Ο τίτλος της έκθεσης “De Materia Magica” αποτελεί παράφραση του γνωστού έργου βοτανολογίας και φαρμακολογίας του Διοσκουρίδη “De materia medica” που καταγράφει τις θεραπευτικές ιδιότητες των φυτών της Μεσογείου και αποτέλεσε πηγή άντλησης πολύτιμων πληροφοριών για την ανθρωπολόγο-εικαστικό.
Στα έργα της Ειρήνης Γκόνου τα πανιά και τα χαρτιά είναι εμποτισμένα με φυτικές βαφές. Είναι το ίδιο φυτό που συγχρόνως βάφει και θεραπεύει. Παράλληλα, στον ίδιο γεωγραφικό χώρο και κυρίως στις χώρες της Νότιας Μεσογείου η γραφή θεωρείται ότι έχει μαγική δύναμη και προστατευτικές ιδιότητες.
Xρωματισμένο με τα αποστάγματα από φυτικές ύλες και τις προστατευτικές ιδιότητες από τα “γραμμένα” καλάμια, το αποτρεπτικό πανί μετατρέπεται σε ένα είδος προστατευτικής ασπίδας που κρατάει μακριά κάθε είδους κακές προθέσεις. Τα μεγάλων διαστάσεων αυτά έργα αιωρούνται στον χώρο αναδεύοντας πρωτόγονους φόβους και αγωνίες της συλλογικής μνήμης που καλούνται να κατευνάσουν.
Βιβλία-φυλαχτά, «γραμμένοι» καρποί, μια κηρωμένη πινακίδα, μαγικές κούπες με limoo amani, ένα φύλλο φοίνικα με γραφές, υφασμάτινες θήκες αρωματικής ρητίνης με αποτρεπτικές ιδιότητες, το nyama και διάφορα άλλα μικρά αντικείμενα πλαισιώνουν την έκθεση με το αινιγματικό τους περιεχόμενο αφήνοντας ανοιχτή την εκδοχή για προσωπικές εικασίες και ερμηνείες.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στο εισαγωγικό σημείωμα του καταλόγου της έκθεσης, που υπογράφει ο Γιώργης Μαγγίνης, Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη, διαβάζουμε για το έργο της καλλιτέχνιδας:
«Η Ειρήνη Γκόνου δεν παύει να μας ξαφνιάζει με το έργο της. Τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των συνθέσεων και των εγκαταστάσεών της, τα θαμπά χρώματα, η μικρογραφική – για τους περισσότερους ακατάληπτη – γραφή, οι ξεθωριασμένες υφές, τα παλαιωμένα υλικά και η μικρή κλίμακα δεν προϊδεάζουν τον θεατή – ή μήπως τον μύστη; – για τη δύναμη που κατέχουν. Δεν παραπέμπουν σε ένα δεδομένο πάνθεον συμβόλων μήτε αντιστοιχούν στις εγνωσμένες ατραπούς της ιστορίας της τέχνης.
Αντίθετα, κινούνται στο επίπεδο της βαθύτερης μνήμης, αναδιφώντας τα αποθέματα προεκκοσμικευμένων βιωμάτων, τότε που ο κόσμος συνολικά αλλά και κάθε κομμάτι του ήταν εμποτισμένα με ιερότητα. Η Ειρήνη Γκόνου κατασκευάζει μία γλώσσα ιερότητας παντρεύοντας υλικά που μοιράζονται ποικίλοι πολιτισμοί, από τις μαγικές κούπες της Παλαιστίνης μέχρι τις σούτρες των οάσεων κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού».
Η Ειρήνη Γκόνου
H Ειρήνη Γκόνου γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε γλυπτική στην Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts και στην Ecole Nationale Supérieure des Arts Décoratifs στο Παρίσι, όπου παρέμεινε εργαζόμενη για έντεκα συνεχή χρόνια. Στην Αθήνα παρακολούθησε ελληνική παλαιογραφία στο Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης.
Έχει πραγματοποιήσει τριάντα ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, Κύπρο, Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Νορβηγία, Τουρκία και Αίγυπτο και έχει λάβει μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις και συναντήσεις τέχνης στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
