Έλενα Πέγκα: Η τρυφερή παιδικότητα και το ξύπνημα της άνοιξης

Η Έλενα Πέγκα καταγράφει μερικά από τα ερωτήματα και τους προβληματισμούς που θέτει το  έργο «Θα πεθάνω αν πεθάνεις», το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο “Χώρος Θέατρο”.

___________

Το έργο της νεότατης Σουηδής Anna Maria Nygren δεν αφορά στην παραβατικότητα των νέων στη Σουηδία.  Οι τέσσερεις ήρωες του έργου είναι σε μια αλάνα έξω από ένα δημόσιο κτήριο που θα μπορούσε να είναι στην Αθήνα, στο Βελιγράδι, στη Στοκχόλμη, στο Παρίσι, οπουδήποτε στον δυτικό κόσμο.  Διαβάζω πολλά σύγχρονα θεατρικά έργα και ελληνικά αλλά και ξένα που λαμβάνω από μεταφραστές, σκηνοθέτες και δραματολόγους που εργάζονται στο εξωτερικό.  Το έργο αυτό ήρθε στα χέρια μου από τον Βασίλη Παπαγεωργίου που είναι συγγραφέας και μεταφραστής και διδάσκει δημιουργική γραφή στο πανεπιστήμιο Linnaeus της Σουηδίας.  Ο Παπαγεωργίου είναι μεταφραστής και δικών μου έργων από τα ελληνικά στα σουηδικά, γνωρίζει την γραφή μου, την θεματική της, την αισθητική μου.  Όταν το διάβασα με ενδιέφεραν ιδιαίτερα οι προβληματισμοί που βγάζει στην επιφάνεια με καθημερινό αλλά  και ποιητικό λόγο.  Πόσο  ο κόσμος των παιδιών αντανακλά των κόσμο των ενηλίκων;  Πόσο ο κόσμος των ενηλίκων αντανακλά των κόσμο των παιδιών;  Eίναι η αθωότητα αρετή; Τι είναι πλέον αθωότητα;  Υπάρχει;  

Η παραβατικότητα των εφήβων αποτελεί ένα σύμπτωμα το οποίο φέρνει στο φως την δυσλειτουργία ολόκληρου του κοινωνικού συστήματος και γι’ αυτό αποτελεί ταυτόχρονα και μια προειδοποίηση για τους κινδύνους που ελλοχεύουν και αφορούν στο σύνολο της κοινωνίας. Η έννοια της κοινότητας, στην οποία στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό η συνεκτικότητα και  η εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας χάνει ολοένα την δύναμή της. Οι δεσμοί μεταξύ των ανθρώπων περνούνε κρίση και η αλληλεγγύη υπονομεύεται. Οι σχέσεις ως δίκτυ ασφαλείας το οποίο άξιζε τις μεγάλες και συνεχείς επενδύσεις σε χρόνο και προσπάθεια και τη θυσία των άμεσων ατομικών συμφερόντων, γίνονται όλο και πιο ασθενικές και προσωρινές.  Αντίθετα επιβραβεύονται οι ανταγωνιστικές στάσεις και το βάρος της ευθύνης μεταφέρεται στους ώμους των ατόμων που τώρα καλούνται να φέρουν πλήρως την ευθύνη των επιλογών τους για την επίλυση διλλημάτων που γεννιούνται από τις ασταθείς και συνεχώς μεταβαλλόμενες καταστάσεις που βιώνουν.  Η σταδιακή και συνεχής απόσυρση της συλλογικής δράσης στερεί το άτομο από την  θωράκιση  που είχε απέναντι στην ατομική αποτυχία και κακοτυχία.

Το έργο θέτει ερωτήσεις. Όταν τα παιδιά νιώθουν από μικρά το ίδιο αδιέξοδο που νιώθουμε εμείς ώς ενήλικες, κάτι δεν πρέπει να κάνουμε;  Αν αναρωτηθούμε για το πώς ζούμε, ίσως αλλάξουμε κάποιες από τις συμπεριφορές μας.  Όσο κυριαρχούν ο καταναλωτισμός, ο υλισμός και η επιδίωξη των χρημάτων, η τέχνη, η καλλιέργεια του πνεύματος, η γνώση μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα, δυστυχώς, και οι άνθρωποι νιώθουν άδειοι και μόνοι ανάμεσα σε τόσα πράγματα που μαζεύουν γύρω τους, gadgets, smartphones κ.α.

Κάποιοι θεατές μας είπαν πως το «Θα πεθάνω αν πεθάνεις» είναι κάτι σαν το “Shopping and Fucking” του 2017. Η παράσταση παίζει με το φως και το σκοτάδι, την τρυφερή παιδικότητα και το ξύπνημα της άνοιξης, έχει βία, παράβαση, πείραμα και πόθο για ζωή, όλα στα άκρα. Η σκηνοθεσία ήθελα να έχει την δική της σκηνική γραμμή, να υπάρχει και φόρμα αλλά και πολύ κίνηση και ενέργεια και αμεσότητα.

Info: Η Έλενα Πέγκα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Σπούδασε θέατρο και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Wesleyan στο Κονέτικατ των ΗΠΑ και σενάριο – συγγραφή θεατρικών έργων στο University of Southern California του Λος Άντζελες. Στις ΗΠΑ έζησε 10 χρόνια, όπου ξεκίνησε την καριέρα της ανεβάζοντας έργα της σε πρωτοποριακά θέατρα της Νέας Υόρκης. Στην Ελλάδα επέστρεψε τη δεκαετία του ’90, και συνέχισε να γράφει θέατρο, πεζογραφία και σενάρια αλλά και να σκηνοθετεί.

Ξεχώρισε γρήγορα για τις νεωτεριστικές, ανατρεπτικές και προκλητικές δουλειές της. Γράφει και σκηνοθετεί έργα με σύγχρονο λόγο και προβληματισμό και έχει συνεργαστεί με το Φεστιβάλ Αθηνών, το Εθνικό Θέατρο, το ΚΘΒΕ, τούς Δελφούς, το Αμόρε, το Θέατρο Του Νέου Κόσμου, τα Δημήτρια, με το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, και πρόσφατα με το Δηπεθέ Καλαμάτας.

Έργα της έχουν μεταφραστεί (και κάποια έχουν επίσης εκδοθεί) στα Ολλανδικά, Σουηδικά, Γερμανικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Αγγλικά, και έχουν παρουσιαστεί στο Σαν Φρανσίσκο, στη Νέα Υόρκη, στη Λισαβόνα, στην Ολλανδία, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στην Γαλλία, στο Λονδίνο.

◊ Το έργο «Θα πεθάνω αν πεθάνεις» παρουσιάζεται στο “Χώρος Θέατρο”, κάθε Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή. Περισσότερες πληροφορίες, εδώ