Το Εργαστήρι του Δρ. Καλιγκάρι (Das Cabinet des Dr. Caligari) είναι μια βωβή, εξπρεσιονιστική ταινία του Robert Wiene (Γερμανία). Βγήκε στις αίθουσες το 1920.
Πρώτη ταινία τρόμου της ιστορίας του κινηματογράφου, το έργο εισάγει μια εικονογραφία, ορισμένα θέματα και πρόσωπα με ορισμένες εκφράσεις που θα σηματοδοτήσουν μελλοντικά έργα, όπως ο Dracula του Tod Browning (1931), ο Frankenstein και η Ερωμένη του Frankenstein του James Whale (1931).
Χαρακτηριστικό της ταινίας είναι ο φωτισμός, άλλοτε ζωγραφιστός και άλλοτε φυσικός, με έντονες φωτοσκιάσεις. Πολλά σκηνικά είναι παράλογα ζωγραφισμένα και εμπνευσμένα από τις αρχές του εξπρεσιονισμού στη ζωγραφική. Ένας από τους σκηνογράφους της ταινίας, ο Βάρμ, υποστήριζε πως « η κινηματογραφική εικόνα πρέπει να γίνει γραφιστική τέχνη » και πράγματι η ταινία είναι σαν ένας κινούμενος εξπρεσιονιστικός πίνακας· τα σχήματα είναι παραμορφωμένα και υπερβολικά, το στιλιζάρισμα λειτουργεί για να εκφράσει την οπτική ενός τρελού, τις σκοτεινές ασυνείδητες λειτουργίες του ανθρώπου.
Πλοκή
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Σε ένα τοπικό πανηγύρι, προς το 1830, ένας θαυματοποιός, ο Δρ. Caligari, εκθέτει στα πλήθη τον υπνοβάτη Cesare, ο οποίος κοιμάται σε ένα φέρετρο και μπορεί να προβλέπει το μέλλον. Ο φοιτητής Alan μαθαίνει από τον Cesare πως θα πεθάνει την ίδια νύχτα, όπως και συμβαίνει : δολοφονείται στο κρεβάτι του, το χάραμα. Ο φίλος του Francis πιστεύει πως ο Caligari είναι ένοχος. Η όμορφη Jane με την οποία και ο Alan και ο Francis ήταν ερωτευμένοι απαγάγεται από τον Cesare…
Διάρκεια προβολής: 71’ λεπτά
Ηxοληψία: Δημήτρης Δημητριάδης
Οι Eos στο Εργαστήρι του Δρ. Καλιγκάρι
Στις προβολές με live soundtrack του σχήματος EOS Ensemble, η ταινία λειτουργεί περισσότερο σαν μια οπτικοποίηση της μουσικής πράξης. Η μουσική επένδυση ακροβατεί ανάμεσα στο παλιό και το νέο, στον ηλεκτρονικό και τον ακουστικό ήχο, εντείνοντας τις αντιθέσεις και αναδεικνύοντας το παράλογο. Το Εργαστήρι του Δρ. Καλιγκάρι είναι η τρίτη ταινία του εξπρεσιονιστικού κινήματος (μετά από το Metropolis του Fritz Lang και το Nosferatu του Murnau) που επενδύεται με ζωντανή αυτοσχεδιαστική μουσική από τον Τάσο Φωτίου και τον Γιώργο Κατσάνο.