Στις αρχές του εικοστού αιώνα ο Gilbert Ryle επηρεασμένος από τον Ludwig Wittgenstein επινοεί τη φράση «φάντασμα στη μηχανή» αναφερόμενος στο δίπολο της ανθρώπινης υπόστασης (σώμα/συνείδηση, εγκέφαλος/ψυχή, πραγματικότητα/ψευδαίσθηση).
Αντίστοιχη οντολογική προσέγγιση υπονοεί και ο τίτλος της έκθεσης των Δημήτρη Αντωνίτση και Απόστολου Καρακατσάνη, όπου και οι δύο πραγματεύονται την “Πραξη της Δημιουργίας” περιγράφοντας σκέψεις και χειρονομίες, σφάλματα και υπερβάσεις.
Η αυθεντικότητα της εμπειρίας που προσφέρεται στο θεατή αυτού του διαλόγου συνοψίζεται στη διαφορά δυναμικού στις άοκνες προσπάθειες των καλλιτεχνών στο να οδηγήσουν το κοινό να “δει”. Οι φόρμες τους ξαφνιάζουν (συν)οπτικά.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Αντωνίτσης προσεγγίζει τα σχέδιά του με όρους μεταφυσικής:
Γρήγορες, βιο-ενεργειακές πινελιές που αναφέρονται σε ύλη μιας προγενέστερα ισχυρής υπόστασης, αλλά που στην παρούσα δόνηση αποκαλύπτεται ως εκτοπλασματικό υπόλειμμα. Ο ίδιος αναφέρει ότι στη συγκεκριμένη ενότητα προσπάθησε να αποτυπώσει το “πνεύμα “των γλυπτών του όπως ένα μέντιουμ σχηματοποιεί την ατμώδη υφή μιας αόρατης οντότητας.
Από την άλλη ο Καρακατσάνης έχει μια πολύ διαφορετική σκοπιά. Τα έργα του βασίζονται σε οπτικές ψευδαισθήσεις καλώντας το θεατή να αποδράσει από τις απατηλές κατασκευές των αισθήσεων. Παροτρύνει το κοινό του να μην παγιδευτεί στη ζωγραφικότητα του καμβά/μηχανής και να αποδράσει προς μια άμεση θέαση. Με σκοπό αυτή την άμεση, ενορατική θέαση του Νου, ο καλλιτέχνης καθιστά τα τελάρα του απόλυτα και υπερβατικά όχηματα εσωτερικού συντονισμού.
Ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής των δύο τόσο διαφορετικών καλλιτεχνών είναι ότι και οι δύο ασχολούνται με τη διαμόρφωση του Νου. Αποδέχονται την αλήθεια του “φαντάσματος” αλλά και τη δυνατότητα αφύπνισης της “μηχανής”. Τα έργα τους αντικρούουν προκαταλήψεις που αποκρύπτουν το προφανές. Μας ξυπνούν απο τον αρχέγονο ύπνο και ταυτόχρονα μας υπνωτίζουν στο να “δουμε” την πραγματικότητα του αληθινού. Ισως το όντως ον.