Τι είναι η γυναικεία ταυτότητα σήμερα; Τι σημαίνει να αυτοπροσδιορίζεσαι ως γυναίκα; Τι καλείσαι να αντιμετωπίσεις, ποιες είναι οι προκλήσεις, ποιοι οι κίνδυνοι, πώς κυλάει η κάθε μέρα σου μέσα στο κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικό χάος που βιώνουμε; Μήπως πρέπει να αρχίσουμε να εννοούμε την ψυχική “αστάθεια” για το άτομο (και δη την θηλυκότητα) ως κάτι αμιγώς προκαλούμενο, ορισμένο, από την αποτροπαίη, βίαιη κοινωνική πραγματικότητα; “Υστερική”; Ή μήπως τελικά απλά επανειλημμένα κακοποιημένη; Πόσο κοντινή είναι τελικά μια δυστοπία όπου οι γυναίκες χωρίς σύντροφο θα καταγράφονται σε ειδικά μητρώα και θα ζουν απομονωμένες σε ειδικές δομές για την “προστασία” τους; Και το γεγονός ότι το έργο “Στην κορυφή του κόσμου, εκεί να με πας” διαδραματίζεται σε αυτήν ακριβώς την συνθήκη σημαίνει ότι είναι sci – fi; Ή απλά μια παραλλαγμένη εκδοχή της πραγματικότητας μας; (15 οι καταγεγραμμένες γυναικοκτονίες για το 2024 στην χώρα – 18.427 τα καταγεγραμμένα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας).
Το έργο ξεκινάει ως κωμωδία: ήδη από τις πρώτες γραμμές του είναι φανερή η πρόθεση του να “διασκεδάσει” το κοινό του με την τραγελαφική αφήγηση του τρόπου με τον οποίο ο Ντόνυ, ο σύντροφος της Μαρίας, την εγκαταλείπει στα ξαφνικά, δύο μέρες πριν την ημέρα των γενεθλίων της. Η παιδική κολλητή της, η Κάτια, είναι αποφασισμένη να της κάνει το καλύτερο πάρτυ γενεθλίων της ζωής της (στον βαθμό που θα μπορούσε να πετύχει τελικά κάτι τέτοιο τουλάχιστον) και να καταφέρει να την κάνει να ξεχαστεί. Αυτός ο χωρισμός, που μπορεί εκ πρώτης όψεως να μοιάζει σε κάποιον ασήμαντος ή φαιδρός, ή η αντίδραση της Μαρίας σε σχέση με αυτόν υπερβολική, κατευθύνει ολόκληρη την πλοκή του έργου και διαποτίζει την μέρα που βλέπουμε να διαδραματίζεται στο έργο- μαζί με το επικείμενο πάρτι γενεθλίων που σχεδιάζει η Κάτια για την μέρα αυτή. Όσο όμως κι αν κάποιος βιαστεί να κρίνει την Μαρία για την “εμμονή” της με τον πρώην σύντροφό της, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά: η Μαρία κινδυνεύει, επαγγελματικά, κοινωνικά, η προσωπική της ζωή, κάθε πτυχή της ζωής της θα αλλάξει από στιγμή σε στιγμή εξαιτίας αυτής της εγκατάλειψης. Κι αυτό είναι μόνο η αρχή. Στο σπίτι καταφθάνει η Γιάνι, γειτόνισσα και φίλη της Κάτιας, η μάνατζερ της Μαρίας Θανάσια, και η Νέλλυ, φίλη της Μαρίας. Οι ιστορίες τους διαπλέκονται, ξεπηδούν με διαφορετικούς τρόπους μέσα στο μικροσκοπικό διαμέρισμα της Κάτιας, και οι προσωπικές, άκρως εμπιστευτικές πτυχές της ζωής της καθεμιάς τους αποκαλύπτονται, άλλων ηθελημένα και άλλων παρά την θέληση τους. Οι σχέσεις τριγωνοποιούνται (βαθιά γυναικεία εμπειρία), η κάθε μία θέλει από την άλλη κάτι διαφορετικό, απαιτεί, διεκδικεί, επιθυμεί την άλλη, προσπαθεί να την αλλάξει, να την καταστήσει αντικείμενο πραγμάτωσης του δικού της προσωπικού οράματος-σωτηρίας: για άλλη αυτή η σωτηρία είναι μια επαγγελματική συμφωνία, για άλλη “η τέλεια μέρα”, για άλλη η ασφάλεια, ο έρωτας ακόμα και… η μητρότητα.
