Φιλική Εταιρεία, σε σκηνοθεσία της Ιόλης Ανδρεάδη από το ΠΙΟΠ σε Ελλάδα και Νέα Υόρκη

Πρόκειται για πρωτότυπο κείμενο της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη, βασισμένο σε έρευνα. Στο δωδέκατο θεατρικό τους έργο, συνδυάζοντας ιστορικά γεγονότα με μυθοπλασία, οι δύο συγγραφείς ξετυλίγουν επί σκηνής το μελαγχολικό νήμα που διέπει τις ζωές των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας, από το τρελό και παθιασμένο όραμα της εθνικής ανεξαρτησίας ως το σκληρό και μοναχικό βίωμα της προσωπικής προδοσίας.

Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί Νεφέλη Κουρή, Αγησίλαος Μικελάτος, Κώστας Νικούλι, Δέσποινα Σαραφείδου.

Η παράσταση, η οποία παρουσιάζεται με δωρεάν είσοδο για το κοινό, κάνει πρεμιέρα στις 15 Ιουλίου στο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας. Στη συνέχεια θα περιοδεύσει στους ανοιχτούς χώρους των Μουσείων του Δικτύου Μουσείων ΠΙΟΠ, για να καταλήξει τον Σεπτέμβριο στο Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος στην Αθήνα. Η παράσταση θα παρουσιαστεί και εκτός συνόρων, καθώς έχει προσκληθεί στη Νέα Υόρκη για να ανέβει στο θέατρο THE TANK στο Μανχάταν, τον Απρίλιο του 2022, για τρεις βραδιές με αγγλικούς υπέρτιτλους.

Το κείμενο της παράστασης κυκλοφορεί από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς και την Κάπα Εκδοτική, σε πρόλογο του Αν. Καθηγητή του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γρηγόρη Ιωαννίδη.

Λίγα λόγια για την παράσταση

Στη σκηνή ριγμένες φουστανέλες. Ο χώρος γεμίζει σιγά σιγά με καπνό και χώμα, δημιουργώντας το απόκοσμο και σιωπηλό τοπίο που σχηματίζεται στην πλευρά των ηττημένων, ύστερα από μια μάχη που έχει χαθεί. Τέσσερις ηθοποιοί, ντυμένοι με ευρωπαϊκή ενδυμασία, στέκονται όρθιοι. Αθανάσιος Τσακάλωφ, Εμμανουήλ Ξάνθος και Νικόλαος Σκουφάς κοιτάζουν τους θεατές. Στο κέντρο της σκηνής δεσπόζει μια ανθρώπινη φιγούρα με την πλάτη στραμμένη στο κοινό. Φοράει πανωφόρι και κρατάει ένα μπαστούνι αριστοκρατικό στο αριστερό χέρι, για να μπορεί να στηρίζεται. Δεξί χέρι δεν έχει.

Συνδυάζοντας ιστορικές μελέτες, αναλύσεις, άρθρα και τεκμήρια με μυθοπλασία, προσθέτοντας θραύσματα του Ρήγα, του Βαλαωρίτη, του Μπάιρον, του Σεφέρη και του Ιερολοχίτη Γεωργίου Λασσάνη και εμπνεόμενο από μουσικές και οπτικές αναφορές της εποχής, το νέο θεατρικό έργο «Φιλική Εταιρεία. Η Αδελφότητα πίσω από την Επανάσταση», αναζητά κάτω από τα επίσημα ιστορικά αφηγήματα και παράλληλα με το πλούσιο μυστικιστικό πέπλο που καλύπτει τη δράση της Φιλικής Εταιρείας, το σιωπηλό ερώτημα που στέκεται μετέωρο πίσω από τις ζωές των ανθρώπων που την εμπνεύστηκαν. Αναζητά την ανθρώπινη διάσταση των ιστορικών προσώπων, πίσω από τα άψυχα κάδρα της συλλογικής μας μνήμης και των στερεοτυπικών τους αναπαραστάσεων. Αναζητά το πώς γεννάται μια ηρωική προσωπικότητα, πώς σμιλεύεται μέσα σε έναν άνθρωπο η τεράστια δύναμη που χρειάζεται για να εναντιωθεί στον δυνάστη του με κάθε κόστος.

