Το 43ο Φεστιβάλ Βιβλίου διοργανώνεται από τον Σύνδεσμο Εκδοτών Βιβλίου για 34η συνεχή χρονιά, από 6 – 21 Σεπτεμβρίου 2014, και προσκαλεί τους λάτρεις του βιβλίου, της μουσικής ―και όχι μόνο― , στον ιστορικό χώρο του Ζαππείου, να γνωριστούν, να ανταλλάξουν απόψεις και να «χορέψουν με ένα βιβλίο στο χέρι»!

Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου, κ. Γεώργιος Νίκας, μιλάει στο culturenow.gr για το φετινό ανανεωμένο Φεστιβάλ Βιβλίου και τις εκδηλώσεις που το απαρτίζουν, τον Νάνο Βαλαωρίτη, τις επιπτώσεις της κρίσης στο χώρο του βιβλίου, αλλά και τις ελπίδες του για το μέλλον.

Ένα είναι το σίγουρο: Αυτό τον Σεπτέμβριο η καρδιά του Πολιτισμού χτυπάει στο Ζάππειο!


Culturenow.gr: Το Φεστιβάλ Βιβλίου στήνεται και πάλι στους υπαίθριους χώρους του Ζαππείου, από 6 μέχρι 21 Σεπτεμβρίου 2014. Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτόν τον πολυσήμαντο θεσμό, που διοργανώνει για πάνω από 30 χρόνια ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου, και για την απήχηση που έχει στο αναγνωστικό κοινό της Αθήνας.

Γεώργιος Νίκας: Όπως κι εσείς αναφέρατε, το Φεστιβάλ του Βιβλίου διοργανώνεται από τον Σύνδεσμο Εκδοτών Βιβλίου για 34η συνεχή χρονιά και μάλιστα επιστρέφει στον ιστορικό χώρο του Ζαππείου και πάλι μετά από ένα σύντομο διάστημα που φιλοξενείτο αλλού. Διαρκεί από τις 6 έως τις 21 Σεπτεμβρίου 2014 και συμμετέχουν 100 έλληνες εκδότες.

Κατά τη διάρκεια αυτών των τριών και περισσότερο δεκαετιών που διοργανώνεται το Φεστιβάλ, ο πολιτιστικός αυτός θεσμός έχει δημιουργήσει πιστούς επισκέπτες, τους φίλους του βιβλίου, που έρχονται για να ενημερωθούν για νέες εκδόσεις, να δουν κάποιες παλαιότερες, αλλά και να συνομιλήσουν για το αγαπημένο τους βιβλίο. Στόχος μας είναι να παραμείνουμε κι εμείς με τη σειρά μας πιστοί σ’ αυτή την πολυετή σχέση με τους επισκέπτες μας, αλλά και να προσελκύσουμε νέους αναγνώστες και φίλους του βιβλίου, τους οποίους καλούμε να μας επισκεφθούν στη σημαντικότερη γιορτή του βιβλίου.

Cul. N.: Φέτος όμως, όσοι βρεθούν σ’ αυτή τη μεγάλη γιορτή του πολιτισμού, θα «χορεύουν με ένα βιβλίο στο χέρι»! Πως προέκυψε η συνεργασία του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου με το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο, που διοργανώνει το μουσικό Φεστιβάλ «Athens Gardens Festival» (12-16/9); Τι θα προσφέρει στους επισκέπτες ―βιβλιόφιλους αλλά και μουσικόφιλους― η φετινή διοργάνωση σε σχέση με τις προηγούμενες;

Γ. Ν.: Πράγματι, φέτος γίνεται μια προσπάθεια διάνθισης του Φεστιβάλ Βιβλίου με νέες δραστηριότητες, που σκοπός τους είναι να το μετεξελίξουν σ’ ένα Φεστιβάλ Πολιτισμού. Ο στόχος γι’ αυτή τη σημαντική προσπάθεια είναι διττός: αφενός, να βιώσει ο επισκέπτης μας μια ιδιαίτερη, διαφορετική εμπειρία και, αφετέρου, να συμβάλλουμε στη δημιουργία ενός ανοιχτού διαλόγου ανάμεσα σε όλες τις τέχνες. Η συνεργασία αυτή εντάσσεται στη γενικότερη στρατηγική του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου για τη μετεξέλιξη του Φεστιβάλ Βιβλίου σε ένα μεγάλο Φεστιβάλ Πολιτισμού, όπως προανέφερα, με τη συμμετοχή φορέων και δημιουργών από όλο το εύρος των τεχνών και του πολιτισμού.

