Ελένη Αθανασίου: Για την έκθεση Αττικό Τοπίο στο Μουσείο Κοσμήματος Λαλαούνη

Πολύτιμα μικρογλυπτά του Ηλία Λαλαούνη συναντούν έργα τεσσάρων σύγχρονων Ελλήνων εικαστικών, σε ένα διάλογο για το Αττικό Τοπίο, μέσα από την έκθεση που φιλοξενεί το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη, σε εικαστική επιμέλεια της Ελένης Αθανασίου.

Η έκθεση Αττικό Τοπίο, χωρίζεται σε δύο αλληλοσυμπληρώμενα μέρη, όπου στο πρώτο παρουσιάζονται τα έργα των τεσσάρων εικαστικών, τα οποία δημιούργησαν ειδικά για την έκθεση, ενώ στο δεύτερο τρείς σημαντικότερες συλλογές Μικρογλυπτών που σχεδίασε ο Ηλίας Λαλαούνης – όλα με κεντρικό θέμα την ελληνική ύπαιθρο, και πιο συγκεκριμένα την αττική γη.

Συνέντευξη: Αθηνά Πούλιου

CultureNow: Το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη εγκαινιάζει στις 20 Ιουνίου την έκθεση Αττικό τοπίο. Πείτε μας λίγα λόγια για το θέμα με το οποίο ασχολείται αυτή η έκθεση, καθώς επίσης και ποιοι συμμετέχουν σε αυτήν, αλλά και τι είδους έργα παρουσιάζονται;

Ελένη Αθανασίου: Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει ποικίλα θέματα του περιβάλλοντος της Αττικής γης και αποτελεί μία συνομιλία-μία συνύπαρξη των καλών τεχνών με τις εφαρμοσμένες. Η έκθεση αποτελείται από ζωγραφική, σχέδιο, φωτογραφία, video αλλά και μικρογλυπτά από τις τρεις σημαντικότερες συλλογές που σχεδίασε ο Ηλίας Λαλαούνης από το 1970-1975. Τέσσερις καλλιτέχνες βγαίνουν και ζωγραφίζουν για πρώτη φορά στη φύση και αυτοί είναι ο Μανώλης Χάρος, ο Γιώργος Χαδούλης, ο Μανώλης Ζαχαριουδάκης, ο Χάρης Λάμπερτ ενώ η φωτογραφική αποτύπωση αυτού του οδοιπορικού καθώς και το video ανήκει στον Γιώργο Βδοκάκη.

C. N: Η επιλογή των εικαστικών Μανώλη Ζαχαριουδάκη, Χάρη Λάμπερτ, Γιώργου Χαδούλη και Μανώλη Χάρου και φυσικά των έργων τους πώς έγινε; Ο καθένας από αυτούς βλέπει διαφορετικά το Αττικό Τοπίο ή οι ματιές τους κάπου συναντιούνται;

Ε.Α: Γνωρίζω καλά και τους τέσσερις καλλιτέχνες και παρακολουθώ την εικαστική τους διαδρομή πολλά χρόνια. Αποφάσισα λοιπόν να τους προτείνω αυτή την έκθεση γιατί θα είχε ενδιαφέρον να δει το κοινό πως και οι τέσσερις αυτοί εικαστικοί με εντελώς διαφορετική γραφή αντιμετωπίζουν την τοπιογραφία γενικότερα ειδικά όταν αφήνουν τα ατελιέ τους και βγαίνουν στη φύση. Που συγκλίνουν και που αποκλίνουν οι ματιές τους. Είναι θα μπορούσα να πω ένας πειραματισμός πάνω σ’ αυτό που βλέπουμε αλλά και τον τρόπο που το βλέπουμε. Η ζωγραφική τους έχει περισσότερο την σημασία του πειράματος για την επαλήθευση γενικότερων νόμων. Είναι συγχρόνως πεδίο μαθητείας και άσκησης.

