Η 30η Απριλίου που έχει ανακηρυχθεί από την Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO) ως Παγκόσμια Ημέρα της Τζαζ Μουσικής, αποτελεί την αφορμή για τον επίσημο εορτασμό αυτού του ιδιαίτερου και διαχρονικού είδους μουσικής το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως μια μορφή τέχνης και ένα μέσο επικοινωνίας που έχει την ικανότητα να υπερβαίνει τις διαφορές και να ενώνει τους πολιτισμούς. Κάθε χρόνο, λοιπόν, αυτή την ημέρα διοργανώνονται παγκοσμίως χιλιάδες συναυλίες σε περισσότερες από 190 χώρες με αποκορύφωμα τη διεξαγωγή μιας μεγάλης συναυλίας με κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της διεθνούς jazz μουσικής σκηνής που φέτος φιλοξενήθηκε στο ιστορικό θέατρο Μαρίνσκ στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας.
Στα πλαίσια του διεθνούς αυτού εορτασμού, βρέθηκα την Δευτέρα (30/04) στο The Zoo για να παρακολουθήσω τη δεύτερη ημέρα του φεστιβάλ JazZoo Concert Series το οποίο συμμετείχε στην International Jazz Day. Γύρω στις 8, και ενώ ο κόσμος γέμιζε σιγά σιγά τον χώρο, βγήκε στη σκηνή το κουαρτέτο του Άρη Παπαδόπουλου με τον ίδιο στο πιάνο, τον Γιώργο Σταυρουλάκη στην ηλεκτρική κιθάρα, τον Βασίλη Χωριανόπουλο στα ντραμς και τον Κώστα Κωνσταντίνου στο κοντραμπάσο. Η setlist αποτελείτο αποκλειστικά από πρωτότυπες συνθέσεις του bandleader Άρη Παπαδόπουλου και κάποια από τα τραγούδια που ακούσαμε ήταν το «Random», το «Φτερούγισμα», καθώς και τα εξαιρετικά και ρυθμικά εναλλασσόμενα «La La La» και «Στρόβιλος» από το ντεμπούτο άλμπουμ του κουαρτέτου, «Endeavors» (2017), ενώ είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε κάποια εκπληκτικά solo από όλους τους μουσικούς.
Έπειτα από μία ώρα επί σκηνής και ένα μικρό διάλειμμα, το κουαρτέτο του Παπαδόπουλου έδωσε τη θέση του στο κουαρτέτο του Χάρη Λαμπράκη, το οποίο εμφανίστηκε ως τρίο, χωρίς τον μπασίστα, Δημήτρη Τσεκούρα. Ο Χάρης Λαμπράκης (νέυ), ο Δημήτρης Θεοχάρης (πιάνο) και ο Νίκος Σιδηροκαστρίτης (ντραμς) με την χαρακτηριστική τους μουσική που αποτελεί μια μείξη modal jazz και Ηπειρωτικής μουσικής και τον ιδιαίτερο ήχο του νέυ, έφεραν αδιαμφισβήτητα έναν αέρα Μέσης Ανατολής στο φεστιβάλ για τη μία ώρα που διήρκησε η εμφάνισή τους. Στα κομμάτια που έπαιξε το σχήμα συγκαταλέγονται η «Λαφίνα», το νοσταλγικό κομμάτι «Σιγανή βροχή», το μελαγχολικό «Ξηροβούνι» και το χαλαρωτικό τραγούδι «Σοφία». Αξίζει να σημειωθεί πως και οι τρεις μουσικοί είχαν πολύ καλή χημεία μεταξύ τους και αρκετό «χώρο» για αυτοσχεδιασμό και έτσι, απολαύσαμε τα πολύ όμορφα solo τους.
