Το 1977, τα διαστημόπλοια Voyager I και ΙΙ ξεκινούν το διαστημικό τους ταξίδι, μεταφέροντας ένα είδος οπτικοακουστικών αρχείων: τα golden records αποτελούν ένα μήνυμα για πιθανούς εξωγαλαξιακούς παραλήπτες, μια χρονοκάψουλα στο μέλλον που κωδικοποιεί και κοινοποιεί την ύπαρξη και τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας στον πλανήτη Γη. Τι θα στέλναμε όμως σήμερα, 40 χρόνια μετά την πρώτη εκείνη αποστολή, και ποιο θα ήταν το νόημα των εικόνων που θα επιλέγαμε; Μήπως ένα alarm message για το μέλλον του ίδιου του πλανήτη;
Το πρότζεκτ “For Ever More Images?” ασχολείται με αυτό το ερώτημα, σε μια εποχή κατά την οποία οι εικόνες που φτιάχνουμε και διακινούμε, καθορίζονται κυρίως από προγραμματιστικές ρουτίνες, αλγόριθμους και αυτοματοποιημένες συμπεριφορές.
Μια έκθεση-εγκατάσταση στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση από 9 έως 22 Απριλίου, μια διαδραστική κυβερνομηχανή που κατασκευάζει χρονοκάψουλες, μια σειρά διαλέξεων στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών (12 Απριλίου) και στο Ωδείο Αθηνών (13 και 14 Απριλίου), μας καλούν να εξετάσουμε τον τρόπο που παράγουμε, καταναλώνουμε, αντιλαμβανόμαστε και νοηματοδοτούμε τις εικόνες στον 21ο αιώνα.
ΕΚΘΕΣΗ: FOR EVER MORE IMAGES?
9 έως 22 Απριλίου 2019 | Εγκαίνια έκθεσης 9 Απριλίου 20:00 | dj set: Agent Mo aka Mαρίνα Γιώτη
-1 Εκθεσιακός χώρος
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Εξετάζοντας την πολιτική υπόσταση των μεγάλων δεδομένων και της ψηφιακής ανάλυσης – μεταμφιεσμένων σε εικόνες – προσπαθούμε να αναδείξουμε την ένταση που υπάρχει μεταξύ του βλέμματος της μηχανής και του ατέρμονου πόθου του ανθρώπου για νόημα και ελευθερία. Εσύ το βλέπεις;
«Αυτές οι εικόνες στερούνται κοινωνικής πρόθεσης. Δεν αποσκοπούν σε διαπαιδαγώγηση. Ούτε σε στοχασμό» λέει ο Harun Farocki το 2001 και επινοεί τον όρο «επιχειρησιακές εικόνες». Αναφέρεται σε εικόνες που δημιουργούνται από μηχανές για μηχανές, όπου καμία ανθρώπινη διαμεσολάβηση δεν εμπλέκεται στη διαδικασία.
Έκτοτε, οι τεχνολογίες βαθιάς μάθησης έχουν προικίσει την τεχνητή νοημοσύνη με ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο προσαρμοστικότητας και εξελικτικής ικανότητας. Σήμερα, οι άνθρωποι είναι δυνατόν να φωτογραφίζονται από μηχανές, χωρίς καν να το γνωρίζουν. Τα πρόσωπα, τα συναισθήματα, οι συνήθειες, οι πεποιθήσεις, οι εικόνες και τα δεδομένα τους μπορούν να συλλέγονται, να αποθηκεύονται και να αξιοποιούνται με μαζικούς και αόρατους τρόπους, εξυπηρετώντας πολέμους, την επιτήρηση, το παγκόσμιο κεφάλαιο και διάφορα συστήματα διαχείρισης κινδύνου, σκοπός των οποίων είναι να προβλέπουν το μέλλον. Ο κόσμος σήμερα προσομοιάζει σε μια τεράστια κρυστάλλινη σφαίρα που απορροφά οτιδήποτε οπτικά και η οποία, ταυτόχρονα, προβάλλει τα προκαθορισμένα πλάνα της πίσω σε μας.
Ποιος όμως κατέχει και ελέγχει τα Μεγάλα Δεδομένα, το νέο πετρέλαιο της εποχής μας; Ποιος τα προσφέρει; Ποιος γίνεται το «προϊόν» που τρέφει την οικονομία του καπιταλισμού της επιτήρησης; Ποια είναι η πολιτισμική σημασία τέτοιων οπτικών τεχνουργημάτων και υπολογιστικών συσκευών, σε σύγκριση με το περιεχόμενο των Χρυσών Δίσκων της ΝΑΣΑ του 1977, οι οποίοι προβάλλουν στο Διάστημα και στο μέλλον μια τελείως εξιδανικευμένη εκδοχή του ανθρώπινου κόσμου; Την εποχή εκείνη, οι άνθρωποι έλπιζαν να επικοινωνήσουν με εξωγήινες μορφές ζωής μέσω αυτών που έκριναν αρκούντως όμορφα και σημαντικά για να διατηρηθούν στο Kενό. Σήμερα, αυτό το Kενό διαθλά πίσω σε μας τα διάσπαρτα σωματίδιά του, τα άπειρα ψηφία και εικονοστοιχεία του συνθέτουν μια νέα εποχή, μια παγκόσμια εικόνα που δεν εμφανίζεται να είναι γραμμική, τακτοποιημένη και λαμπρή.
Διερευνώντας τις πολιτικές της ψηφιακής ανάλυσης και των Μεγάλων Δεδομένων –που αμφότερα καλύπτονται με τον μανδύα των εικόνων–, ελπίζουμε να αναδείξουμε την ένταση ανάμεσα στο μάτι της μηχανής και την ατέρμονη επιθυμία της ανθρωπότητας για αναζήτηση νοήματος και ελευθερίας. Την βλέπετε;
Συντελεστές
Επιμέλεια: Πάσκουα Βοργιά, Γιώργος Καραηλίας, Γιώργος Πρίνος
Συμμετέχοντες Καλλιτέχνες
Natalie Bookchin, James Bridle, Adam Broomberg & Oliver Chanarin, Harun Farocki, Joan Fontcuberta, Forensic Architecture, Πάνος Μαζαράκης, Μαρία Μαυροπούλου, Rabih Mroué, Jon Rafman, Taryn Simon, Monika Sziladi, Penelope Umbrico, Cameron WilsonI, Liam Young
Διαβάστε επίσης:
For ever more images?: Ένα μεγάλο συμπόσιο από τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
***
Κεντρική φωτογραφία θέματος: © Cameron Wilson, Shudu
