Το κορυφαίο μουσείο της χώρας και ένα από τα σπουδαιότερα στον κόσμο, το Μουσείο Ακρόπολης, σε μια σπάνια και σημαντική σύμπραξη, συναντά το Ίδρυμα Ωνάση, που μετρά 42 χρόνια προσφοράς στον Πολιτισμό και την Παιδεία. Αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής είναι η συν-διοργάνωση της έκθεσης «εmotions, ένας κόσμος συναισθημάτων», που παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στο Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Υόρκης.
Εκθέματα από τα σπουδαιότερα μουσεία του κόσμου αφηγούνται τα συναισθήματα στην αρχαία ελληνική τέχνη, μέσα από τη ματιά του Μουσείου Ακρόπολης. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του μουσείου, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής: «Πρόκειται για μια ασυνήθιστη αρχαιολογική έκθεση που έχει ως θέμα της την απεικόνιση του ‘‘ήθους της ψυχής’’ σε 129 έργα της αρχαίας τέχνης. Με αναπάντεχα λιτά, αλλά δυνατά μέσα, οι αρχαίοι καλλιτέχνες απέδωσαν φωτεινά συναισθήματα, όπως επιθυμία, έρωτα, πόθο και αισχύνη, αλλά και σκοτεινά πάθη, όπως μανία, μίσος, εκδίκηση και συντριβή.»
Από τη μεριά του, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Δρ Αντώνης Παπαδημητρίου, εκφράζοντας τη χαρά του για την ευόδωση της μεταφοράς της σπουδαίας έκθεσης στην Ελλάδα, δήλωσε:
«Το ταξίδι στο χρόνο και στο χώρο συνεχίζεται. Μετά την εντυπωσιακή έκθεση στο Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης, 129 κειμήλια από μεγάλα ελληνικά και ξένα μουσεία “ταξιδεύουν” στο Μουσείο Ακρόπολης με την ίδια αποστολή: να ξυπνήσουν την ενσυναίσθησή μας για τον αρχαίο κόσμο και τα συναισθήματα που κάποτε τον κυρίευσαν. Η έκθεση ανταποκρίνεται στην εκπαιδευτική αποστολή του Ιδρύματος Ωνάση, αλλά και στην κατεύθυνση της ιστορικής έρευνας: όχι ως φορέα έτοιμων διδαγμάτων για τη σύγχρονη κοινωνία, αλλά ως οχήματος που μεταφέρει τον επισκέπτη στο παρελθόν, για να του αποκαλύψει τις κυρίαρχες ιδέες κάθε εποχής. Αποτελεί, μάλιστα, ξεχωριστή τιμή ότι ο οργανισμός με τον οποίο συνεργαζόμαστε είναι το Μουσείο Ακρόπολης, το οποίο ταυτίζεται με την εξωστρέφεια του ελληνικού πολιτισμού και την εκπαιδευτική αξιοποίηση των εκθεμάτων.»
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
«εmotions, ένας κόσμος συναισθημάτων»
Ο Μενέλαος έχει αποφασίσει να σκοτώσει τη γυναίκα του τιμωρώντας την για την προδοσία της. Αντικρίζοντας, ωστόσο, ξανά την ομορφιά της, πετάει το σπαθί του και τρέχει να την αγκαλιάσει. Η δύναμη του εξωτερικού κάλλους είναι τέτοια που λειτουργεί ως αντίδοτο στο θυμό του και ως σπόρος για το πάθος του. Ο Αίας, από την άλλη, αντιμετωπίζει τον Αχιλλέα σε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι και εξοργίζεται. Για ακόμη μία φορά έρχεται αντιμέτωπος με την ήττα. Εκνευρισμένος, χειρονομεί προς τον συμπαίκτη του σαν να προσπαθεί να συζητήσει μαζί του. Είναι καταδικασμένος να βρίσκεται πάντα στη σκιά του σπουδαίου φίλου του – από την επική μάχη μέχρι το επιτραπέζιο παιχνίδι.
Δεν έχουν, όμως, μόνο οι επιφανείς «ήρωες» της αρχαίας μυθολογίας ιστορίες συναισθημάτων να «διηγηθούν». Έχουν και οι «κοινοί θνητοί», όπως ο ιδιοκτήτης ενός χοίρου, ο οποίος θρηνεί το χαμό του αγαπημένου του ζώου, καθώς αυτό βρήκε τραγικό τέλος κάτω από τις ρόδες της άμαξας του κυρίου του. Μια επιτύμβια στήλη, που απεικονίζει την τετράτροχη άμαξα να παρασύρει το χοίρο, είναι ο φόρος τιμής που αποτίνει ο θλιμμένος άνδρας στο αδικοχαμένο ζώο.
Αγάπη, έρωτας, πόθος, μίσος, θλίψη, οργή· η έκθεση «εmotions, ένας κόσμος συναισθημάτων» μάς φέρνει κοντά στην παρουσία των συναισθημάτων στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και βίο και στη σημασία που έχουν αυτά για την κατανόηση της αρχαίας ελληνικής τέχνης, λογοτεχνίας, ιστορίας, πολιτικής ζωής, κοινωνίας και θρησκείας. Αποκαλύπτει, επίσης, ότι τα συναισθήματα βιώνονται, εκφράζονται και διεγείρονται, ελέγχονται ή ελέγχουν, χειραγωγούνται ή αξιολογούνται.
