Η πρώτη έκθεση του Εδουάρδου Σακαγιάν με αποκλειστικό θέμα τους ‘θεατές’ είχε πραγματοποιηθεί στην γκαλερί Καλφαγιάν της Θεσσαλονίκης το 2008. Η έκθεση στην Αθήνα το 2020 έρχεται να καταδείξει την ανεξάντλητη, πηγαία και πολυσχιδή έμπνευση του καλλιτέχνη ο οποίος διερευνά το θέμα των θεατών προσδίδοντάς του κοινωνιολογικές και φιλοσοφικές προεκτάσεις. Ενσαρκώνοντας το υπαρξιακό άγχος του σύγχρονου ανθρώπου οι ‘παρατηρητές’ του Σακαγιάν πρωταγωνιστούν σε σκηνές της σύγχρονης καθημερινότητας. Τα ‘περιβάλλοντα’ και οι θεματικές ενότητες των θεατών εμπλουτίζονται και το αστικό τοπίο αποκτά κυρίαρχο ρόλο στα πρόσφατα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση: εικόνες από το μετρό, την κίνηση στους δρόμους ή την αναμονή στην ουρά για το τραμ.
“‘Ανθρωποι μαζί, με πλήρη τα ατομικά τους χαρακτηριστικά, εικονίζονται όρθιοι ή καθιστοί μαζί, σε απόσταση από εμάς, ακίνητοι ή σε κίνηση, σε πρώτο πλανο, οι οποίοι”, όπως σημειώνει ο Σακαγιάν “ενσαρκώνουν στο έπακρο την ιδιαιτερότητα και μοναδικότητα. Όλοι τόσο διαφορετικοί και ταυτόχρονα όλοι τόσο ίδιοι, με την έννοια οτι ενώ όλοι φαίνεται να διαφέρουμε κατά βαθος όλοι μοιάζουμε“ .
Η εμπειρία του ‘παρατηρείν’ και η μεταλαμπάδευση των εμπειριών, των συναισθημάτων και των σκέψεων επιτυγχάνεται με ζωγραφική μαεστρία μέσα από την απόδοση των ιδιοσυγκρασιακών εκφράσεων του κάθε ‘θεατή’. Ταυτόχρονα στην έκθεση ‘ΕΜΕΙΣ’ οι θεατές του Σακαγιάν αντί να έχουν απωλέσει κάθε κοινωνική και υπαρξιακή δυνατότητα επικοινωνίας, στην ουσία συνυπάρχουν και συνδέονται ψυχικά μεταξύ τους πιό πολύ από ποτέ, ως ατομικότητες επικοινωνούν σε κοινωνικό επίπεδο. Επιθυμώντας όχι μόνο τη συναισθηματική αλλά και τη διανοητική σύνδεση μεταξύ τους ως ένα σύνολο, μια συντροφιά και ως πολίτες, κοινωνικοποιημένοι πλέον παρατηρούν εμάς τους ίδιους τους θεατές τους, τους επισκέπτες της έκθεσης. Είναι πρόσωπα ζωντανά μπροστά στα μάτια μας, ίδιοι με εμάς, σε διάλογο με εμάς, σε μια σχέση αμφίδρομη και διαδραστική χάριν της ζωγραφικής.
Τα διαφορετικά πρόσωπα των θεατών συνθέτουν επίσης ένα σύγχρονο κοινωνικό πορτραίτο, καταδεικνύοντας τη ζωτική επιθυμία κοινωνικότητας μέσω της ζωγραφικής του Ε.Σακαγιαν. Τα ζωγραφικά του έργα προβάλουν την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, “κόντρα στον μηδενισμό της ματαιότητας και της μοναξιάς που προκύπτει από την κριτική που απορρίπτει”.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Οι ανθρώπινες μορφές του Σακαγιάν αποτυπώνουν τη βαθιά αγάπη του καλλιτέχνη και κατ’επέκταση την ενδελεχή μελέτη της αρχα’ι’κής γλυπτικής και ζωγραφικής, διάφορων εκφάνσεων της πρωτοχριστιανικής τέχνης και των χειρογράφων, όπως επίσης και της Αρμενικής Τέχνης αλλά και καλλιτεχνών από τον Τσαρούχη ως τους Bonnard, Hopper, O.Dix, Picasso και de Chirico. Συνδιάζοντας ταυτόχρονα την αφαιρετική τέχνη με τον ρεαλισμό ο Σακαγιάν επιχειρεί να επιστρέψει σε έναν αρχα’ι’σμό, όπου όπως ο ίδιος δηλώνει “παρατήρηση, αρετή και ιδανικό–ελπίδα θα συνδιαστούν”.
Σύντομο βιογραφικό – Εδουάρδος Σακαγιάν
O Εδουάρδος Σακαγιάν (γεν. 1957, Θεσσαλονίκη). Ζει και εργάζεται στο Παρίσι. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Αθήνα (1976-1981), εργαστήρια: Μυταρά, Μόραλη) και στην École Nationale Supérieure des Beaux- Arts στο Παρίσι (1984-87, εργαστήριο του Leonardo Cremonini). Βραβεία: Βραβείο Ζωγραφικής της 18ης Μπιενάλε Αλεξανδρείας (1994), “The Trophies of Colour, the Lefranc-Bourgeois National Award for Painting”, Lefranc-Bourgeois, Cirque d’Ηivers, Παρίσι (1992), Prix de l’ Académie de Médecine de France (1987).
Πρόσφατη αναδρομική έκθεση: ‘Les Spectateurs – Rétrospective Édouard Sacaillan”, Espace Richaud, Versailles, Paris (2018). Έχει παρουσιάσει το έργο του σε πλήθος ομαδικών έκθέσων στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Centre Pompidou/ Παρίσι, Belvedere/ Βιέννη, Museum of Art/Τελ Αβίβ, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Μπενάκη / Αθήνα, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη κ.α. ‘
Εργα του βίσκονται σε σημαντικές ιδιωτικές και μουσειακές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπως μεταξύ άλλων στις ακόλουθες: The Louis-Dreyfous Family Collection, Νεα Υόρκη | Ministère de l’Économie, Παρίσι | Lefranc-Bourgeois, Παρίσι | Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούντζου, Αθήνα | Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη | Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος | Ίδρυμα Φρυσίρα, Αθήνα | Τελόγλειο Ίδρυμα, Θεσσαλονίκη | Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου | Συλλογή Σ. Φέλιου, Αθήνα | Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, Αθήνα κα.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Εδουάρδος Σακαγιάν, Πανηγύρι, 2019, ακρυλικό σε καμβά, 204 x 156 εκ. Με την ευγενική παραχώρηση των Kalfayan Galleries, Αθήνα – Θεσσαλονίκη (λεπτομέρεια)