιώργο Μήλιο και του Δημοσθένη Κοκκινίδη για τον Μιχάλη Κατζουράκη. Εντοπίζεται επίσης, διαχρονικά και σχεδόν προφητικά, στα όσα έγραφε ο Γιώργος Ζογγολόπουλος το 1969 για την έκθεση του Μιχάλη Κατζουράκη στο Ινστιτούτο Goethe.