Σ’ αυτό το πλαίσιο προέκυψε η συνεργασία του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου με το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο, που διοργανώνει «Athens Gardens Festival». Σ’ αυτό το πλαίσιο, το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο θα βρίσκεται κοντά μας από τις 12 μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου, στις 9 το βράδυ, με διαφορετικές ζωντανές μουσικές παραστάσεις. Για 5 μέρες οι καταπράσινοι κήποι του Ζαππείου θα γεμίσουν με διάφορα είδη μουσικής των πόλεων, που παρασύρουν σε εύθυμους ζευγαρωτούς χορούς. Καλούμε, λοιπόν, τους λάτρεις του βιβλίου και της μουσικής –και όχι μόνο– να γνωριστούν και να χορέψουν με ένα βιβλίο στο χέρι σ’ αυτές τις  ξεχωριστές μουσικές βραδιές υπό τους ήχους βαλς, τάνγκο λάτιν, τζαζ κ.ά.

Cul. N.: Το 43ο Φεστιβάλ Βιβλίου είναι αφιερωμένο στο ποιητικό και εικαστικό έργο του Νάνου Βαλαωρίτη, έργο του οποίου κοσμεί και την αφίσα. Τι θα περιλαμβάνει το αφιερωματικό μέρος του Φεστιβάλ;

Γ. Ν.: Ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου συνεχίζει μια μακρά παράδοση που θέλει κορυφαίες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών να επιμελούνται το εικαστικό έργο του Φεστιβάλ. Το αφιέρωμα με τίτλο «Νάνος Βαλαωρίτης: ο ποιητής, ο εικαστικός, ο κριτικός» περιλαμβάνει εικαστικά πεπραγμένα και οπτικά ανάλεκτα του Νάνου Βαλαωρίτη από την επιμελήτρια και ιστορικό τέχνης κυρία Νάντια Αργυροπούλου. Παράλληλα, το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2014, θα πραγματοποιηθεί τιμητική εκδήλωση κατά την οποία ο  Νάνος Βαλαωρίτης θα συζητήσει με τον δημοσιογράφο Γιάννη Ν. Μπασκόζο για την ποίηση, τα νεωτεριστικά ρεύματα, τους συγγραφείς που γνώρισε και σημάδεψαν το δικό του έργο, τη δημιουργικότητα στη συγγραφή και στη ζωγραφική, την κριτική, αλλά και την κρίση.

Cul. N.: Με την ιδιότητά σας ως Πρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου, θα θέλαμε να μας πείτε ποια είναι η εικόνα της σύγχρονης εκδοτικής παραγωγής σε σχέση με παλαιότερα, αλλά και πώς είναι το αγοραστικό ενδιαφέρον των αναγνωστών;

Γ. Ν.: Οι επιπτώσεις της κρίσης στην χώρα μας έχουν αφήσει έκδηλα τα σημάδια και στον χώρο του βιβλίου. Η αγοραστική ικανότητα του κοινού μειώνεται και οι εκδοτικές επιχειρήσεις δέχονται μεγάλες πιέσεις ― ιστορικά βιβλιοπωλεία και εκδότες συρρικνώνονται ή κλείνουν.  Τα τελευταία χρόνια, η εκδοτική παραγωγή βρίσκεται σε ύφεση. Συγκεκριμένα, το 2009, η ελληνική βιβλιοπαραγωγή μειώθηκε κάτω από τους 10.000 τίτλους και έκτοτε η τάση είναι σταθερά πτωτική με 8.333 νέα βιβλία για το 2011. Το αναγνωστικό κοινό με τη σειρά του έχει περιορίσει την αγορά βιβλίων, καθώς η οικονομική κατάσταση δεν επιτρέπει στους βιβλιόφιλους να αγοράζουν όπως πριν. Να σημειωθεί επίσης ότι βιβλία δεν αγόραζαν μόνον οι φίλοι του βιβλίου για δική τους άμεση χρήση, αλλά το βιβλίο αποτελούσε και ένα ωραίο και χρήσιμο δώρο, ή άλλες φορές το αγόραζε κάποιος να το έχει στη βιβλιοθήκη του όχι επειδή θα το διάβαζε άμεσα, αλλά παρακινημένος από μια συνέντευξη του συγγραφέα, από το περιεχόμενο που μπορεί να είχε σχέση με δικά του βιώματα. Οπότε το αγόραζε σήμερα, αλλά το διάβαζε αύριο, και κάπως έτσι οι άνθρωποι δημιουργούσαν βιβλιοθήκες. Σήμερα, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.

