Ο ζωγράφος Εμμανουήλ Μπιτσάκης εκθέτει στην Φωκίωνος Νέγρη 16 μια μεγάλη γκάμα έργων, που δημιουργήθηκαν μεταξύ 1998-2017 και προέρχονται από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου. Με αφορμή λοιπόν, το “Επίμονο ελάχιστο”, μας παρουσιάζει το σημαντικό περιεχόμενο της δουλειάς του, καθώς και τα προσωπικά του σημεία αναφοράς.
– Η έκθεσή σας «Επίμονο ελάχιστο» εγκαινιάζεται σύντομα στην Φωκίωνος Νέγρη 16. Πώς επιλέξατε τον συγκεκριμένο τίτλο και με ποιον τρόπο αντιπροσωπεύει τα έργα που θα παρουσιαστούν;
Ο τίτλος δηλώνει τη συνεπή εμμονή στο μικρό και ακόμα μικρότερο. Συνειδητή στάση διαχείρισης περιστάσεων ζωής και εργασίας (μικρός χώρος, ελευθερία μετακίνησης και χίλια δυο άλλα), επιβάλει την επιλογή διακριτικού μεγέθους επιφάνειας. Και επειδή η στενότητα απαιτεί ταξινόμηση, προκαλεί και ασφυξία, το εργάκι, άψογα οργανωμένο, αποκτά μέγιστη χωρητικότητα, είναι ασφυκτικά γεμάτο. Επιμέρους βέβαια μπορεί να ανασαίνει παράλογα, φιλοξενώντας απρόσμενα κενά. Η ανάλυση των εικόνων (και εννοιών) στο ελάχιστο και απλούστερο εν τέλει καταδεικνύει την παράλογη συγκατοίκησή τους.
– Δεδομένου ότι η έκθεση περιλαμβάνει έργα ενός μεγάλου χρονικού φάσματος, θέλετε να μας μιλήσετε περισσότερο για τις θεματικές στις οποίες αυτά αντιστοιχούν;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Δεν υπάρχουν θεματικές, τουλάχιστον που να μπορούν να ταξινομηθούν χρονικά και να μπορεί να αναγνωρίσει κανείς την προοδευτική εξέλιξή τους σε κάτι άλλο. Υπάρχουν επανερχόμενα μοτίβα: κτίρια, μνημεία, κήποι, προτομές, ζώα, έντομα, ιστορικά πρόσωπα, εγώ, που εκπροσωπούν κλονιζόμενες ιδέες και εξυπηρετούν την αντιπαράθεση λογικού- παράλογου, αποδεχτού- ανεπίτρεπτου, κλισέ και ανατρεπτικού.
– Με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν οι ιστορικές προσωπικότητες που απεικονίζονται σε ορισμένες δημιουργίες σας;
Σύμφωνα με τα παραπάνω και με κριτήριο επίσης την αναγνωρίσιμη συνάφεια ή πλήρη απόσταση από αυτό που θέλω να πω.
– Ποιες είναι συνήθως οι «αφετηρίες» που σας ωθούν να προχωρήσετε στην κατασκευή ενός έργου;
Στηρίζω τεκμηριωμένα συστήματα πάνω σε τυχαία γεγονότα- εναύσματα: το συναφές από το ασύνδετο, το συμβατικά επιλεγμένο.
– Διαπιστώνοντας πως στους πίνακές σας απεικονίζονται πολλά διαφορετικά πρόσωπα, πόλεις και εποχές, ποια θα λέγατε ότι είναι εν γένει τα βασικά σημεία αναφοράς σας ως καλλιτέχνη;
Θα μπορούσα να διακρίνω αναφορές στον τρόπο και στην πρόθεση, την εκφορά και το νόημα. Εδώ τα πράγματα είναι πολύπλοκα γιατί μπορεί να μοιάζουν στον τρόπο που είναι καμωμένα, αλλά όντας μέρη διαφορετικής συγκυρίας να θέλουν να πουν άλλα πράγματα. Μπορείς επίσης είτε να δανείζεσαι τρόπους είτε να συμπίπτεις με νοήματα: oι Προραφαηλίτες ως ρομαντική αναβίωση της πρώιμης Αναγέννησης (τρόπος) και ο Μοντερνισμός ως πρωτότυπη μορφολογικά επαναδιατύπωση της καθαρότητας του κλασικού (ίδιο νόημα). Εμένα με ενδιαφέρει να κατασκευάζω οργανισμούς που υπερασπίζονται σθεναρά και ταυτόχρονα υπονομεύουν την ουσία τους. Δεν ξέρω αν το κάνω καλά ή κακά. Για να το πετύχω χρησιμοποιώ εικονογραφική γλώσσα με αναφορές στην Αναγέννηση ή τα χειρόγραφα του Μεσαίωνα ίσως; Η πρόθεσή μου πέρα από την «Αναγεννησιακή» υλοποίησή της μπορεί να συναντηθεί και στη Βίντεο Αρτ. Κάθε μορφή τέχνης κατά τη γνώμη μου, παλιά ή σύγχρονη, είναι σκόπιμα ή ακούσια εννοιολογική.
– Δεδομένου ότι τα έργα που εκτίθενται είναι από τη συλλογή του Σωτήρη Φέλιου, ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος των ενεργών συλλεκτών έργων τέχνης ως προς την καλλιτεχνική παραγωγή και την επαφή του κοινού με αυτήν;
Οι καλλιτέχνες, οι γκαλερί, οι συλλέκτες, τα ιδρύματα, τα μουσεία, οι θεωρητικοί, το κοινό, όλοι αναπόσπαστοι κρίκοι της τροφικής αλυσίδας. Σε μία έκθεση έργων που έχει επιλέξει, ο συλλέκτης έχει την τιμητική του!