Απόσπασμα από τον πρόλογο του Γρηγόρη Ιωαννίδη

Η ενδελεχής έρευνα και η μανιακή κατάδυση των δύο συγγραφέων, Ιόλης Ανδρεάδη και Άρη Ασπρούλη, στα κείμενα, στην αλληλογραφία και την μακρά βιβλιογραφία της Επανάστασης, δεν έφερε στο φως μόνο τον βίο των τριών Φιλικών, αλλά κάτι βαθύτερο, αγνότερο και ουσιαστικότερο, κάτι που δεν αφορά μόνο τους συγκεκριμένους, αλλά μπορεί να απλωθεί και στους άλλους αγωνιστές, μέχρι να ερμηνεύσει το ανερμήνευτο κέντρο της Επανάστασης. Τι είναι αυτό; Πρόκειται για τον «Ιερό Έρωτα», μια έννοια ρομαντικής ενόρασης παρμένη αρχικά από τον Υψηλάντη, που διαχέεται σε όλους τους μύστες του Αγώνα. Αποκλειστικά στους δύο συγγραφείς οφείλουμε την ανάδυση της συγκλονιστικής αυτής ιδέας από τα πνευματικά υπόγεια του έθνους μας στην επιφάνεια της θεατρικής μας ζωής.

Ταυτότητα

Σκηνοθεσία: Ιόλη Ανδρεάδη
Πρωτότυπο Κείμενο & Έρευνα: Ιόλη Ανδρεάδη & Άρης Ασπρούλης
Σκηνογραφία & Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Κατασκευή σκιών: Γιάγκος Ανδρεάδης
Φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση
Βοηθός Σκηνοθέτη / Καλλιτεχνική Συνεργάτις: Πηνελόπη Ασλάνογλου
Φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση
Stage Manager: Αριόν Βεΐζι
Κατασκευή Κοστουμιών: Δάφνη Τσακότα
Φωτογραφίες Παράστασης: Κική Παπαδοπούλου
Εκτέλεση παραγωγής: ΕΝΑ ΣΥΝ ΕΝΑ ΙΣΟΝ ΕΝΑ (1+1=1)

Ερμηνεύουν
Αφηγήτρια / Νικόλαος Σκουφάς / Ελλάς: Νεφέλη Κουρή
Εμμανουήλ Ξάνθος: Αγησίλαος Μικελάτος
Αθανάσιος Τσακάλωφ: Κώστας Νικούλι
Αλέξανδρος Υψηλάντης: Δέσποινα Σαραφείδου

Λίγα λόγια για την Ιόλη Ανδρεάδη

Η Ιόλη Ανδρεάδη γεννήθηκε στην Κυψέλη. Σπούδασε σκηνοθεσία στη RADA και στο King’s College London, στο οποίο ολοκλήρωσε το 2014 τη διδακτορική της διατριβή γύρω από το Θέατρο, την Performance και την Τελετουργία, ως υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση. Έζησε και εργάστηκε 7 χρόνια στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη πάνω στο θέατρο ως υπότροφος των ιδρυμάτων FULBRIGHT FOUNDATION GREECE, Ίδρυμα Ωνάση / Onassis Foundation, Stavros Niarchos Foundation και J. F. COSTOPOULOS FOUNDATION. Είναι απόφοιτος του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν, του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στην Πολιτιστική Πολιτική στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ενώ διετέλεσε Visiting Research Fellow στο King’s College London το 2015 και το 2016, στο πλαίσιο της μεταδιδακτορικής της έρευνας για τον Αντονέν Αρτώ και τη Νευροεπιστήμη.