Επιμελητές της έκθεσης είναι οι: Άγγελος Χανιώτης, καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών του Ινστιτούτου Ανώτατων Σπουδών (Πρίνστον) και μέλος του Δ.Σ. του Θυγατρικού Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ, Νικόλαος Καλτσάς, επίτιμος διευθυντής στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, και Ιωάννης Μυλωνόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Η έκθεση στο Μουσείο Ακρόπολης στήνεται σ’ ένα διαφορετικό μουσειακό σκηνικό που οργάνωσε το Μουσείο σε συνεργασία με την αρχιτέκτονα Ελένη Σπάρτση. Τη γενική εποπτεία της νέας παρουσίασης έχει αναλάβει προσωπικά ο πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής.
Μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ωνάση, σε συν-διοργάνωση με το Μουσείο Ακρόπολης
ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΜΟΥΣΕΙΩΝ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού, Αθήνα
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα
Επιγραφικό και Νομισματικό Μουσείο, Αθήνα,
Μουσείο Ακρόπολης, Αθήνα
Μουσείο Αρχαίας Αγοράς, Αθήνα
Αχαρναί, Αρχαιολογική Συλλογή, Εφορεία Ανατολικής Αττικής
Βέροια, Αρχαιολογικό Μουσείο
Βραυρώνα, Αρχαιολογικό Μουσείο
Δήλος, Αρχαιολογικό Μουσείο
Ηράκλειο, Αρχαιολογικό Μουσείο
Θεσσαλονίκη, Αρχαιολογικό Μουσείο
Θήβα, Αρχαιολογικό Μουσείο
Θήρα, Αρχαιολογικό Μουσείο
Ιωάννινα, Αρχαιολογικό Μουσείο
Λάρισα, Διαχρονικό Μουσείο
Μαραθώνας, Αρχαιολογικό Μουσείο
Πειραιάς, Αρχαιολογικό Μουσείο
Πέλλα, Αρχαιολογικό Μουσείο
Σάμος, Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου
Σάμος, Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος
Αθήνα, Ίδρυμα Νικολάου Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Θεσσαλονίκη, Συλλογή Γεωργίου Τσολοζίδη
Βατικανό, Musei Vaticani
Παρίσι, Musée du Louvre, Τμήμα Ελληνικών, Ετρουσκικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων
Μόναχο, Staatliche und Glyptothek Antikensammlungen
Βασιλεία, Antikenmuseum Basel und Sammlung Ludwig
Λονδίνο, Τhe British Museum
Νέα Υόρκη, The Metropolitan Museum of Art
Νάπολη, Museo Archeologico Nazionale
Ρώμη, Roma Capitale, Musei Capitolini, Centrale Montemartini
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Γενικός Συντονισμός
Δημήτριος Παντερμαλής
Επιμέλεια
Άγγελος Χανιώτης
Νικόλαος Καλτσάς
Ιωάννης Μυλωνόπουλος
Αρχιτεκτονική Μελέτη
Ελένη Σπάρτση – schema 4 architects
Ομάδα Εργασίας
Δημήτριος Παντερμαλής
Σταματία Ελευθεράτου
Νίκη Δόλλη
Δημήτρης Μαραζιώτης
Κωνσταντίνος Βασιλειάδης
Δανάη Ζαούση
Υποστήριξη
Ιωάννα Μπουγάτσου
Άννα Βλαχάκη
Ειρήνη Καρρά
Λυδία Αντωνία Τρακατέλλη
Video
Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης
Ίδρυμα Ωνάση – ομάδα έργου
Αφροδίτη Παναγιωτάκου
Διευθύντρια Πολιτισμού Ιδρύματος Ωνάση
Έφη Τσιότσιου
Εκτελεστική Διευθύντρια Γραφείου Αθηνών ΑΡΙΟΝΑ ΕΛΛΑΣ Α.Ε., Αντιπροσώπου του Ιδρύματος Ωνάση στην Ελλάδα
Δημήτρης Δρίβας
Υπεύθυνος Επικοινωνίας
Αλέξανδρος Μωρέλλας
Υπεύθυνος Τύπου
Κανέλλα Ψυχογυιού
Στέλεχος Τμήματος Επικοινωνίας
Frédérique Baltzinger
Συντονίστρια Έργου
Χαρά Σύρου
Συντονίστρια Έργου
Χάρης Γκίζας
Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών
Αμαλία Κοσμετάτου
Εκτελεστική Διευθύντρια & Διευθύντρια Πολιτιστικών Υποθέσεων, Θυγατρικό Ίδρυμα Ωνάση ΗΠΑ
Φωτογραφία θέματος: Τοιχογραφία με σκηνή από τη θυσία της Ιφιγένειας, περ. 62–79 μ.Χ. Τοιχογραφία σε κονίαμα, Πομπηία, Οικία του Τραγικού Ποιητή | Νάπολη, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο