Η μυθοπλασία συναντά το ντοκουμέντο σε μια σκοτεινή κωμωδία πάνω στις πολλαπλές περιπέτειες του Εθνικού Διχασμού και της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Μέσα από ένα παράδοξο βαριετέ καταστρώματος, η παράσταση «Περιοδεύων Θίασος», που σκηνοθετεί η Ελεάνα Γεωργούλη, ταξιδεύει στο χρόνο, διατρέχοντας τα πολιτικά αδιέξοδα που καταβροχθίζουν τη χώρα μας, αγγίζοντας άλλοτε βλάσφημα και άλλοτε ιλαρά τα αποτρόπαια του κόσμου που συνεχίζουν να κυριαρχούν.
***
-Αυτήν τη σεζόν παρουσιάζετε το νέο σας έργο, με τίτλο «Περιοδεύων Θίασος» στο Θέατρο Ελέρ. Αρχικά, θα θέλατε να μας πείτε μερικά λόγια για αυτό το καινούριο θεατρικό εγχείρημα;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Το πλοίο Mimosa μεταφέρει πρόσφυγες από τη Σμύρνη στον Πειραιά μετά την Καταστροφή του 1922. Τρείς θεατρίνοι ενός περιοδεύοντα θιάσου, έχοντας μόλις γλιτώσει από τις φλόγες στην προκυμαία, κρατούν συντρόφια στο πλήθος μέχρι να φτάσει απέναντι. Ένα αναπάντεχο βαριετέ ζωντανεύει στο κατάστρωμα του Mimosa με τους τρεις τους να μεταμορφώνονται, να χορεύουν και να τραγουδούν διατρέχοντας με κέφι μα και σαρκασμό όλα όσα οδήγησαν ως εδώ. Πρόκειται για μυθοπλασία η οποία εμπνέεται ωστόσο από ντοκουμέντα. Η παράσταση κινείται ανάμεσα στη μνήμη, το “τότε” αλλά και το “εδώ και τώρα”, το νούμερο, το καμπαρέ.
-Πέρα από το γεγονός ότι σκηνοθετείτε την παράσταση, έχετε γράψει και το κείμενο του έργου. Τι σας ενέπνευσε και πώς καταλήξατε στη συγκεκριμένη ιδέα;
Η έμπνευσή ήρθε από το αρχείο της γιαγιάς μου Βάσως Στροφύλλα για τα μπουλούκια και τους θιάσους την Περίοδο της Εθνικής Aντίστασης και του Εμφυλίου στην Ελλάδα. Για το θέατρο στα ξερονήσια, στις φυλακές και στο Bουνό. Για το θέατρο πάνω στη μετακίνηση, με πρόχειρα και φτωχά υλικά, με βόμβες να πέφτουν, μέσα στις στάχτες. Συνήθως επρόκειτο για αυτοσχέδια νούμερα επιθεώρησης. Με συνεπήρε η αθωότητα και η πολιτική οξύτητα αυτών των ανθρώπων. Θέλησα να εξερευνήσω αυτή τη λειτουργία τοποθετώντας την στο πλαίσιο της Μικρασιατικής, που το Σεπτέμβρη έκλεινε έναν αιώνα.
-Γιατί επιλέξατε ως αφηγητές της ιστορίας τα μέλη ενός περιοδεύοντος θιάσου;
Γιατί από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα δεν υπάρχει πιο ουσιαστικό σημάδι δημοκρατίας από έναν θεατρίνο να λέει την ιστορία.
-Σε όλη τη διάρκεια του έργου είναι εμφανής μια έντονη αντίθεση ανάμεσα στην τραγικότητα, ενίοτε ακόμη και τη σκληρότητα, του κειμένου και στις πιο κωμικές κινήσεις και εκφράσεις των χαρακτήρων. Πώς θα λέγατε ότι συμβάλλει αυτή η αντίθεση στο τελικό αποτέλεσμα;
Το κωμικό στοιχείο μαλακώνει τον θεατή, τον αφοπλίζει και τον κρατά ανοιχτό. Η τραγικότητα έτσι βρίσκει τον οργανικό χώρο της, χωρίς να εκβιάζεται ή να απωθείται. Η κωμικοτραγικότητα χτυπά μέσα από εικόνες και πιάνει τον θεατή από τα μάτια.
-Η έντονη σωματικότητα είναι ένα κομβικό χαρακτηριστικό της παράστασης. Έχοντας επιμεληθεί και την κίνηση στο έργο, θα θέλατε να μας πείτε μερικά λόγια για την διαδικασία διαμόρφωσης της κινησιολογίας και για την προετοιμασία των ηθοποιών;
Η συνάντησή μου με τους ηθοποιούς πάντα από εκεί ξεκινά. Από το σώμα. Αυτό είναι το υπέδαφος που συνενώνει όλες τις στιβάδες της ύπαρξής μας. Άρα όταν μιλάμε για σώμα μιλάμε για παλμό, πολυρυθμία, μουσικότητα, για ήχο, για εικόνα, σπλάχνα. Στον τρόπο που εργάζομαι η διεργασία της πρόβας εκκινεί από το σώμα και στη συνέχεια τέμνει όλους τους παραπάνω άξονες, με το σώμα να είναι πάντα στο κέντρο, στον πυρήνα. Χρειάζεται συστηματική εργασία και άσκηση επίμονη. Και αυτό είναι αναπόσπαστο κομμάτι κάθε πρόβας και κάθε ημέρας παράστασης.
-Μέσα από αυτήν την ιστορία σχολιάζετε και σύγχρονα ζητήματα που απασχολούν ευρέως τον κόσμο. Τι συνδέσεις θα θέλατε να κάνουν οι θεατές με το παρελθόν και τι συμπεράσματα θα θέλατε να αντλήσουν;
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται και την παγκόσμια προσφυγική κρίση να έχει σπάσει κάθε ιστορικό ρεκόρ, αισθάνομαι πως μέσα σε έναν αιώνα από το ‘22 -με όσο μακρινό ή κοντινό φαντάζει αυτό στον καθένα μας- η ιστορία επαναλαμβάνεται σε μια επώδυνη λούπα. Είχα επιθυμία να κοιτάξω το “τότε” και να αναζητήσω απαντήσεις για την ανατομία του “τώρα”.
Photo Credits: © Karol Jarek