Η έκθεση που συμβαίνει στην γκαλερί «3Portes», στα Γιάννενα, συνδέει στον τίτλο της τον «Άνθρωπο της άμμου», τη συμβολική για το όνειρο και τους εφιάλτες φιγούρα των λαϊκών παραμυθιών της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης που ρίχνει άμμο στα μάτια των παιδιών για να αποκοιμηθούν με το «διαλυτό ψάρι», «τον άνθρωπο που είναι διαλυτός στη σκέψη του», καθώς λέει ο Μπρετόν.

Μας εισάγει έτσι στον φανταστικό σύμπαν που πλάθουν και κατασκευάζουν με διαφορετικά υλικά και διαφορετικές μορφές της τέχνης οι καλλιτέχνες Κωνσταντίνος Λαδιανός και Γιάννης Κόκκαλης. Ο θεατής αντικρίζει τις φτιαγμένες με τα υλικά των βυζαντινών εικόνων, την αυγοτέμπερα πάνω σε ξύλο, μαγικές συνθέσεις του Κωνσταντίνου Λαδιανού. Που παραπέμπουν με τη σχεδιαστική δεινότητα και τη γνώση της προοπτικής σε εκείνες του Νταλί. Όπου γράφει τις παράταιρες, όπως στους μύθους και στα παραμύθια, μορφές του. Μορφές ανθρώπινες που γράφει και σμιλεύει με τον χρωστήρα του ρεαλιστικά, γυναίκες σε στάση επιφυλακής, σαν άγρια ζώα, και άνδρες, σαν αγάλματα της κλασικής αρχαιότητας, τοποθετεί στο κέντρο του χώρου με μια βλάστηση οργιώδη και ανάμεσα σε καμηλοπαρδάλεις και λιοντάρια με έκφραση ανθρώπινη κι ένα θολωτό ουράνιο τόξο να ανοίγει το βάθος του ορίζοντα. Κεντά μάτια, τα κατ΄ εξοχήν αντικείμενα ενασχόλησης των σουρεαλιστών, σχηματισμένα όπως από ένα μικρό παιδί, με τσίνορα- ηλιαχτίδες που μας οδηγούν με την απλότητά τους στα κινητικά γλυπτικά έργα του Γιάννη Κόκκαλη.

Γιάννης Κόκκαλης

Εδώ δεσπόζει άλλη μια αγαπητή στους υπερρεαλιστές μορφή, εκείνη του αυγού ως φόρμα αρχετυπική και συμβολική του ευάλωτου αλλά και της ανθεκτικότητας της συνέχειας της ύπαρξης.

Ο Κόκκαλης τα εγκλωβίζει μέσα σε μεταλλικά, τεθλασμένα πλέγματα πάνω σε βάσεις με γραμμές κατακόρυφες. Ενσωματώνει στο κέλυφός τους ή στις ρωγμές τους, σαν μάτια, μικροσκοπικές έλικες που ενεργοποιούνται με τη βοήθεια φωτοκύτταρων, κινούνται και φωτίζονται, δίνουν μερικές φορές την αίσθηση ότι θα σπάσουν, όταν ο θεατής τα πλησιάζει και καθρεφτίζεται μέσα τους.Διαδηλώνει έτσι, με έναν τρόπο απέριττο και διαδραστικό, την επικίνδυνη εισβολή του νεωτερικού, βιομηχανικού ανθρώπου στον πυρήνα της ζωής.

Δύο διαφορετικοί δημιουργοί που καταθέτουν ο καθένας με το δικό του τρόπο στο λυκαυγές του πραγματικού την βαθιά τους αγάπη για τη μαγική φύση που κατοικεί το ανθρώπινο και το περιβάλλει, κινητοποιούν αισθητικά και ηθικά με το έργο τους αυτόν που τα κοιτά, επιζητούν πάνω απ΄όλα την ειρηνική συνύπαρξη μέσα στον κόσμο.

Λήδα Καζαντζάκη
Ιστορικός τέχνης

Επιμέλεια: Sophie Fardella και Τάσος Καλιακάτσος

Κεντρική φωτογραφία θέματος: Κωνσταντίνος Λαδιανός (λεπτομέρεια έργου)