Ένας Ορέστης διαφορετικός από τους άλλους

‘Η σημερινή μέρα είναι πολύ κρίσιμη για μας,

γιατί σήμερα θα αποφασίσουν οι πολίτες με ψήφο,

αν θα μας λιθοβολήσουν και τον ένα και τον άλλο,

ή αν θα μας κόψουν το κεφάλι.’

Στον Ορέστη του Ευριπίδη παρακολουθούμε την προσπάθεια των νέων ανθρώπων να κάνουν το ηθικά ορθό, ακόμη και με προσωπικό κόστος, μέσα σε μια κοινωνία που τους περικυκλώνει και τους δείχνει τα δόντια της. Οι ηθικοί κανόνες τίθενται πατροπαράδοτα από τους θεούς. Με λίγα λόγια η ιστορία του έργου έχει ως εξής: υπακούοντας στο χρησμό του Φοίβου ότι πρέπει να τιμωρηθεί η μοιχαλίδα και δολοφόνος του πατέρα τους, Κλυταιμνήστρα, ο Ορέστης μαζί με την αδερφή του, Ηλέκτρα, σκοτώνουν τη μητέρα τους. Ο φόνος όμως αυτός θα φέρει πολλές συνέπειες. Ο Ορέστης θα αρρωστήσει από τις Ερινύες ενώ οι πολίτες της πόλης του Άργους θα επιχειρήσουν να τους δολοφονήσουνε. Καθώς κανείς από τους συγγενείς τους δε θα θελήσει να τους βοηθήσει, ο Ορέστης θα στραφεί στον επιστήθιο φίλο του, Πυλάδη. Εντέλει, όμως, η λύση θα δοθεί από τον Απόλλωνα, ο οποίος θα τους λυτρώσει από τις συνέπειες των φόνων οριστικά.

Από την Ελβίνα Πασχάλη 

Η παράσταση:

Ο Σίμος Κακάλας μας πρόσφερε μια πολύ σύγχρονη ανάγνωση του έργου. Με την ιδιαίτερη και προσωπική του αισθητική κατάφερε αυτό που άλλοι σκηνοθέτες αρχαίου δράματος δεν έχουν ούτε καν πλησιάσει: να απασχολήσει και να συζητηθεί. Η καθαρά ‘κακαλική’ σκηνοθεσία του έδειξε να σέβεται τα νοήματα του κειμένου αλλά ισοπέδωσε κάθε ίχνος θεατρικής σύμβασης, για την ακρίβεια τα γκρέμισε όλα!

Αυτό που παρακολουθήσαμε ήταν ο κορμός της αρχαίας τραγωδίας κατακερματισμένος από εμβόλιμες σκηνές καθημερινότητας. Η ίδια παρέα νέων που έπαιζε την αρχαία τραγωδία, τη βλέπαμε παράλληλα να παίζει και τον εαυτό της. Από τη βαρύτητα του αρχαίου ύφους πεταγόμασταν στα τετριμμένα μιας καθημερινότητας. Σοβαρότητα και ελαφρότητα αντιμάχονταν διαρκώς μέχρι που επήλθε στο τέλος η οριστική σύγκρουσή τους επί σκηνής για να καταλήξουν όλα στο απόλυτο χάος.

Ενδιάφερον έχει ο τρόπος που σχολιάστηκε σκηνοθετικά κι συνδέθηκε με το ελληνικό ορθόδοξο σήμερα η θρησκευτικότητα της τραγωδίας. Ευφυέστατη η σκηνή της εκκλησίας με μάσκες για εικονίσματα, όπως επίσης και η σκηνή του διαβάσματος του καφέ ως άλλο μαντείο των Δελφών. Από την άλλη, κάπως υπερβολική αλλά στο ίδιο κλίμα βρήκαμε την τελευταία σκηνή όπου ζήσαμε την ολοκληρωτική αποκαθήλωση του αρχαίου δράματος: ένας κιτς θεός Απόλλωνας πάνω σε σκαμπό να ζητάει την αγάπη του κόσμου, σαν ερμηνευτής σκυλάδικου.

Ξεχωρίσαμε τις μάσκες και ευρηματικές σκηνογραφικές λύσεις της Μάρθας Φωκά, τη μουσική των Mohammad και ένα δυνατό καστ ηθοποιών (Δήμητρα Κούζα, Έλενα Μαυρίδου, Μιχάλης Βαλάσογλου, Δημήτρης Λάλος, Σίμος Κακάλας)   που  κατάφερε να μπαίνει και να βγαίνει σε ρόλους, να επινοεί νέα υποκριτικά ύφη και να ξανασυγκεντρώνει την προσοχή μας κάθε φορά που τα πάντα διαλύονταν.

Στο σύνολο:

Μια παράσταση που εξασκεί την προσωπική μας ικανότητα να διατηρούμε το μυαλό μας και τα μάτια μας ανοικτά. Αν τη χάσατε στη Θεσσαλονίκη, να την αναζητήσετε οπωσδήποτε στο Φεστιβάλ Αθηνών το καλοκαίρι. 

___________________________________________________________________________________________ 

Ο Σίμος Κακάλας ανεβάζει τον Ορέστη σε δύο εκδοχές, μια για κλειστό χώρο και μία για ανοιχτό. Η πρώτη εκδοχή παρουσιάστηκε στο Θέατρο Αυλαία και αποτελεί την προετοιμασία για την παράσταση που θα παρουσιαστεί στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, στις 28 και 29 Αυγούστου 2015. 

Περισσότερες πληροφορίες για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2015 στο www.greekfestival.gr