Το Μέγαρο Μουσικής παρουσιάζει δύο συναυλίες με έργα και κύκλο τραγουδιών του Γιάννη Μαρκόπουλου στις …
13 και 14 Νοεμβρίου 2012.
Συμμετέχουν οι ερμηνευτές Τάσος Αποστόλου, Κώστας Μαυρογένης, Έλενα Κελεσίδη, Έλλη Πασπαλά, Vassilikos, ο ηθοποιός Γρηγόρης Βαλτινός, η Συμφωνική Ορχήστρα και η Μεικτή Χορωδία του Δήμου Αθηναίων καθώς και μέλη της ορχήστρας Παλίντονος Αρμονία.
Ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ένας από τους κορυφαίους δημιουργούς της εποχής μας, ανεβαίνει στη σκηνή της Αίθουσας Χρήστος Λαμπράκης, την Τρίτη 13 και την Τετάρτη 14 Νοεμβρίου, στις 8.30 το βράδυ, για να διευθύνει τα μουσικά του έργα η “Λειτουργία του Ορφέα“, “Ερωτική Συμφωνία” το θεματικό κύκλο τραγουδιών Ήλιος ο Πρώτος.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κορυφαία στιγμή των δυο συναυλιών η πρώτη παγκόσμια εκτέλεση της Ερωτικής Συμφωνίας έργο για την καθολικότητα του έρωτα που ο Έλληνας συνθέτης ξεκίνησε να συνθέτει το 2010.
Ο Γιάννης Μαρκόπουλος ξεκίνησε να συνθέτει τη Λειτουργία του Ορφέα, σε μορφή σύγχρονου ορατορίου το 1992, έχοντας ως θέμα τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του Ανθρώπου με τη Φύση. Το έργο δομήθηκε στη επιλογή του συνθέτη από τα διασωθέντα αρχαία ορφικά ποιήματα. Επέλεξε φράσεις, ακόμα και μεμονωμένες λέξεις από τα θραύσματα των κειμένων. «Εμπνεύστηκα από την εύγλωττη σιωπή των αρχαίων κειμένων και ένιωσα ότι η μουσική μπορεί να επιστρέφει στην αρχική της θέση και να λειτουργεί σαν σύνολο των πνευματικών και διανοητικών επιδόσεων» αναφέρει ο συνθέτης. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1993.
Στη Λειτουργία του Ορφέα, έργο πλούσιο σε μελωδίες, ρυθμούς και ηχοχρώματα, με εξαιρετική ισορροπία μεταξύ των φωνών εν προκειμένω των βαρύτονων – του Τάσου Αποστόλου στις 13/11 και του Κώστα Μαυρογένη στις 14/11 – και της σοπράνο Έλενας Κελεσίδη, της Μεικτής Χορωδίας του Δήμου Αθηναίων, της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δ.Α. και μελών της ορχήστρας Παλίντονος Αρμονία και του αφηγητή Γρηγόρη Βαλτινού.
Η Λειτουργία του Ορφέα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά – ολοκληρωμένη και στην οριστική της μορφή – στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το 1994 για να ακολουθήσουν, μεταξύ άλλων, παρουσιάσεις του στο Palais des Beaux-Arts των Βρυξελλών (1995), το Ωδείο Ηρώδου Αττικού (με ερμηνευτή τον μπάσο-βαρύτονο José Van Dam), το Αρχαίο Θέατρο των Δελφών, το Αρχαίο Θέατρο Δίον, το Βασιλικό Θέατρο Elisabethzaal της Αμβέρσας, την Όπερα του Καϊρου, το Θέατρο Vrandembourg της Ολλανδίας, το Αρχαίο Θέατρο της Εφέσου στη Σμύρνη, την Όπερα του Βουκουρεστίου, το Θέατρο Coliseo στο Μπουένος Άιρες και τη μεγάλη αίθουσα της UNESCO στο Παρίσι. Το έργο που ερμηνεύτηκε στα ελληνικά από τη Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία της Όπερας της Φλάνδρας (υπό τη διεύθυνση του Edwig Abrath, με τη συμμετοχή του φημισμένου βαθύφωνου Jose Van Dam, της υψιφώνου Έλενας Κελεσίδη και του σαιξπηρικού ηθοποιού Philip Sheffield ως αφηγητή), προκάλεσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον του μουσικόφιλου κοινού και η νέα του έκδοση από τη Naxos μπήκε, το Μάρτιο του 2009, στα διεθνή ψηφιακά charts.
Το δεύτερο μέρος της συναυλίας εγκαινιάζει η Ερωτική Συμφωνία. Πρόκειται για έργο – που θα αποτελέσει ένα μέρος ενός συμφωνικού τρίπτυχου με πρώτο τη Συμφωνία της Ίασης και επακόλουθο τη Πολιτική Συμφωνία – αναφέρεται στην καθολικότητα του έρωτα.
«…Πάντοτε με απασχολούσε το μεγαλείο του έρωτα στις σχέσεις των ανθρώπων σαν κινητήρια δύναμη.» σημειώνει ο συνθέτης. H συμφωνία χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Στο τρίτο μέρος ο έρωτας εκφράζεται με την Άρια “‘Έρως ανίκατε μάχαν” (από την Αντιγόνη του Σοφοκλή) με ερμηνεύτρια την υψίφωνο ‘Ελενα Κελεσίδη.
Το πρόγραμμα της συναυλίας ολοκληρώνεται με το θεματικό κύκλο τραγουδιών Ήλιος ο Πρώτος – βασισμένο στην ομώνυμη συλλογή του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη – σε νέα επεξεργασία για συμφωνική ορχήστρα, ελληνικά όργανα και μεικτή χορωδία, στη μορφή μιας σύγχρονης κοσμικής καντάτας, με ερμηνευτές την Έλλη Πασπαλά και τον Vassiliko.
Πρόκειται για έργο που ολοκληρώθηκε το 1968 στο Λονδίνο όπου βρισκόταν ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Το έργο ηχογραφήθηκε στην Αθήνα κι εκδόθηκε τον Ιανουάριο του 1969. Τον ίδιο χρόνο πρωτοπαρουσιάστηκε στο στούντιο Λήδρα, χώρο όπου τότε ο συνθέτης δραστηριοποιούνταν μουσικά. Με δεδομένη τη χρονολογία έκδοσης της συλλογής του Ελύτη (1943) αλλά και τον «δεύτερο εμφύλιο πόλεμο» που υφίστατο η πατρίδα του εκείνα τα χρόνια, ο Μαρκόπουλος παρουσίασε τον Κύκλο Ήλιος ο πρώτος ως μια σύνθεση «για τον δύσκολο καιρό», σαν ένα είδος εφοδίων για τη δική του γενιά, αλλά και για «τη γενιά που έρχεται».
Συναυλία-Έργα
«Λειτουργία του Ορφέα»
«Ερωτική Συμφωνία» σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση
και
«Ήλιος ο Πρώτος» (σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη)