Το κινηματογραφικό πορτρέτο της Αντουανέττας Αγγελίδη «Έμμονες ώρες στον τόπο της πραγματικότητας», σε σκηνοθεσία Ρέας Βαλντέν, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο πρόγραμμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, θα προβληθεί στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, από την Πέμπτη 4 Μαΐου 2023, και για μια εβδομάδα, καθημερινά στις 7μμ.

Μια μυστική εξομολόγηση της πρωτοπόρου φεμινίστριας σκηνοθέτριας Αντουανέττας Αγγελίδη στην κόρη της Ρέα Βαλντέν, και στον κόσμο. Για το βλέμμα, τη ζωή, τα οράματα και τις ταινίες της, και τη συγκλονιστική εμπειρία της τύφλωσης. Φτιαγμένη σε ένα διαμέρισμα, στην καραντίνα, μια ταινία για τον εσωτερικό κόσμο, το μυστικό τόπο όπου βρίσκεις το Άλλο.

Οι προβολές θα γίνονται στις 7μμ καθημερινά και θα ακολουθούνται από εισηγήσεις και συζήτηση με το κοινό, με συμμετοχή και των συντελεστριών της ταινίας. Θα μιλήσουν ο Σάββας Μιχαήλ, συγγραφέας (Παρασκευή 5/5), η Αθηνά Αθανασίου, καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών, Πάντειο Πανεπιστήμιο (Σάββατο 6/5), ο Ντένης Ζαχαρόπουλος, ιστορικός και κριτικός τέχνης (Κυριακή 7/5), η Εύα Στεφανή, σκηνοθέτρια και καθηγήτρια, Εθνικό και Καποδιαστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Δευτέρα 8/5), και ο Fil Ιερόπουλος, σκηνοθέτης, καλλιτέχνης και ερευνητής (Τρίτη 9/5).

Επίσης, την Τρίτη 9/5, στις 9μμ, θα γίνει μία προβολή της ταινίας ΤΟΠΟΣ (1985) της Αντουανέττας Αγγελίδη, που απετέλεσε ορόσημο και πρόσφατα συμπεριλήφθηκε στα «101 κρυφά διαμάντια» του παγκόσμιου κινηματογράφου από το έγκριτο βρετανικό περιοδικό “Sight and Sound”.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!

Σύνοψη

Μια μυστική εξομολόγηση της Αντουανέττας Αγγελίδη στη Ρέα Βαλντέν, και στον κόσμο. Ένα κινηματογραφικό δοκίμιο για το βλέμμα και τη ζωή της Αγγελίδη, τα οράματα και τις ταινίες της, και τη συγκλονιστική εμπειρία της τύφλωσης. 

Η Αγγελίδη είναι πρωτοπόρος του φεμινιστικού avant-garde κινηματογράφου στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1970, με αναγνωρίσιμο προσωπικό ύφος. Ο τίτλος της ταινίας συνδυάζει αποσπάσματα από τους τίτλους των τεσσάρων μεγάλου μήκους ταινιών της και τα συνδέει με την εμπειρία και διαδικασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας: «έμμονες ώρες» καθημερινής δημιουργίας «στον τόπο της πραγματικότητας», εντός και εκτός ταινίας. Οι ρίζες τις ταινίας βυθίζονται σε μια ολόκληρη ζωή αφιερωμένη στην τέχνη, αλλά και στη μακρά δημιουργική συνεργασία της με την κόρη της, τη Ρέα Βαλντέν. Είναι μια διαθήκη, που προσφέρει τα οράματα, τα όνειρα, και τις τραυματικές εμπειρίες της, μαζί με τη σοφία μιας ζωής. Το ερώτημα του βλέμματος της Αγγελίδη αποκτά μια τραγικότητα μέσω της εμπειρίας της της (κυριολεκτικής) τύφλωσης. 

Η ιδέα της ταινίας μορφοποιήθηκε μέσα στην καραντίνα, που μας υποχρέωσε σε ένα είδος ιδιόμορφης φυλάκισης, μαζί με την αναπόφευκτη εισβολή της εξωτερικής πραγματικότητας. Οι «έμμονες ώρες στον τόπο της πραγματικότητας» ονομάζουν και αυτή την παράξενη συνθήκη. Είναι μια ταινία φτιαγμένη στο εσωτερικό ενός δωματίου, στην τομή μεταξύ ποιητικής και βιωμένης εμπειρίας, και αφορά τον εσωτερικό μας χώρο, στον πιο μυστικό τόπο του οποίου βρίσκουμε το Άλλο.

Δήλωση της Ρέας Βαλντέν

«Μια κινηματογραφημένη εξομολόγηση της Αντουανέττας Αγγελίδη, που έχει υπάρξει πρωτοπόρος του φεμινιστικού avant-garde κινηματογράφου στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1970. Είναι επίσης η επί πολλά χρόνια δημιουργική συνεργάτης μου, και η μητέρα μου. 

Η ταινία είναι για την Αγγελίδη μια αυτο-αποκάλυψη, αλλά και παράσταση και σκηνοθεσία του εαυτού, όπως πάντα είναι οι εξομολογήσεις. Είναι ένας διάλογος με την κάμερα και με εμένα που κρατώ την κάμερα, αλλά και με το εαυτό της και τον κόσμο. Μια διαθήκη. Ένας προσωπικός λόγος για την τέχνη και τη ζωή, για το βιασμό και την τύφλωση, αλλά και για την ανθρώπινη αλληλεγγύη και την απελευθερωτική εμπειρία του να βλέπεις τον κόσμο από την αρχή. 

Είναι ακόμα ένα κινηματογραφικό δοκίμιο για το βλέμμα της, που γνέφει προς τις ίδιες της τις κινηματογραφικές τεχνικές. Χρησιμοποιεί παραλλαγές και ανοίκειες συνδέσεις, μακρά πλάνα και απότομα κοψίματα, αποκαλύπτοντας την κατασκευή της και ενσωματώνοντας διακριτικά τη μεταγλώσσα της. Για ένα μεγάλο κομμάτι της ταινίας, το σώμα της Αγγελίδη είναι βυθισμένο στο σκοτάδι, το πρόσωπο και τα χέρια της προβάλουν μέσα από αυτό, σα να εισέρχονται κατευθείαν στο ασυνείδητό και στα όνειρά μας. 

Η ταινία γυρίστηκε χωρίς συνεργείο, στο διαμέρισμά μας, σε ένα μόνο δωμάτιο, στη διάρκεια της καραντίνας. Αφορά τον εσωτερικό μας χώρο, στον πιο κρυφό τόπο του οποίο βρίσκεις το Άλλο.» 

Αντουανέττα Αγγελίδη

Η Αντουανέττα Αγγελίδη είναι πρωτοπόρος του avant-garde κινηματογράφου στην Ελλάδα. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, σκηνοθεσία και μοντάζ στο Institut des Hautes Etudes Cinématographiques (I.D.H.E.C.) στο Παρίσι, και θεωρία κινηματογράφου με τον Christian Metz. Το έργο της περιλαμβάνει τέσσερις μεγάλου μήκους ταινίες – «Idées Fixes / Dies Irae» (1977), «Τόπος» (1985), «Οι Ώρες: Μια τετράγωνη ταινία» (1995) και «Κλέφτης ή η Πραγματικότητα» (2001) –, καθώς και μικρού μήκους ταινίες και εικαστικές εγκαταστάσεις. Δουλειά της έχει προβληθεί σε διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ και σε μουσεία σύγχρονης τέχνης, αλλά και στις αίθουσες και στην εθνική τηλεόραση. Δίδαξε για χρόνια σκηνοθεσία στο Τμήμα Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, καθώς και στα Πανεπιστήμια της Πάτρας, της Θεσσαλίας και του Αιγαίου. Μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και του Women in Film and Television Greece. Τιμητικό αφιέρωμα στο έργο της συμπεριλήφθηκε στο 46ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, όπου και της απένειμαν τον τιμητικό Αλέξανδρο. Επίσης, έχει εκδοθεί για το έργο της μονογραφία από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, καθώς και αγγλόφωνος συλλογικός τόμος από το Edinburgh University Press.

Ρέα Βαλντέν

Η Ρέα Βαλντέν είναι κινηματογραφίστρια, θεωρητικός κινηματογράφου, και διδάκτωρ στη φιλοσοφία. Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η έρευνά της εστιάζει στον avant-garde  και πειραματικό κινηματογράφο, και την κινηματογραφική παιδεία. Η προσέγγισή της είναι σημειωτική, γνωσιολογική και φεμινιστική. Έχει διδάξει επίσης στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Τμήμα Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κ.α. Είναι μέλος της Ελληνικής και της Διεθνούς Σημειωτικής Εταιρείας, της Society for European Philosophy, του European Network for Avant-Garde and Modernism Studies, της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, και του Women in Film and Television Greece (πρόεδρος 2020-22). Έχει σκηνοθετήσει πειραματικές ταινίες μικρού μήκους και εκθέσει εικαστικό έργο. Συνεργάζεται δημιουργικά με την Αντουανέττα Αγγελίδη από το 1995, με την οποία συν-συνέγραψε το σενάριο της ταινίας «Κλέφτης ή η Πραγματικότητα» (2001). Οι «Έμμονες Ώρες στον Τόπο της Πραγματικότητας» (2022) είναι η πρώτη μεγάλου μήκους σκηνοθεσία της. 

Ταυτότητα ταινίας
Έμμονες ώρες στον τόπο της πραγματικότητας

Performance: Αντουανέττα Αγγελίδη
Σκηνοθεσία: Ρέα Βαλντέν

Χώρα παραγωγής: Ελλάδα
Έτος παραγωγής: 2022
Διάρκεια: 88 λεπτά