«Free Thinking Zone – Σκουφά 64»

Ένας από τους αγαπημένους μου δρόμους  στο κέντρο της Αθήνας, είναι η Δελφών, ένας μικρός δρόμος που ξεκινά από την επίσης αγαπημένη Διδότου, συναντά τη σύντομη Γριβαίων και καταλήγει στην πολυσύχναστη Σκουφά.

Ακριβώς εκεί λοιπόν, στη στροφή, στο νούμερο 64 της Σκουφά και Γριβαίων, υπάρχει ένας χώρος που φέτος κλείνει τα πρώτα του τρία χρόνια, ένας χώρος που είναι κάτι παραπάνω από ένα «υποψιασμένο» βιβλιοπωλείο, κάτι παραπάνω από στέκι, κάτι παραπάνω από χώρος έκφρασης. Είναι απλά όλα τα παραπάνω μαζί και ακόμα περισσότερα.

Το «Free Thinking Zone», είναι ένας δημόσιος χώρος, ένα «πολιτικό καφενείο» θα μπορούσα να πω,  που εκτός από το να φιλοξενεί και να πουλάει βιβλία, στηρίζει επίσης και υποθάλπει τον ακτιβισμό, το διάλογο, την  «τέχνη του δρόμου», δίνοντας στέγη όπου και όταν χρειάζεται σε νέους καλλιτέχνες και ανθρώπους που έχουν και θέλουν να που κάτι…

Εκεί, συναντήσαμε την ιδιοκτήτρια του  Αρετή Γεωργιλή, που είναι στην κυριολεξία η ψυχή του χώρου και περισσότερο από τον καθένα πρωτοστατεί σε οποιαδήποτε δραστηριότητα του βιβλιοπωλείου.

Καθισμένοι σε μια όμορφη γωνιά, που πραγματικά σου δίνει την αίσθηση ότι βρίσκεσαι στο καθιστικό του σπιτιού σου, μιλούσαμε για τις ιδέες, το όραμα της, τα πιστεύω της και φυσικά δεν μπόρεσε να ξεφύγει από την αιώνια απορία μου «του γιατί ένα βιβλιοπωλείο και όχι κάτι άλλο…».

Ειλικρινής και με την ευθύτητα που την διακρίνει, μου απαντά χωρίς δεύτερη σκέψη. «Κάπου κοντά στην ηλικία των 40, σε εκείνο το στάδιο που μια γυναίκα αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στους στόχους της και το επόμενο βήμα, και που προφανώς κλείνει πολύ περισσότερο υπέρ ενός γάμου και τη δημιουργία οικογένειας, εγώ αποφάσισα να ανοίξω ένα βιβλιοπωλείο».

Κοιτάζω το αποφασιστικό της ύφος, ζηλεύω την τόλμη της, και αναρωτιέμαι αν αυτής της η κίνηση άξιζε τελικά τον κόπο. Διαβάζουν άραγε οι  Έλληνες βιβλία;

«Οι Έλληνες διαβάζουν λιγότερο σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Και παρόλο που η συντήρηση του βιβλιοπωλείου πρέπει να γίνει από τις πωλήσεις βιβλίων, δυστυχώς τα πράγματα σε αυτόν τον τομέα δεν είναι πάντα θετικά και το ρίσκο είναι μεγάλο. Όταν όμως αγαπάς το αντικείμενο σου και νιώθεις ότι μπορείς με την σειρά σου να προσφέρεις κάτι μικρό, τότε μένεις, επιμένεις και αγωνίζεσαι… Η κρίση δημιούργησε  ανάγκη για απαντήσεις σε ερωτήματα και παρόλο που νιώθω ότι έχω μείνει δύο χρόνια πίσω στους στόχους μου, παραμένω εδώ και με την βοήθεια των εθελοντών του βιβλιοπωλείου συνεχίζουμε να δίνουμε στέγη και φωνή σε οτιδήποτε μας αρέσει και αξίζει να ακουστεί…»

