Ερωτόκριτος, από τους Χαΐνηδες στο Κηποθέατρο Παπάγου

Μια τραγουδαφήγηση, που πότισε, με τέτοιο απόλυτο τρόπο, τη μουσική παράδοση, έπλασε σε μεγάλο βαθμό τη γλώσσα που μιλιέται σε αυτόν τον τόπο, συγκίνησε γενιές ανθρώπων, τους δάνεισε εικόνες και σύμβολα για τον έρωτα, τον ηρωισμό, τη φιλία, τη γενναιότητα, την αξιοπρέπεια, τον πόνο, το σωστό , το λάθος και τελικά υιοθετήθηκε απόλυτα ως σύμβολο-αντιπρόσωπος του πολιτισμού τους.

Για μας, δεν είναι συγκινητικό μόνο το παρελθόν του. Η επαναστατική του πίστη στον άνθρωπο που αλλάζει τη μοίρα του, η βαθειά διαλεκτική του λόγου των προσώπων του, η μουσική του φόρμα και η μορφή της γλώσσας του, είναι συγκινητικά στο παρόν. Η αφήγηση ρέει, μέσα σε αυτό το ιδιαίτερο χωροχρονικό καλούπι της μελωδικής γραμμής. Αυτή την εκστατική επαναληπτική φόρμα, η οποία έχει τη δύναμη να αφηγηθεί χιλιάδες στίχους, βυθίζοντάς σε σιγά σιγά σε μια αιωρούμενη κατάσταση μη εκπλήξεων και οι λέξεις από άγγελοι νοημάτων γίνονται και αυτές μουσική.

Ο Ερωτόκριτος εκδιώχτηκε από τα χωριά της Κρήτης. Τη θέση του πήραν το δελτίο των 8 στην τηλεόραση, το facebook, ο αυτισμός των sms και ο θόρυβος από την εκβιομηχάνιση της γεωργικής εργασίας. Συνήθως τον συναντάμε στα χείλη τραγουδιστών, που του αφιερώνουν ένα τρίλεπτο γλυκερής και αυτάρεσκης ευαισθησίας και σε θεατρικές παραστάσεις ως φολκλόρ ή ως φολκλόρ «πειραγμένο». Ο λόγος της αποτυχίας των προσπαθειών αυτών είναι, όπως προανέφερα ότι ο Ερωτόκριτος καθώς δεν είναι ούτε ποίημα, ούτε τραγούδι, ούτε θεατρικό έργο, απαιτεί άλλη στάση, άλλη ευθύνη, άλλη απεύθυνση, άλλη πίστη και εν τέλει, άλλη αναπαράσταση.

Για την ανάδειξη αυτών των θησαυρών θα ήθελα να επιχειρήσω μιαν άλλη αναπαράσταση της διαλεκτικής του Ερωτόκριτου, στηριγμένη στη δύναμη, την πίστη και την τέχνη των ιδιαίτερων προσώπων, που θα καταδυθούν σ ́ αυτή την αρχέγονη συνειδησιακή κατάσταση του Ομηρίδη- Λυράρη-Ράπερ. Η διαλεκτική της τραγουδαφήγησης από τα πολλά διαφορετικά όργανα και τις φωνές, συμπληρώνεται και διαχέεται στη θεατρική πτυχή του έργου, από τη στικτική ή αντιστικτική παρουσία της ομάδας «κι όμΩς κινείται». Η ανάγκη που μας οδήγησε στην παρουσία του χορού, είναι η άμεση και καθαρή σχέση του με τη ρυθμολογία και την εκστατική υπόσταση του έπους, μια σχέση απαλλαγμένη από τη θεατρική του αναπαράσταση”.

Δημήτρης Χαΐνης Αποστολάκης

Συντελεστές

Μουσική: Το μουσικό σχήμα Χαΐνηδες
Δημήτρης Αποστολάκης: λύρα
Δημήτρης Ζαχαριουδάκης: τραγούδι –κιθάρα
Σπυριδούλα Μπάκα: τραγούδι
Τάκης Κανέλλος: κρουστά
Κλέων Αντωνίου: ηλεκτρική κιθάρα
Μιχάλης Νικόπουλος: λαούτο, μαντολίνο
Ρέλλος Θοδωρής: σαξόφωνο
Γιάννης Νόνης: μπάσο
Κίνηση: Κι όμΩς κινείται
Χορός – Ακροβασία: Λασκαράτος Αλέξανδρος, Λινάρδου Αντιγόνη, Μακατσώρης Χριστόφορος, Νούσκας, Αλέξανδρος, Παρασκευοπούλου Ιωάννα, Σουγιουλτζή Χριστίνα, Χαμηλοθώρη Λία
Φωτισμοί: Αθανασοπούλου Μαρία
Σκηνικός χώρος: Κι όμΩς κινείται
Ηχοληψία: Σάκης Γκίκας