C. N: Το Αττικό τοπίο σήμερα αποπνέει αυτά που αναφέρετε… Ελληνικότητα, αισιοδοξία, και καλοκαίρι, ή μία τέτοια εικόνα την δίνουν μόνο τα έργα των καλλιτεχνών πλέον; Υπάρχει ακόμα ζωντανή η ομορφιά στην Αττική για να εμπνέει τους καλλιτέχνες;

Ε.Α: Η ομορφιά του Αττικού τοπίου, η πανίδα, η χλωρίδα αλλά και το Αττικό φως παραμένουν ακόμα ζωντανά και έχουν υπάρξει πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες όχι μόνο Έλληνες αλλά και ξένους.

C. N: Η έκθεση χωρίζεται σε δύο μέρη. Από τη μία είναι οι τέσσερις σύγχρονοι εικαστικοί και τα έργα τους για τη φύση, και στο δεύτερο μέρος θα δούμε τις τρείς σημαντικότερες συλλογές Μικρογλυπτών που σχεδίασε ο Ηλίας Λαλαούνης. Πείτε μας λίγα λόγια για αυτές τις συλλογές και την δημιουργία του.

Ε.Α: Τις συλλογές αυτές τις σχεδίασε ο Ηλίας Λαλαούνης από το 1970-1975 και έχουν αναγνωριστεί διεθνώς τόσο για την εικαστική όσο και για την τεχνική τους αρτιότητα. Τα Αγριολούλουδα (1970) είναι γνωστά άνθη της Αττικής γης σε χρυσό «ριζωμένα» σε βάσεις από ημιπολύτιμα ορυκτά. Ο Μικρόκοσμος (1974) αποτελείται από λεπτεπίλεπτα σώματα εντόμων σε ασήμι και ημιπολύτιμες πέτρες. Σε αυτή την συλλογή ο Ηλίας Λαλαούνης χρησιμοποιεί πρωτοπόρες τεχνικές και τιμάται από τους κριτικούς τέχνης με τον τίτλο του Έλληνα Faberge. Τα Ανθέμια (1975) είναι σχηματοποιημένα άνθη που λειτουργούν ως διακοσμητικά μοτίβα από την αρχαιότητα συνδυάζοντας φύση και τέχνη και τέλος οι Γλαύκες (1975) αρχαίο σύμβολο της πόλης της Αθήνας και της Θεάς που την προστάτευε μεταμορφώνονται σε γλυπτά από ημιπολύτιμες πέτρες και ειδικότερα από οψιανό συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν.

C. N: Με ποιο τρόπο συνδέονται τα έργα των συγκεκριμένων καλλιτεχνών με τα μικρογλυπτά του Ηλία Λαλαούνη; Το ένα μέρος της έκθεσης αλληλοσυμπληρώνει το άλλο;

Ε. Α: Ακριβώς. Οι εικαστικές τέχνες συναντούν τις εφαρμοσμένες και αναπτύσσεται μεταξύ τους ένας πολύ ενδιαφέροντας διάλογος πιστεύω.

C. N: Τι είναι αυτό που θα θέλατε να μείνει συνολικά μέσα από τα εικαστικά έργα, αλλά και τα μικρογλυπτά, στο κοινό που θα δει την έκθεση;

Ε. Α: Πιστεύω ότι ο κάθε θεατής θα εισπράξει διαφορετικά μηνύματα από αυτό που θα δει. Σημαντικό όμως είναι να δούμε όλοι μας πως επιτυγχάνονται συγκλίσεις μέσα από αυτή την συνύπαρξη εικαστικών και εφαρμοσμένων τεχνών. Εξάλλου όλοι οι καλλιτέχνες ξεκινούν από εντελώς διαφορετική αφετηρία και καταφέρνουν μέσα από την τόση διαφορετική εικαστική γραφή του καθενός να επικρατεί αρμονία στο σύνολο. Εφόσον η τέχνη μπορεί να μας οδηγεί εμείς γιατί δεν ακολουθούμε;