Την ακούω, και προσπαθώ στα γρήγορα να σκεφτώ αν πρέπει να της θυμίσω μία όμορφη «σκηνή» που είχε διαδραματιστεί πριν περίπου έναν χρόνο στο ίδιο ετούτον χώρο όταν το επισκεπτόμουν για δεύτερη τότε φορά, μαζί με τον φίλο και εικονογράφο του «υπό κατασκευή» παραμυθιού μου. Κρατούσε θυμάμαι στα χέρια της ένα γαλλικό παραμύθι, μας διάβαζε την κάθε του πρόταση προσπαθώντας να μας την μεταφράσει και τα μάτια της έλαμπαν από χαρά και ενθουσιασμό. Την κοιτούσαμε και εμείς σαν μαγεμένοι, ακούσαμε το παραμύθι μέχρι τέλους, και αφού την ευχαριστήσαμε, φύγαμε με την υπόσχεση να επιστρέψουμε με την πρώτη ευκαιρία…

Έναν χρόνο μετά λοιπόν, έφερα αστραπιαία τις εικόνες εκείνες στο μυαλό μου και τελικά αποφάσισα να τις κρατήσω μόνο για εμένα. Σκέφτηκα πως θα ήταν καλύτερα να θυμηθεί και η ίδια εκείνη την πρώτη συνάντηση μας όταν θα διαβάζει αυτές εδώ τις λέξεις…

Μέσα στο φιλόξενο χώρο του Free Thinking Zone λοιπόν, είχαμε και το ραντεβού μας με την Χριστίνα Καράμπελα και το βιβλίο της «Καιροί Τέσσερεις» από τις εκδόσεις Πόλις.

Με έναν καφέ στο χέρι, που ο χώρος διαθέτει για όσους θέλουν να κάνουν ένα διάλειμμα και να δώσουν εδώ το ραντεβού τους,  ήρθε στον οικείο καναπέ του «σαλονιού» μας, και σαν φίλοι από παλιά, αρχίσαμε να συνομιλούμε, με δικό μου απώτερο σκοπό να γνωρίσω τη δημιουργό, την επαγγελματία, τη γυναίκα Χριστίνα Καράμπελα.

«Έγραφα από μικρή ηλικία, συνήθως ποιήματα και μετά το τέλος του σχολείου πεζά, επειδή αυτός ήταν για εμένα ένας εναλλακτικός τρόπος έκφρασης. Στην αρχή ήθελα να γίνω δημοσιογράφος, οι στόχοι άλλαξαν και τελικά κάπου κοντά στα 45 άνοιξε το κεφάλαιο συγγραφή. Μετά από συμμετοχές και βραβεύσεις σε διάφορους διαγωνισμούς, άρχισα να σκέφτομαι ότι ίσως ήρθε η ώρα να κάνω κάτι πιο ολοκληρωμένο και εντελώς προσωπικό. Έτσι γεννήθηκε το Καιροί Τέσσερεις, ένας διαφορετικός τρόπος για να δούμε ανάποδα το μύθο Δήμητρας – Περσεφόνης…»

Μητέρα δύο παιδιών και επιτυχημένη επαγγελματίας στο χώρο των δημοσκοπήσεων και έρευνας της αγοράς, αναρωτιέμαι αν της μένει προσωπικός χρόνος και επιπλέον, τι θέση έχουν  στη ζωή της  τα παιδιά.

«Το πιο συγκλονιστικό πράγμα στη ζωή μου, ήταν όταν έκανα τα παιδιά μου.  Τα παιδιά σου λένε τα πάντα αρκεί να αντέχεις να ακούς. Σε μαθαίνουν να σέβεσαι τον απέναντι σου και προσωπικά, νιώθω ότι τα παιδιά μου με έμαθαν να μάθω καλύτερα τον ίδιο μου τον εαυτό. Επομένως ο ελεύθερος χρόνος μου είναι αφιερωμένος στην οικογένεια και τους φίλους μου».

Η Χριστίνα Καράμπελα μιλάει αργά και ήρεμα. Ο τρόπος που αντιμετωπίζει τις ερωτήσεις μου και τη ζωή γενικότερα,  δείχνει μια γυναίκα γεμάτη, χορτάτη, ικανή, συνειδητοποιημένη και αληθινή.