Cul. N.: Είναι πολύ ενθαρρυντικό όμως το γεγονός ότι το Φεστιβάλ υποστηρίζεται κάθε φορά από τον Δήμο και άλλους πολιτιστικούς φορείς. Πόσο εύκολο ήταν να υλοποιηθεί για 43η χρονιά, ειδικά σε αυτή την “γκρίζα” περίοδο που βιώνει η χώρα μας;

Γ. Ν.: Είναι πολύ σημαντικό για τον Σύνδεσμο Εκδοτών Βιβλίου το γεγονός ότι το Φεστιβάλ έχει γίνει πλέον ένας πολιτιστικός θεσμός που στηρίζεται από τον Δήμο Αθηναίων και πολλούς άλλους φορείς βεβαίως που βρίσκονται κοντά μας. Αποδεικνύεται δε ακόμη πιο ζωτικής σημασίας αυτή η στήριξη, αν αναλογιστεί κανείς η διοργάνωση του Φεστιβάλ πραγματοποιείται σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας.

Ο Δήμος Αθηναίων και ειδικά ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας (Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α.) παραμένει ο σημαντικότερος αρωγός στην προσπάθεια αυτή. Μετά από τρεις δεκαετίες έχουν χτιστεί ισχυροί δεσμοί συνεργασίας, φιλίας και αμοιβαίου σεβασμού. Το ετήσιο Φεστιβάλ Βιβλίου αποτελεί σημείο αναφοράς για τα δρώμενα της πόλης των Αθηνών και πλέον εντάσσεται στον γενικότερο σχεδιασμό της δημοτικής Αρχής για μια Αθήνα με δημιουργικές προτάσεις και αναζητήσεις, με δράσεις και πρωτοβουλίες που ενδυναμώνουν τη συμμετοχή των πολιτών και τον διαπολιτισμικό διάλογο.

Παράλληλα, εξαιρετικά σημαντική είναι η συνεργασία του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή της UNICEF, φορέα με πολύτιμη πολιτιστική-πολιτισμική προσφορά στη χώρα μας, η οποία έχει στόχο τη διαμόρφωση μιας νέας αντίληψης για την ανθρωπιστική δράση στην Ελλάδα και την περαιτέρω ευαισθητοποίηση των ελλήνων πολιτών.

Cul. N.: Κλείνοντας, ποιοι είναι στόχοι και οι προσδοκίες σας για το μέλλον του Φεστιβάλ σε 5 χρόνια από τώρα;

Γ. Ν.: Με αφετηρία το φετινό εγχείρημα και τη συνεργασία μας με φορείς της μουσικής και του θεάτρου στοχεύουμε πλέον απαρέγκλιτα στη δημιουργία ενός Φεστιβάλ Πολιτισμού με άξονα το βιβλίο. Πιστεύουμε, ότι ο καταξιωμένος θεσμός του Φεστιβάλ Βιβλίου είναι πλέον ώριμος για να προχωρήσει σ’ αυτό το άνοιγμα διαλόγου ανάμεσα στις τέχνες και να διευρύνει αισθητά τους ορίζοντές του. Έχουμε την πεποίθηση ότι στο άμεσο μέλλον θα μιλάμε πια για το κορυφαίο «Φεστιβάλ Πολιτισμού της πόλης των Αθηνών» που θα περιλαμβάνει και θα προβάλλει τα πολιτισμικά αγαθά στο σύνολό τους.

Σε καιρούς κρίσης σαν τους σημερινούς, η στροφή προς τον πολιτισμό μπορεί να αποτελέσει καταφύγιο και πηγή λύσεων στα προβλήματα, αλλά και να προσφέρει διασκέδαση και διέξοδο με ποιότητα και προοπτική στην καθημερινότητά μας.


Το 43ο Φεστιβάλ Βιβλίου θα πραγματοποιηθεί στον υπαίθριο χώρο του Ζαππείου από το Σάββατο 6 έως την Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2014.