Για την πρώτη έκθεση των Slavs and Tatars στην Kalfayan Galleries, οι καλλιτέχνες διερευνούν “τη διάνοια της καρδιάς και της αναπνοής που συνθέτουν τον Ησυχασμό, μια αμφιλεγόμενη πρακτική προσευχής της Ορθόδοξης Εκκλησίας”. Ο Ησυχασμός, οποίος συχνά θεωρείται σαν ένα συγκριτικό τελετουργικό με επιρροές από το Βουδισμό (Μάντρα/Mantra) ή τον Σουφισμό (Sufi dhikr/Rememberence of God/Μνημόνευση του Θεού), επιτρέπει στους καλλιτέχνες να διεισδύσουν στις κρυφές γωνιές των ιδεολογιών, στις άκρες των αυτοκρατοριών που συνθέτουν την πλούσια εικαστική πρακτική τους.
Κεντρικό σημείο της αποτελεί ένα νέο έργο, με τον τίτλο RiverBed, ένας τύπος οικιακού καθίσματος που συναντάται σε όλη την Κεντρική Ασία, το Ιράν και τον Καύκασο. Σε αντίθεση με την καρέκλα, όπου ο ατομικός χώρος είναι οριοθετημένος, το RiverBed διαφυλάσσει την έννοια των ομαδικών/δημόσιων καθισμάτων και τη ρευστότητα της δραστηριότητας που συνοδεύει αυτές τις κατασκευές. Η ανάγνωση βρίσκεται στην καρδιά της πρακτικής των καλλιτεχνών, αλλά ταυτόχρονα έννοιες όπως αυτή της φιλοξενίας προτρέπουν επίσης στο να ξαπλώσει κάποιος, να πιεί τσάι και σε άλλες αντίστοιχες δραστηριότητες. Η νέα τους σειρά των Kitab Kebabs υπογραμμίζει τη μη ορθολογική, μη εγκεφαλική προσέγγιση της γνώσης: μέσω της απροσδόκητης μετατροπής των βιβλίων σε Kebab.
Η οργάνωση της πίστης, είτε είναι χριστιανική, εβραϊκή ή μουσουλμανική, έχει μακρά και πολυτάραχη ιστορία, η οποία συνεχίζει να επηρεάζει τον κόσμο μας μέχρι σήμερα. Στη σειρά Reverse Dschihad -ένα σύνολο έργων που παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά με αφορμή τη συμμετοχή τους στην έκθεση στο μουσείο Hamburger Bahnhof όπου συμμετείχαν ως φιναλίστ για το βραβείο Preis der Nationalgalerie – οι καλλιτέχνες διερευνούν μία όψη του θέματος αυτού μέσω της μελέτης της ιστορίας του γερμανικού οριενταλισμού και της φιλολογίας.
Στις 8 Νοεμβρίου 1898, στη διάρκεια της επίσκεψης του στη Δαμασκό, ο Κάιζερ Γουλιέλμος ο Β’, απηύθυνε πρόποση πρός τον Οθωμανό Σουλτάνο και δεσμεύτηκε δημόσια για τη φιλία της Γερμανίας προς 300 εκατομμύρια μουσουλμάνους. Αυτή ήταν η έναρξη μιας πολυσύνθετης στρατηγικής – στα χρόνια που προηγήθηκαν του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου – να πυρoδοτηθούν συγκρούσεις στην Ανατολή (‘set the East aflame’). Όταν στις 11 Νοεμβρίου 1914 ο Σουλτάνος Μεχμέτ Ρεσάτ κύρηξε Ιερό Πόλεμο (Τζιχάντ), αυτός είχε έναν πολύ ιδιαίτερο χαρακτήρα: εναντίον των ‘απίστων’ εχθρών (Γαλλία, Αγγλία, Ρωσία) αλλά σε συμμαχία με άλλους ‘άπιστους’ (Γερμανία, Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία).
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η δημοσίευση μιας προπαγανδιστικής εφημερίδας με τίτλο El Dschihad στις ακόλουθες γλώσσες: Ουρντού, Ρωσική, Αραβική, Ταταρική και Γεωργιανή ήταν ίσως το πιο περίεργο κομμάτι αυτού του παζλ. Γέννημα της καθυστερημένης έναρξης αποικιοκρατικής πολιτικής από την πλευρά της Γερμανίας, η El Dschihad στόχευε στο να διεγείρει αντι-αυτοκρατορικά αισθήματα σε εδάφη που ανήκαν στις δυνάμεις των Συμμάχων (Αντάντ). Η εφημερίδα απευθυνόταν σε Μουσουλμάνους αιχμαλώτους πολέμου σε ένα στρατόπεδο του Wünsdorf, έξω από το Βερολίνο, με την ονομασία Ημισέληνος (Halbmondlager), οι οποίοι, κατά τα φαινόμενα, θα επέστρεφαν στο Μέτωπο στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων ή στις πατρίδες τους σε μία προσπάθεια να μεταδώσουν το νέο τους απελευθερωτικό μύνημα. Στο στρατόπεδο, οι αιχμάλωτοι απολάμβαναν ιδιαίτερες πολυτέλειες – συμπεριλαμβανομένων και ψυχαγωγικών παιχνιδιών, κρέας χαλάλ, και ένα ειδικά κατασκευασμένο τζαμί, το πρώτο στο είδος του στη Γερμανική επικράτεια.
Βιογραφικό
Η συλλογική κολεκτίβα των Slavs and Tatars συγκροτήθηκε το 2006 και είναι αφιερωμένη σε μια περιοχή ανατολικά του πρώην Τείχους του Βερολίνου και δυτικά του Σινικού Τείχους της Κίνας, γνωστή ως Ευρασία. Η πρακτική τους επικεντρώνεται σε τρεις δραστηριότητες: εκδόσεις, εκθέσεις και διαλέξεις. Η δουλειά τους αποτέλεσε θέμα ατομικών εκθέσεων σε μεγάλα διεθνή μουσεία, όπως: MoMA (Νέα Υόρκη), Secession της Βιέννης, Μουσείο Τέχνης του Ντάλας, Kunsthalle Zurich κ.α. Από τις 8 Σεπτεμβρίου έως τις 18 Οκτωβρίου, το έργο τους παρουσιάζεται επίσης σε αναδρομική έκθεση στο Contemporary Art Centre, Vilnius (CAC) (Μονογραφία από τις εκδόσεις Walther König).
Τα έργα των Slavs and Tatars βρίσκονται σε μεγάλες δημόσιες συλλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων: Tate Modern (Αγγλία), MoMA (Η.Π.Α) και Sharjah Art Foundation (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα). Έχουν εκδώσει πάνω από δώδεκα βιβλία, συμπεριλαμβανομένων των Friendship of Nations: Polish Shi’ite Showbiz (Book Works, 2013) και Not Moscow Not Mecca (Revolver, 2012) καθώς και τη μετάφραση της θρυλικής Αζέρικη σάτιρα Molla Nasreddin, (κυκλοφορεί η β’ έκδοση από τον εκδοτικό οίκο IB Tauris).
Φωτογραφία εξωφύλλου: Reverse Dschihad, Russian, Slavs and Tatars, Dschinn and Dschuice, KTZ, 2015, Photo © Gunter Lepkowski