Οι ερωτήσεις έρχονται στο μυαλό μου σαν σφαίρες.  Ποια ήταν η πιο ανέμελη περίοδος της ζωής της, φοβάται τα γηρατειά, έχει κάποιες αγαπημένες συνήθειες, της αρέσει η Αθήνα, νιώθει ότι κατάφερε να αγγίξει τα όνειρα της;

«Η πιο ανέμελη και χαρούμενη περίοδος της ζωής μου, νομίζω ήταν η περίοδος που έκανα μεταπτυχιακά στην Αγγλία. Ένιωθα ότι βρισκόμουν σε ένα θερμοκήπιο που συνεχώς μου προσέφεραν γνώσεις και εμπειρίες. Ναι, φοβάμαι τα γηρατειά. Φοβάμαι δύο πράγματα που σχετίζονται μαζί τους, το πώς θα «φύγω» και το να μην χάσω τη λογική μου… Μου αρέσει να διαβάζω, να γράφω σαφώς, μου αρέσει το θέατρο και ο κινηματογράφος. Αγαπώ την Αθήνα, μου αρέσει να είμαι εκεί που συμβαίνουν πράγματα. Δεν μπορώ την απραξία, έχω ανάγκη από πνευματική τροφοδότηση και η βαρεμάρα ήταν από παιδί ο μεγαλύτερος μου φόβος. Από μικρή μου άρεσε να βάζω στόχους, κάθε φορά που κατάφερνα κάτι μικρό, σκεφτόμουν τι θα μπορούσε να είναι το επόμενο. Όμως ναι, νιώθω ότι έχω κάνει παραπάνω πράγματα από όσα ονειρεύτηκα…»

Καθισμένοι και οι τρείς μας στο μικρό «καθιστικό» του βιβλιοπωλείου, παρατηρώντας νέους ανθρώπους να μπαίνουν στο χώρο και ευλαβικά να αναζητούν βιβλία φιλοσοφίας ή ποίησης, αναρωτιέμαι τι σκέψεις μπορεί να έχει μια συγγραφέας και σύγχρονη μητέρα για την κρίση.

«Φοβάμαι ότι η κρίση μας κάνει να γυρίσουμε προς τα μέσα. Να κάνουμε μια στροφή προς τον εαυτό μας, να γίνουμε πιο εσωτερικοί, πιο κλειστοί, ενώ νιώθω ότι θα έπρεπε η στροφή να είναι προς τα έξω, να είμαστε πιο ανοιχτοί, πιο εξωστρεφείς, πιο τολμηροί. Η ζωή είναι σε αποχρώσεις…».

«Η ζωή είναι σε αποχρώσεις…»  Τι όμορφη σκέψη.

Όπως και το βιβλίο της «Καιροί Τέσσερεις», χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο, έτσι και η ζωή, δεν είναι μονοχρωμία, δεν είναι μονόπλευρη, δεν είναι απόλυτη και δεν είναι ποτέ προβλέψιμη…

Η Χριστίνα Καράμπελα, μέσα από την γνωριμία μας, φαίνεται να το έχει καταλάβει, να το πράττει και με τον δικό της τρόπο να το επικοινωνεί…

Και νομίζω είμαι από τους πρώτους που έχουν πεισθεί.

Τελειώνοντας ο χρόνος μας στο Free Thinking Zone, ήρθε η ώρα να κλείσει η κουβέντα μας και παράλληλα να ζητήσω από την οικοδέσποινα και τη συγγραφέα να διαλέξουν το δικό τους αγαπημένο βιβλίο στο χώρο.