Στην συνέχεια, υπό την συνοδεία του Gilad Atzmon (τενόρο σαξόφωνο, κλαρινέτο) και του Nigel Price (ηλεκτρική κιθάρα), υποδεχτήκαμε το κουαρτέτο του Γιάννη Παπατριανταφύλλου, αποτελούμενο από τον ίδιο στο κοντραμπάσο, τον Νίκο Βαργιαμίδη (ντραμς), τον Δημήτρη Αγγελάκη (βιμπράφωνο) και τον Βασίλη Ξενόπουλο (τενόρο σαξόφωνο). Το κοινό που είχε γεμίσει τον χώρο, καλωσόρισε ιδιαίτερα θερμά το μουσικό αυτό σχήμα και μια όμορφη μουσική εμπειρία ξεκίνησε 15 περίπου λεπτά πριν από τις 11. Τον Atzmon, που ξεκίνησε με solo στο τενόρο σαξόφωνο, ακολούθησαν διαδοχικά με θαυμάσια solo ο Price, ο Έλληνας σαξοφωνίστας Ξενόπουλος και ο Αγγελάκης στο βιμπράφωνο, ενώ το πρώτο κομμάτι της setlist ολοκληρώθηκε με ταυτόχρονα solo από τους δύο σαξοφωνίστες.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ακολούθησαν δυο jazz standards τραγούδια, η μπαλάντα «Old folks», σε μια διασκευή περισσότερο κοντά σε εκείνη του Wes Montgomery παρά στην πρωτότυπη εκδοχή του κομματιού και το «Alone together», ένα κομμάτι που καθιερώθηκε στην jazz έπειτα από την ηχογράφηση του Artie Shaw το 1939. Ο Εβραϊκής καταγωγής σαξοφωνίστας αφιέρωσε το επόμενο τραγούδι, «Gaza, mon amour», στους φίλους του στην Παλαιστίνη και ξεσήκωσε το κοινό με τον γρήγορο ρυθμό και τα solo του στο κλαρινέτο, ενώ προς το τέλος του κομματιού, τραγουδούσε μια μελωδική φράση και στη συνέχεια την επαναλάμβανε στο σαξόφωνο.
Επίσης, απολαύσαμε ένα ακόμα jazz standard με κάποια θαυμάσια solo στα σαξόφωνα και την κιθάρα, το φανταστικό «Cherokee (Indian Love Song)», ένα τραγούδι γραμμένο από τον Ray Noble (1938), καθώς και το εκπληκτικό bebop κομμάτι του James Williams, «Alter ego». Η εμφάνιση του σχήματος ολοκληρώθηκε με ένα εκρηκτικό τελείωμα, 20 λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, με τον Atzmon και τον Price να «συνομιλούν» μουσικά και να καταχειροκροτούνται.
Η solo εμφάνιση στο πιάνο, ένα κυρίαρχο μουσικό όργανο στην ιστορία και την εξέλιξη της jazz, ήταν η ιδανική επιλογή για να κλείσει η εορταστική αυτή βραδιά με τον 28χρονο πιανίστα και συνθέτη από την Θεσσαλονίκη, Νικόλα Αναδολή. Ο πολύ κόσμος που παρακολούθησε και την τελευταία συναυλία και διατήρησε σχεδόν γεμάτο το μαγαζί έως αργά, παρέμεινε ήσυχος και συγκεντρωμένος καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της εμφάνισης και απόλαυσε κάποιους υπέροχους μελωδικούς αυτοσχεδιασμούς με τον ταλαντούχο πιανίστα, να δείχνει με τα solo του πως όχι μόνο κατέχει μια αξιοζήλευτη τεχνική με εκπληκτική ανεξαρτησία αριστερού-δεξιού χεριού, αλλά έχει και απεριόριστη δημιουργική έκφραση.
Συνολικά, ήταν μια πολύ όμορφη μουσική βραδιά την οποία φαίνεται να απόλαυσαν όσοι βρέθηκαν στο The Zoo και σίγουρα προσέφερε ένα κλίμα εορτασμού όχι μόνο της jazz, αλλά της μουσικής, γενικότερα. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη εκδηλώσεων παρόμοιων με τη συγκεκριμένη δράση που έγινε στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Μουσικής Τζαζ, διότι, όπως φάνηκε, μπορεί να φέρει κοντά το μουσικόφιλο κοινό διαφόρων ηλικιών, αφού με μεγάλη χαρά διαπίστωσα ότι την δεύτερη ημέρα του φεστιβάλ παρακολούθησαν πολλά μικρά παιδιά με τις οικογένειές τους.
Όπως είχε πει ο γνωστός Αμερικανός σαξοφωνίστας, Stan Getz, αναφερόμενος στην αίσθηση που έχει κάποιος όταν παίζει jazz, «καμία άλλη μορφή τέχνης, πέρα από τη συζήτηση, δεν μπορεί να προσφέρει την ικανοποίηση της αυθόρμητης αλληλεπίδρασης». Αυτό είναι και ένα από τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του συγκεκριμένου μουσικού είδους και οπωσδήποτε ένας από τους λόγους που η jazz έχει πολύ πιστό κοινό σε όλον τον κόσμο εδώ και δεκαετίες, διότι καταφέρνει να εξελίσσεται συνεχώς δημιουργώντας νέα μουσικά ιδιώματα ως αποτέλεσμα αφομοίωσης στοιχείων από άλλα μουσικά είδη και πολιτισμούς.
Φωτογραφία θέματος: Ο Γ. Παπατριανταφύλλου με τους Gilad Atzmon (σαξόφωνο) και Nigel Price (ηλεκτρική κιθάρα)