Mικροί και μεγάλοι θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, στις 11:30 π.μ., τους Μουσικούς της Καμεράτα στο έργο «The Four Seasons Recomposed» του Μαξ Ρίχτερ, ο οποίος δημιουργεί ένα ολοκαίνουργιο αριστουργηματικό κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα εγχόρδων χρησιμοποιώντας ιδέες δανεισμένες από τις «Τέσσερις εποχές» του Αντόνιο Βιβάλντι και ανακυκλώνοντας μουσικές φράσεις από το διάσημο έργο του σπουδαίου Ιταλού μουσουργού. Τη σύνθεση του Ρίχτερ διευθύνει ο μαέστρος Ιωακείμ Μπαλτσαβιάς με σολίστ στο βιολί τον Απόλλωνα Γραμματικόπουλο.
Στη συνέχεια, τα παιδιά, δίπλα στους μουσικούς της Καμεράτα, παίρνουν στα δικά τους χέρια τη μουσική και, μέσα στην αίθουσα συναυλιών, παύει πλέον να υπάρχει η σιωπή που επικρατεί συνήθως στην αίθουσα διδασκαλίας! Ο Αλέξανδρος Μούζας, σε διπλό ρόλο συνθέτη αλλά και μαέστρου, καλεί μαθητές Γυμνασίου χωρίς προηγούμενες μουσικές γνώσεις και τα μέλη του γνωστού ορχηστρικού συνόλου να συνεργαστούν μαζί του για να ερμηνεύσουν επί σκηνής το «Cammedia», ένα έργο που εστιάζει στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και το περιβάλλον του. Οι νεαροί ερμηνευτές συμμετέχουν διαδραστικά, μεταμορφώνοντας ανακυκλώσιμα και φυσικά υλικά, καθημερινά ή τεχνολογικά αντικείμενα σε όργανα παραγωγής ήχων.
Την επιμέλεια και την παρουσίαση αυτής της ιδιαίτερης κυριακάτικης συναυλίας έχει η Σοφία Τοπούζη, η οποία υπογράφει επίσης τα κείμενα.
Το πρόγραμμα και οι συνθέτες
Vivaldi’s Four Seasons recomposed (2012)
για σόλο βιολί και ορχήστρα εγχόρδων
Max Richter (γενν. 1966)
Ο Μαξ Ρίχτερ είναι ένας από τους σπουδαιότερους και παραγωγικότερους καλλιτέχνες της εποχής μας. Εκτός από συνθέτης, είναι επίσης πιανίστας, παραγωγός και remixer. Oι συνθέσεις του δύσκολα κατηγοριοποιούνται, καθώς επηρεάζονται όχι μόνο από τον Μπαχ αλλά και από την πανκ ροκ και την ambient electronica. Ο ηχητικός κόσμος του συνδυάζει την ακαδημαϊκή κλασική παιδεία (είναι απόφοιτος της Βασιλικής Μουσικής Ακαδημίας και υπήρξε μαθητής του Μπέριο) και τη σύγχρονη τεχνολογία. Η δουλειά του έχει χαρακτηριστεί από έντυπα διεθνούς κύρους «υπερβατική» με «εντυπωσιακό βάθος και ομορφιά». Στο μουσικό του σύμπαν συνυπάρχουν η συγκινητική μελωδικότητα, τα μινιμαλιστικά στοιχεία, οι πρωτοποριακές ηλεκτρονικές τεχνικές και τα ψηφιακά μέσα. Πολυπράγμων και πολυδιάστατος, έχει γράψει όπερες, μπαλέτα, concert music καθώς και μουσική για τον κινηματογράφο, το θέατρο και την τηλεόραση, ενώ έχει δημιουργήσει και εικαστικές εγκαταστάσεις (art & video installations).
Από τις ηχογραφήσεις του –έχει υπογράψει αποκλειστικό συμβόλαιο με την Deutsche Grammophon– ξεχωρίζει το άλμπουμ Recomposed by Max Richter: Vivaldi’s Four Seasons (2012) που κέρδισε το βραβείο ECHO Klassik το 2013. Πρόκειται για μια πανέμορφη ανασύνθεση του δημοφιλέστερου έργου του Βιβάλντι, για «ένα αληθινό έργο τέχνης, ιδιαίτερα ευρηματικό» (Record Review).