Η προσωπική μας έρευνα ξεκίνησε με το “Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης” του Πέδρο Αλμοδόβαρ και παραστάσεις από το National Theater. Συνέχισαμε με έρευνα πάνω στο κόσμο του influencing, τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται η δωρεά ωαρίων και η παρένθετη μητρότητα, και το αντίστοιχο νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα. Άλλη από εμάς είχε να ψάξει πράγματα πάνω στο πώς λειτουργούν οι δομές προστασίας κακοποιημένων γυναικών, άλλη το τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στον απαιτητικό επαγγελματικό χώρο του management, άλλη από εμάς να μάθει κάποια πρώτα απειροελάχιστα πράγματα πάνω στη γεωργιανή γλώσσα· Όλες μας όμως κληθήκαμε εξίσου να ανακαλέσουμε το προσωπικό μας βίωμα, την κοινή μας έμφυλη ιστορία: τον χλευασμό, την βία, την κριτική, την εκμετάλλευση, το πατρονάρισμα, την συγκατάβαση, τον υποβιβασμό. Τον πόνο που έχουμε νιώσει, τον τρόμο στον δρόμο, στο σχολείο, στην δουλειά, στις σχέσεις, την ενοχή, την οργή, την θλίψη, την εξάντληση. Αυτή ήταν και η αφετηρία μας: συζητήσαμε, θυμηθήκαμε, αφηγηθήκαμε ιστορίες, περιστατικά, τραυματικά γεγονότα. Συνδεθήκαμε μέσα από αυτά, μεταξύ μας ως ομάδα, και με το έργο ως μια αφήγηση που μας αφορά όλες μας, επιχειρώντας ταυτόχρονα να κάνει πολλαπλές αναφορές: social media, τεκνοποίηση, γάμος, επαγγελματικές προσδοκίες στον σύγχρονο υπερκαπιταλιστικό ανταγωνιστικό κόσμο , κοινωνική απομόνωση/μοναξιά, οπτική πάνω στην αυτοπροστασία, έμφυλη βία, ψυχολογία της μονογαμίας, φιλία και τριγωνικές σχέσεις, ψυχική “ασθένεια” (για όσους συμφωνούν με τον όρο), και άλλα πολλά. Πολλά από αυτά θα φανούν, αλλά θα μείνουν στην σφαίρα της προσωπικής έρευνας και του τρόπου επιδίωξης των σκηνικών στόχων.
Για μένα, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον ως συντελεστής αυτής της παράστασης, η απόπειρα προσέγγισης όλων αυτών των θεμάτων μέσα από την κωμωδία, την εορταστική διάθεση, τις απότομες εναλλαγές διάθεσης, την υψηλή σκηνική σωματική ενέργεια και την ελαφρότητα (αλλά και την μη ελαφρότητα). Μέσα από την προετοιμασία ενός πάρτυ. Μέσα από hits των 90s και karaoke. Είναι η πρώτη μου δουλειά και έμαθα πολλά από αυτήν. Έμαθα τρόπους να υπάρχω πάνω στην σκηνή, υποκριτικές οδούς, τρόπους να προσεγγίζω την χαρακτήρα, τι σημαίνει να προσπαθώ να την κάνω τρισδιάστατη, και πώς επιτυγχάνεται ο σκηνικός στόχος, πώς καθορίζεται εξ ολοκλήρου η σκηνική μου παρουσία από αυτόν. Είναι μια δουλειά που θα μου μείνει αξέχαστη, με πολλούς τρόπους. Πάνω από όλα, θα μου μείνουν αξέχαστες οι σχέσεις με τους ανθρώπους που συνεργαστήκαμε μαζί. Μακάρι όλες οι συνεργασίες να είναι έτσι από δω και πέρα.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
***
Το «Στην κορυφή του κόσμου, εκεί να με πας» της Ειρήνης Φαναριώτη ανεβαίνει στο Θέατρο Αργώ από 31 Ιανουαρίου κάθε Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00 & Κυριακή στις 19:00.
Photo Credit: Vasia Anagnostopoulou
Διαβάστε επίσης:
«Στην κορυφή του κόσμου, εκεί να με πας», της Ειρήνης Φαναριώτη στο Θέατρο Αργώ