Η Χριστίνα Καράμπελα διάλεξε το «Πορφυρά πανιά» του Αλεξάντερ Γκριν, από τις εκδόσεις Κίχλη, που με την τεχνική της παραβολής και την ατμόσφαιρα του παραμυθιού, αφηγείται μια μυθική ιστορία αγάπης, ενώ η Αρετή Γεωργιλή διάλεξε ένα βιβλίο του επίσης αγαπημένου μου Φερνάντο Πεσσόα με τίτλο «Ο Ναυτικός» από τις εκδόσεις Εταιρία Θεάτρου Μνήμης, το μόνο ολοκληρωμένο δράμα του Πεσσόα, που γράφτηκε μέσα σε μία νύχτα και έχει θεωρηθεί ως ένα από τα καλύτερα έργα του Ευρωπαϊκού συμβολισμού.

Με την σειρά μου, διάλεξα το βιβλίο «Ποιήματα» της Γιαννινά Ντεκουτίτε (Zanina Degutyte 1929 – 1990) από τις εκδόσεις Περισπωμένη, μιας ποιήτριας που αντιπροσωπεύει τη λυρική ποίηση της Λιθουανίας στην πιο υψηλή της μορφή, και που πραγματικά αξίζει κανείς να μελετήσει και να το προσθέσει στην βιβλιοθήκη του.

Καθώς η ώρα περνούσε και ο γλυκός ήλιος της άνοιξης ετοιμαζόταν να ξεκουραστεί, είχε έρθει η ώρα να προχωρήσουμε και εμείς στο δικό μας «αντίο».

Αφήνοντας πίσω μου την πόρτα του Free Thinking Zone και τις δύο κυρίες της παρέας, έμεινε εκείνη η όμορφη αίσθηση που έχει κανείς όταν έχει μόλις τελειώσει μια όμορφη κουβέντα με φίλους που είχε να δει καιρό και που προσπαθούσε μέσα σε μία ώρα να μάθει όσα περισσότερα γίνεται για τη ζωή και τις δραστηριότητες τους.

Στην πολυσύχναστη Σκουφά πλέον, ένα αεράκι με ξύπνησε από τις «ρομαντικές» σκέψεις μου, άνοιξα την πόρτα ενός Ταξί, κάθισα στο πίσω κάθισμα, ακούμπησα το πρόσωπο μου στο παράθυρο και άφησα τα μάτια μου να ταξιδέψουν στις πολύχρωμες βιτρίνες. Δεν είχε σημασία που βράδιαζε, δεν είχε σημασία που ήταν Δευτέρα, σκέφτηκα μόνο μια φράση που είχα ακούσει λίγο πιο πριν και απλά χαμογέλασα.

«Η ζωή είναι σε αποχρώσεις…»

Καληνύχτα.

Χρήστος Δασκαλάκης.

Το «Καιροί Τέσσερεις» είναι το πρώτο βιβλίο της Χριστίνας Καράμπελα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις. Πρόκειται για ένα γαϊτανάκι σε τέσσερεις πράξεις για τη διεκδίκηση της κόρης από τη μάνα, τον έρωτα του αρσενικού για το θηλυκό, την αέναη αλλαγή των εποχών, τη φύση μέσα στην πόλη, τα περίκλειστα οικογενειακά άφατα και άρρητα που κληροδοτεί η μια γενιά στην άλλη.
Ρεαλισμός και μαγεία, εύπλαστο γλωσσικό ιδίωμα, ένταση, χρώματα, γεύσεις και μυρωδιές. Η Χριστίνα Καράμπελα τιθασεύει τα υλικά του ονείρου, τον λόγο και το συναίσθημα και ζωντανεύει, σε διάλογο με τον μύθο και τα σύμβολα, τέσσερεις αφηγήσεις για τον έρωτα, την αναζήτηση του εαυτού, τις δύσκολες οικογενειακές σχέσεις, την αφοσίωση και την ιδιοτέλεια, το οικείο και το ανοίκειο…

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ευχαριστούμε πολύ το βιβλιοπωλείο Free Thinking Zone (Σκουφά 64 & Γριβαίων) και την κυρία Αρετή Γεωργιλή προσωπικά για την φιλοξενία, τη συγγραφέα Χριστίνα Καράμπελα για τη γνωριμία και την υπέροχη συζήτηση μαζί της και φυσικά τις εκδόσεις Πόλις για τη συνεργασία.

Φωτογραφίες, Γιάννης Ζαμπέλης.