Με αφορμή το εργαστήρι χορογραφίας 7 + 1 που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του 17ου Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, το Culturenow.gr ζήτησε από τις ομάδες σύγχρονου
χορού που συμμετέχουν σε αυτό να απαντήσουν σε κάποιες κοινές ερωτήσεις δίνοντάς μας το στίγμα του σεμιναρίου αλλά και το ερέθισμα στους ενδιαφερόμενους να παρακολουθήσουν την ξεχωριστή αυτή πρόταση για την τέχνη του χορού.
4 ερωτήσεις στον Γιάννη Μανταφούνη (Ομάδα χορού Lemurius)
CultureNow: Από τις 13/7 μέχρι τις 21/07 η ομάδα σας συμμετέχει στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας στο εργαστήρι χορογραφίας 7 συν 1 /«7 πρόβες + 1 παράσταση». Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτό το σεμινάριο. Τι σκοπό έχει και σε ποιους απευθύνεται;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Γιάννης Μανταφούνης: Απευθύνεται σε όλους όσοι έχουν άμεσο ενδιαφέρον να βρουν λύσεις στην τωρινή κατάσταση καλλιτεχνικής και κοινωνικής κρίσης. Αυτό που θέλουμε να προτείνουμε σε συνεργασία με όλες τις ομάδες του συνδέσμου, είναι μία εναλλακτική στον τρόπο σκέψης της δουλειάς και της αντίληψης της λειτουργίας της χορευτικής κοινότητας, και να βρούμε μέσα από αυτό το εγχείρημα απτές λύσεις οι οποίες θα είναι ένα συν για όλους μας.
Το γεγονός ότι αυτές οι ομάδες έχουν βάλει ως στόχο μια κοινή λειτουργία και τρόπο σκέψης για το παρόν και μέλλον τους είναι μια ένδειξη πως ένα επόμενο βήμα θα σημειωθεί. Η πρόκληση είναι να παραμείνουμε πιστοί στον στόχο αυτό και να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις μέσα από την σκοπιά της «πρότασης» και όχι της «λύσης». Λύσεις δεν υπάρχουν! Γιατί για να βρει κανείς μια λύση, σημαίνει πως αρχικά βάζει τον εαυτό του στο ίδιο επίπεδο κραδασμού με το πρόβλημα. Είναι λοιπόν σίγουρο πως αν δεν έχει τη δύναμη να μετατρέψει τον κραδασμό αυτό θα χάσει τον στόχο του. Η ιδέα της πρότασης είναι μια άλλη οδός η οποία δεν ασχολείται με τη δίπολή μας συνήθεια αντιμετώπισης καταστάσεων, παρά με την εύρεση νέων θέσεων, απόψεων και δημιουργεί εντελώς νέα δεδομένα. Αυτή είναι η πραγματική έννοια της αναγέννησης αν θέλετε. Ό,τι έκανε βασικά στην τέχνη και την σκέψη η αναγέννηση. Αυτή η νέα πνοή ήρθε από μία αλλαγή στάσης, όχι από μία αντιμετώπιση της ίδιας θέσης. Και για να το πάμε και λίγο παραπέρα, αυτό το βήμα θα χρειαστεί να γίνει και κοινωνικοπολιτικά στη χώρα μας τα επόμενα χρόνια. Αλλαγή θέσεων και καθηκόντων, για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις μιας βαθύτερης συνείδησης της πραγματικότητας. Έτσι λοιπόν πιστεύουμε πως η πρόταση αυτή μέσα από ένα φαινομενικά απλό σεμινάριο είναι τελικά γενικότερη.
C. N.: Ποιο θα είναι το αντικείμενο της διδασκαλίας της δικής σας ομάδας; Ποιος θα είναι ο βασικός θεματικός άξονας και ποια τα μέσα ή η μέθοδος;
Γ. Μ.: Ως βασικό άξονα η Ομάδα Lemurius προτείνει μέσω της δουλειάς της την έννοια της πλήρους διαδικασίας συνεργασίας. Τι είναι συνεργασία; Πως επικοινωνεί κανείς μέσα από αυτήν; Τι ρόλο και ευθύνη έχουμε σε ένα σύνολο; Πώς οι ιδέες όλων μπορούν να είναι ένα συν για την δουλειά όχι μόνο διαμάχη; Πώς υπηρετεί κανείς την «ιδέα» σε μια ομαδική δουλειά; Πώς παράλληλα με την προσωπική μας ανάγκη μπορούμε να αναπτυχθούμε χωρίς να χαθεί ο ομαδικός στόχος; Τέλος, πώς φτάνουμε όλοι μαζί στο θεμιτό αποτέλεσμα; Τόσο η θεωρία όσο και η πρακτική αυτής της λειτουργίας είναι τα βασικά στοιχεία της δουλειάς.
C. N.: Υπάρχουν κάποιες «αρχές» – θα μπορούσαμε να πούμε – που πιστεύετε πως έχουν διαμορφωθεί μέσα στην ομάδα και χαρακτηρίζουν τη δουλειά σας; Αν ναι, αυτές οι αρχές θα διέπουν και το σεμινάριό σας;
Γ. Μ.: Όπως είπαμε και στην προηγούμενη μας απάντηση, φυσικά οι αρχές και οι λειτουργίες της συνεργασίας θα είναι η βάση της πρότασής μας κατά τη διάρκεια όλου του σεμιναρίου.
