Φίλιππος Κουνιάκης: Ο λόγος δίνει άλλη διάσταση σε όσα σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε

Ο Φίλιππος Κουνιάκης, ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής, γράφει στο CultureNow με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Πώς νιώθεις με αυτό;» από τις εκδόσεις Key Books.

Πώς νιώθεις με αυτό;

Μία απλή ερώτηση με άπειρες δυνατότητες απάντησης. Όταν την κάνεις όμως σε πραγματικό χρόνο, πολλοί κοντοστέκονται πριν απαντήσουν, με αρχική έκπληξη και μετά ακολουθεί ένα χαμόγελο, μάλλον αμηχανίας. 

Είναι η στιγμή που καλείσαι να έρθεις σε επαφή με τον εσωτερικό σου κόσμο και να δώσεις φωνή σε όσα αισθάνεσαι. Και τούτο δεν είναι εύκολο όσο φαντάζει αρχικά. Αν σκαλίσουμε μέσα μας, θα ανακαλύψουμε πολλά πράγματα που βρίσκονται εκεί, πολλές φορές για πάρα πολύ καιρό, όμως δεν τα παρατηρούμε , όχι τουλάχιστον ενσυνείδητα.

Η διαδικασία αυτή ,όπου το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο αποκτούν λόγο και  υπόσταση,  είναι κορυφαίας σημασίας στην ψυχοθεραπεία αλλά και στην καθημερινή μας ζωή. Είναι αληθινά τυχεροί όσοι είχαν τη δυνατότητα να επιτρέψουν στον εσωτερικό τους εαυτό να μιλήσει δυνατά, να διατυπώσει με λόγια όσα συμβαίνουν μέσα του. 

Ο λόγος δίνει άλλη διάσταση σε όσα σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε. Τα συμπυκνώνει, τα συγκεκριμενοποιεί, τους στερεί τη μυθική τους υπόσταση που προκαλεί συμπεριφορές οι οποίες θεωρούνται φυσιολογικές για εμάς, αλλά ίσως είναι δυσερμήνευτες για τους άλλους.  Η ψυχοθεραπεία δημιουργεί, ή τουλάχιστον οφείλει να προσπαθεί να δημιουργεί , τον ασφαλή χώρο για την ελεύθερη έκφραση του θεραπευόμενου. Ο ψυχοθεραπευτής παραμένει ουδέτερος συμπαραστάτης , πρόθυμος συνοδός του ατόμου που επιθυμεί να μιλήσει, να ανοίξει τις κουρτίνες που σκιάζουν τον εσωτερικό του κόσμο. Είμαστε εκεί, στον ίδιο χώρο, ακροατές των λόγων ενός άλλου υποκειμένου, με τη δυνατότητα να διευκολύνουμε την αναζήτηση αιτιωδών συσχετίσεων λόγων, πράξεων, συναισθημάτων.

Ρωτούν πολλοί «γιατί έγραψες αυτό το βιβλίο;». Για να μοιραστώ μαζί σας όσα ακούγονται στις ατομικές και ομαδικές ψυχοθεραπείες τα 25 χρόνια που ασχολούμαι ενεργά με την ψυχιατρική.  Για να δώσω λόγο σε όσους έκαναν το αρχικό βήμα για την αυτεπίγνωση, δείλιασαν αλλά συνέχισαν. Για να δοθεί η ευκαιρία σε όσους δεν το έχουν κάνει να διαπιστώσουν πως δεν είναι τελικά αληθινά τρομακτικό, αλλά μόνο φαντασιωσικά φοβίζει επειδή μας ανοίγει το δρόμο της αυτογνωσίας. 

Η τελική απόφαση να γραφτεί αυτό το βιβλίο τοποθετείται πριν από δυο χρόνια περίπου. Η αρχική όμως απόφαση συμπίπτει με τη χρονική στιγμή όπου συνειδητοποίησα πως θα γίνω ψυχίατρος. Πολλά χρόνια πριν, ήξερα.

Καθορίστηκε εν πολλοίς από τη διαχρονική, ίσως έμφυτη περιέργεια περί του κόσμου, των ανθρώπων, των ανθρωπίνων σχέσεων, του τρόπου λήψης αποφάσεων. Καθορίστηκε από ένα κυρίαρχο «γιατί;». Το οποίο δεν έχει σαφή μοναδική απάντηση. 

Επιστρέφουμε το λοιπόν στις ερωτήσεις. Ερωτήσεις που μας δίνουν το πεδίο να απαντήσουμε, να δώσουμε λόγο στο υποκείμενο, διέξοδο σε όσα γνωρίζουμε αλλά δεν ξέρουμε. Αυτός μάλλον είναι και ο λόγος ύπαρξης αυτού του βιβλίου. 

Να διαβάσουν όλοι τις ιστορίες άλλων ανθρώπων, ιστορίες όμως κοινές στις βασικές αρχές τους , ιστορίες που εκφράζουν όλους μας. Κάπου εκεί είμαστε όλοι μας, σε άλλοτε άλλο βαθμό, με  ποικίλους τρόπους , όμως με τη δυνατότητα να ταυτιστούμε , να νιώσουμε  όπως οι πρωταγωνιστές των ιστοριών του βιβλίου, να λαχταρήσουμε να κάνουμε κάτι. Ένιωθα συχνά την επιθυμία όπως  έγραφα να μιλήσω στον εκάστοτε θεραπευόμενο, να του πω κάτι ενθαρρυντικό, κάτι ενισχυτικό, κάτι ανακουφιστικό, να του προτείνω λύση, να δώσω διέξοδο σε πραγματικά ή όχι αδιέξοδα. Νομίζω πως έτσι θα νιώθει και ο κάθε αναγνώστης, θα θέλει να βοηθήσει τον πρωταγωνιστή της κάθε ιστορίας. Αληθινά όμως θα μιλάει στον ίδιο του τον εαυτό . 

Εμείς είμαστε οι πρωταγωνιστές της ζωής μας, μας αρέσει ή όχι, μας βολεύει ή όχι , μας ενοχλεί ή όχι! 

Συνειδητοποιώντας το, ας προχωρήσουμε τη ζωή μας προς τα εκεί όπου έχει νόημα για τον καθένα μας…

Διαβάστε επίσης:

Φίλιππος Κουνιάκης – «Πώς νιώθεις με αυτό;»: Ένα βιβλίο με 18 ιστορίες ψυχοθεραπείας

x
Το CultureNow.gr χρησιμοποιεί cookies για την καλύτερη πλοήγηση στο site. Συμφωνώ