Οι Τέσσερις εποχές (1725) του Αντόνιο Βιβάλντι πάντα γοήτευαν τον Ρίχτερ. Όπως λέει ο ίδιος, «είναι ένα πανταχού παρόν κομμάτι που ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες δημιουργίες του μουσικού μας τοπίου.» Ωστόσο, η ομορφιά του έχει φθαρεί από την υπερβολική χρήση: ακούγεται στα σούπερ μάρκετ, σε διαφημιστικά σποτ αλλά και σε τηλεφωνικά κέντρα ως μελωδία αναμονής! Σκοπός του Ρίχτερ δεν ήταν να αφήσει το δικό του σύγχρονο αποτύπωμα επάνω στην πρωτότυπη σύνθεση, αλλά να ανοίξει έναν νέο διάλογο με τις Τέσσερις εποχές, υιοθετώντας ένα ύφος προσιτό για το κοινό, ένα ύφος που να αντικατοπτρίζει τις αρχικές προθέσεις του συνθέτη: «Ήθελα να εξερευνήσω την παρτιτούρα νότα προς νότα […]. Ένιωθα σαν να σκάβω σε ένα αδαμαντωρυχείο, σαν να πέφτω σε μια απίστευτα πλούσια φλέβα, γεμάτη διαμάντια που δεν μπορούσα να εξορύξω. […] Ήθελα να διεισδύσω στην ουσία της παρτιτούρας, να την ξαναγράψω και να την ανασυνθέσω κυριολεκτικά.» Γι’ αυτό και έγραψε ένα εντελώς νέο «υβριδικό» έργο που φέρνει το ευρύ κοινό πιο κοντά σε μια από τις πιο αγαπημένες συνθέσεις της κλασικής μουσικής. Η κατά Ρίχτερ εκδοχή των Τεσσάρων εποχών ηχογραφήθηκε από την Ορχήστρα Δωματίου του Konzerthaus του Βερολίνου, με σολίστ τον Βρετανό βιολονίστα Ντάνιελ Χόουπ.
«Cammedia» (2009) για ορχήστρα εγχόρδων,
ηλεκτρονικό υπολογιστή και ομάδα μαθητών
Αλέξανδρος Μούζας (γενν. 1962)
Από τους πλέον δραστήριους συνθέτες της γενιάς του, o Aλέξανδρος Μούζας ασχολείται ιδιαίτερα με τον συνδυασμό της μουσικής με τις άλλες τέχνες. Έχει δεχτεί πλήθος παραγγελιών για μουσικά έργα και σκηνικές παραγωγές, ενώ έργα του έχουν ερμηνεύσει ορχήστρες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ηχογραφήσεις ορχηστρικών του συνθέσεων έχουν εκδοθεί διεθνώς από τη δισκογραφική εταιρεία Naxos.
Μετά την επιτυχημένη πορεία του εκπαιδευτικού προγράμματος Cammedia (Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής» και Μουσικοί της Καμεράτα-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής), ο Α. Μούζας ανέλαβε τον σχεδιασμό του S-[cool]-life για μαθητές Γυμνασίου, το οποίο υλοποιήθηκε από το Μέγαρο Μουσικής το 2014 και το 2015.
Ο Α. Μούζας γράφει για τη σύνθεσή του που παρουσιάζεται στο Μέγαρο το πρωί της Κυριακής 2 Απριλίου: «Το “Cammedia” είναι ένα μουσικό έργο συμμετοχικό και διαδραστικό. Συμμετοχικό, γιατί στηρίζεται στην ενεργή συμμετοχή των παιδιών, και διαδραστικό γιατί τα παιδιά έχουν ρόλο στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος, με κάθε εκτέλεση να είναι διαφορετική και μοναδική. Το έργο αναφέρεται στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και το περιβάλλον του (φύση και φυσικά φαινόμενα, επέμβαση του ανθρώπου, καταστροφές, επικοινωνία, γλώσσα, τεχνολογία, κ.λπ.). Το “Cammedia” είναι γραμμένο ειδικά για τους Μουσικούς της Καμεράτα, ενώ η εκτέλεση συνοδεύεται από ηχητικά εφέ, μουσικά περιβάλλοντα και ηλεκτρονικούς ήχους από υπολογιστή επί σκηνής. Οι μαθητές συμμετέχουν μεταμορφώνοντας σε μουσικά όργανα υλικά της φύσης, ανακυκλώσιμα υλικά, αντικείμενα της καθημερινότητας μέχρι και τα κινητά τους τηλέφωνα, ενώ χρησιμοποιούν το σώμα τους ή τη φωνή τους μέσα από το τραγούδι ή την απαγγελία. Οι μαθητές δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουν μουσική, αλλά, με τη βοήθεια απλών οδηγιών, συμπράττουν με τους επαγγελματίες μουσικούς της ορχήστρας.»