C. N.: Ποιες είναι οι δυσκολίες ενός μεμονωμένου χορευτή να συνεργαστεί και να δουλέψει με μία υπάρχουσα χορευτική ομάδα; Ο «διάλογος» είναι γόνιμος, επικίνδυνος ή και τα δύο;
Γ. Μ.: Αν υπάρχει συνειδητή απόφαση του χορευτή και γνώση του γιατί θέλει ο συγκεκριμένος να δουλέψει με την ομάδα, τότε δεν υπάρχουν επιπλέον δυσκολίες. Ο χορευτής σε αυτήν την περίπτωση απλά μέσα από το πρίσμα της δουλειάς της ομάδας θα ξανασυναντήσει τις δικές του προσωπικές δυσκολίες τις οποίες καλείται καθημερινά να αντιμετωπίσει έτσι κι αλλιώς. Και η ομάδα σε αυτήν την περίπτωση καλείται να δώσει μια εναλλακτική και μια άλλη προσέγγιση στον χορευτή για να μπορέσει ο ίδιος να τις δει και να αντιμετωπίσει διαφορετικά. Συνήθως αυτή η διαδικασία φέρνει και κάποιο σκέλος της λύσης του προβλήματος. Οι δυσκολίες έρχονται όταν δεν γνωρίζουμε για ποιον λόγο έχουμε βρεθεί να δουλεύουμε με τον εκάστοτε χορογράφο. Τότε δυσκολεύουν τα πράγματα διότι πρώτον θα χρειαστεί χρόνο για να καταλάβει κανείς γιατί βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση και δεύτερον θα πρέπει να περάσει και αυτός μέσα από την ίδια διαδικασία που αναφέραμε πριν (των καθημερινών θεμάτων του καθενός).
Οι δυσκολίες όμως δεν είναι αρνητικές, είναι μέρος της δουλειάς και της εξέλιξης, και συνήθως φέρνουν απρόσμενα αποτελέσματα. Ο διάλογος τώρα είναι ένα μεγάλο θέμα: δεν είναι πάντα θετικός. Γνωρίζω πολύ καλά πως έχουμε ως συνήθεια να λέμε πως αν υπάρχει διάλογος κάτι θα βγει θετικό μέσα από την διαδικασία του. Και πολύ συχνά έχω βρεθεί κι εγώ να το λέω, να το κάνω και όντως να έχω δει πολύ καλά αποτελέσματα να βγαίνουν από αυτόν. Όμως ο διάλογος είναι το δεύτερο βήμα της καλλιτεχνικής διαδικασίας και αυτό σημαίνει πως έχει ήδη φιλτραριστεί η πληροφορία/ιδέα από δύο στοιχεία: 1. την νοητική διαδικασία (το νου) και 2. το φίλτρο της «Προσωπικότητας». Έχουμε λοιπόν ως αποτέλεσμα να χάνουμε πολλές υφές και ποιότητες της αρχικής σκέψης, ιδέας και θέλησης μέσα από τον διάλογο αυτόν.
Συχνά το να μην μπούμε στην διαδικασία του «διαλόγου» βοηθάει στην «επικοινωνία» σε ένα βαθύτερο επίπεδο, φυσικά όταν υπάρχει κοινός στόχος και σκοπός. Μας αναγκάζει να διαβάσουμε βαθύτερα την σκέψη του άλλου και να «νιώσουμε» τις βασικές ανάγκες και κατευθύνσεις του καθένα. Επίσης, αυτός ο δρόμος μας βοηθά στο να μην μπαίνουμε σε ερμηνείες της πληροφορίας που νιώθουμε και την αφήνει καθαρή και φωτεινή. Τώρα για να βρεθεί αυτός ο στόχος υπάρχει μια σκέψη που θα χρειαστεί να κατανοήσουμε διαφορετικά: Όταν η πρόταση είναι καθαρή από την Ομάδα και ο Χορευτής μπει συνειδητά στη δουλειά, σημαίνει αυτομάτως πως θα είναι όλοι οι συντελεστές έτοιμοι να δεχτούν και να αντιμετωπίσουν τις καταστάσεις με ωριμότητα και σκοπό. Όσο πιο καθαρή είναι η πρόταση τόσο πιο άμεση είναι η διαδικασία αυτή. Με αυτόν τον τρόπο μας δείχνει η διαδικασία πως δεν ξεκινάμε από το μηδέν, άρα δεν έχουμε να βρούμε τον στόχο. Υπάρχει ήδη και μας ελκύει αυτός και όχι εμείς. Είναι μια μεταβολή στη συνήθη σκέψη του ανθρωποκεντρικού μας ρόλου και η εναλλακτική στην εύρεση κοινού λόγου ύπαρξης. Αυτό και μόνο θέτει μια δυνατή κοινή βάση η οποία είναι αναμφισβήτητη. Αυτό εκφράζεται κοινά στο επάγγελμα μας όταν λέμε: «ερωτευόμαστε καλλιτεχνικά τον άλλο». Και ένα από τα πιο δυνατά σημάδια αυτού του έρωτα είναι η συνειδητή προσέγγιση της δουλειάς από όλους τους συντελεστές χορευτών και χορογράφων.