H φωτογραφική εργασία Αστικός μυστικός κήπος – Μια ανάγνωση είναι ένα τεκμήριο για την ιστορία της Θεσσαλονίκης και ξεκίνησε ως αυτοσχεδιασμός το 2009, κατά τη διάρκεια άσκοπων, πρωινών περιπάτων στην πόλη.
Η ενότητα αποτελείται από σύγχρονες φωτογραφίες (2010 -2014) που απεικονίζουν το αστικό τοπίο της Θεσσαλονίκης, αλλά και παλιότερες από το οικογενειακό αρχείο της φωτογράφου (1950 – 2008): εικόνες παλιές και νέες, αρμολογημένες πάνω στα βήματα ενός μεγάλου περιπάτου από το χειμώνα στο καλοκαίρι και από πολύ αργά το βράδυ μέχρι τα ξημερώματα της επόμενης μέρας.
Οι σύγχρονες φωτογραφικές λήψεις αφορούν το ιστορικό κέντρο και την Άνω Πόλη, το λιμάνι, τα Λαδάδικα και το παραλιακό μέτωπο σε μια διαδρομή ανατολικά προς το στρατόπεδο Κόδρα και το Καραμπουρνάκι μέχρι το εμπορικό Κέντρο Florida και το αεροδρόμιο Μακεδονία. Τα οικογενειακά στιγμιότυπα προέρχονται από το 1950 έως το 1990. Απεικονίζονται ο πατέρας, η μητέρα, η γιαγιά, στον κήπο, στο παράθυρο του σπιτιού της Άνω Πόλης, στην ταράτσα ή στον χώρο δειγματισμού της οικογενειακής prêt-à-porter βιοτεχνίας.
Σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Lifo, η φωτογράφος αναφέρει: «Περπατώντας μια μέρα μέσα στην πόλη, συνειδητοποίησα πως “έβλεπα” όλα αυτά που δεν υπήρχαν πια: σ’ αυτή τη γωνία η μπουγάτσα Δωδώνης, λίγο παρακάτω το μαραγκούδικο του Νίκου, γωνία Ικτίνου και Π. Μελά το κατάστημα “Μόδα για Παχουλές”, το studio 54, το cool παγωτατζήδικο “η Ωραία” – στέκι των εφηβικών μου χρόνων… Ολοκληρώνοντας την παραπάνω εργασία, αναζητούσα μια αφήγηση. Μια προσωπική συγκυρία με οδήγησε στα μεγάλα μαύρα κουτιά όπου έχω φυλαγμένες τις οικογενειακές φωτογραφίες. Έχω μια εμμονή με τα φωτογραφικά οικογενειακά άλμπουμ, τα κουτιά ή τα ντοσιέ όπου περιέχονται οι εικόνες που αναπαριστούν τη ζωή που περνά: οικογενειακά ενσταντανέ παρατημένα μέσα σε συρτάρια, ανακατεμένα με παλιές αποδείξεις, κάποιο μολύβι που δεν έγραφε, καμιά σβήστρα που δεν έσβηνε…»
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Φωτογραφίες της έκθεσης περιέχονται και στο photobook της Ναλμπαντίδου Urban Secret Garden: a trilogy book of photographs. Στο πρώτο ξεφύλλισμα του βιβλίου, ο αναγνώστης συναντά τις σύγχρονες φωτογραφίες, ωστόσο σε μια δεύτερη ανάγνωση καλείται να κόψει τις κρυμμένες σελίδες, προκειμένου να ανακαλύψει τις παλιές οικογενειακές φωτογραφίες.
Η φωτογράφος συνεχίζει: «Οι κλωστές του βιβλίου είναι κόκκινες, πράσινες, και κίτρινες: ένα χρώμα για καθεμία από τις τρεις ενότητες του βιβλίου (Why the night, Mediterranean air, The Ano Poli suite). Οι κλωστές σηματοδοτούν τις κρυμμένες φωτογραφίες αρχείου που ο αναγνώστης καλείται να ανακαλύψει. Όπως ανασύρονται στο συνειδητό μας εικόνες και γεύσεις, κάπως έτσι έφτασα στις κλωστές και τις οικογενειακές αρχειακές φωτογραφίες. Εκεί παρατηρώ τις ραφές να συνδέουν τα κομμάτια σ’ ένα ενιαίο ρούχο που μας περιλαμβάνει. Οι χρωματιστές DMC κλωστές, το γαλλικό λευκό λινό, το κέντημα του εξωφύλλου, τα φλοράλ μοτίβα των σύγχρονων φωτογραφιών έχουν όλα την αναφορά τους στην οικογενειακή επιχείρηση prêt-à-porter γυναικείων ενδυμάτων που έκλεισε οριστικά στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Στο βιβλίο μου, η χειροποίητη εργασία συνδιαλέγεται με το έργο μαζικής αναπαραγωγής».
Λία Ναλμπαντίδου
Η Λία Ναλμπαντίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Φωτογραφία (BFA, 1991) στο Columbus College of Art & Design (Columbus – Ohio) στις ΗΠΑ & Humanities (Body Academy) στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Γυναικών – EXPO 2000 στη Γερμανία. Το έργο της (Φωτογραφίες και Artists’ Books) αντιπροσωπεύεται σε ιδιωτικές συλλογές, σε συλλογές μουσείων και σε βιβλιοθήκες: Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) & Μουσείο Μπενάκη – Αθήνα, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Architekturbild EV – Στουτγάρδη, Gulbenkian Art Library – Λισαβώνα, Photoireland Foundation Collection – Δουβλίνο, Beinecke Rare Book & Manuscript Library – Yale University & Weserburg Research Centre for Artists’ Books – Βρέμη.