Έχει σκηνοθετήσει περισσότερες από 30 θεατρικές παραγωγές σε Αθήνα, Λονδίνο, Εδιμβούργο, Βερολίνο, Ρώμη και Νέα Υόρκη. Έχει υπάρξει ιδρυτικό μέλος της διεθνούς πλατφόρμας σκηνοθετών «World Wide Lab», η οποία δημιουργήθηκε στο Watermill Center του Bob Wilson το 2011 και της οποίας διετέλεσε Καλλιτεχνική Διευθύντρια το 2013 και το 2015. Έκτοτε, η Ιόλη εργάζεται εντατικά με έδρα την Ελλάδα, με τις παραστάσεις που δημιουργεί να ταξιδεύουν σταθερά σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη.

Στη χώρα μας, τα τελευταία 6 χρόνια, έχει παρουσιάσει τις εξής 15 παραστάσεις: «Αρτώ – Βαν Γκογκ / avec un pistolet» στο Θέατρο Σημείο το 2015, «Οικογένεια Τσέντσι» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης τη σεζόν 2015-2016, «Διακόσιες δέκα χιλιάδες οκάδες βαμβακιού – μια παράσταση στο Αρχείο» στο Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς το 2016, «Young Lear» στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2016, «Φονικό στην Εκκλησιά» στο Φεστιβάλ Φιλίππων το 2016, «Το βασίλειο της γης» στο Olvio τη σεζόν 2016 – 2017, «Όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου και στο Bob Festival (Φεστιβάλ Αθηνών) το 2017, «Ένας άνθρωπος επιστρέφει στην πατρίδα του πιστεύοντας ότι θα τον σκοτώσουν και τον σκοτώνουν» στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης τη σεζόν 2017 – 2018, «Ο Μισάνθρωπος» στο Σύγχρονο Θέατρο την άνοιξη του 2018, «Ίων» στο Φεστιβάλ Φιλίππων, στο θέατρο Άλφα, σε περιοδεία στην Ελλάδα, στη Βόρεια Κλιτύ της Ακρόπολης και στο θέατρο ΤΗΕ ΤΑΝΚ στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης τη διετία 2017-2019, «Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού» στον προαύλιο χώρο του Ασύλου Ανιάτων και στο Jubilee Theatre του University of Roehampton στο Λονδίνο το 2019, «Πόλεμος και Ειρήνη» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά τη σεζόν 2019-2020, «Περηφάνια και Προκατάληψη» την άνοιξη του 2020 στο Θέατρο Αλκυονίς και σε ραδιοσκηνοθεσία για την Ελληνική Ραδιοφωνία το 2021 και «Ελένη» του Ευριπίδη στο Φεστιβάλ Φιλίππων το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς. Το 2021 σκηνοθέτησε τον Γλάρο του Τσέχωφ στο Εθνικό Θέατρο για την Ελληνική Ραδιοφωνία.

Έχει διδάξει στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πρόγραμμα E-learning του Πανεπιστημίου Αθηνών και στην Ανωτέρα Δραματική Σχολή Δήλος. Είναι, επίσης, πιστοποιημένη Yoga Teacher από την Yoga Alliance (Hot Yoga Athens) και διδάσκει Acting Yoga.

Το 2020 κυκλοφόρησαν από την Κάπα Εκδοτική οι επιστημονικές της μελέτες «PERFORMANCE ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: Σκηνοθεσία – Φιλοσοφία – Πολιτισμός» και «ANASTENARIA: Ritual, Theatre, Performance; An Experiential Study».

Πρόγραμμα παραστάσεων

Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας – 15/7
Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού, Σπάρτη – 17/7
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, Δημητσάνα – 19/7
Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Ν.&Σ. Τσαλαπάτα, Βόλος – 24/7
Μουσείο Αργυροτεχνίας, Ιωάννινα – 26/7
Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, Τήνος – 31/7
Μουσείο Μετάξης, Σουφλί- 4/8
Μουσείο Μαστίχας Χίου – 9/8
Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου – 11/8
Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ, Ταύρος, Αθήνα – 3/9

Ώρα έναρξης παραστάσεων
στα Μουσεία του Δικτύου ΠΙΟΠ στις 19:30 & στις 21:30
στο Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ στις 21:00