«Οκτάνα θα πη το ‘εγώ’ ‘εσύ’ να γίνεται (και αντιστρόφως το ‘εσύ’ ‘εγώ’ ) εις μίαν εκτόξευσιν ιμερικήν, εις μίαν έξοδον λυτρωτικήν, εις μίαν ένωσιν θεοτικήν, εις μίαν μέθεξιν υπέρτατην, που ίσως αυτή να αποτελεί την θείαν Χάριν, το θαύμα του εντός και εκτός εαυτού, κάθε φοράν που εν εκστάσει συντελείται.»
Η ‘Οκτάνα’ του Ανδρέα Εμπειρίκου είναι ένα εκρηκτικό, φαντασιακό μανιφέστο δυνητικής ελευθερίας, ένα πολυεπίπεδο πολιτικό έργο όπου ο Πλάτωνας συναντά τον Επίκουρο, όπου το Υψηλό του πνεύματος εμβυθίζεται στους θεσπέσιους δαιδάλους της σάρκας, χωρίς όμως η ύλη να αναφέρεται στην οικειοποίηση της, η οποία δεν φέρει ιδιοκτήτη αλλά απολαμβάνοντα, αλλά στην ουσία της ύπαρξής της, διαμέσου της απόλαυσης της εγγενούς αξίας της που δεν αμαυρώνεται από κανέναν χαρακτηρισμό ως αμαρτωλής ή φέρουσας κάποιου εξωγενούς προπατορικού αμαρτήματος.
Μπορούμε να πούμε ότι η Οκτάνα είναι κατεξοχήν Σαδικό δημιούργημα, ιερό και σωματικό συνάμα, sacred and profane, χωρίς όμως τη βία που χαρακτηρίζει τα έργα του Γάλλου συγγραφέα. Η Οκτάνα, ως η ιδανική αν-Αρχική αταξική πολιτεία, δεν χρειάζεται επίπλαστες αρχές για να λειτουργήσει γιατί εκεί δεν υπερισχύει κανένα εγώ, καθώς το ίδιο το ‘εγώ’ βυθίζεται και διαλύεται μέσα στη μεθεξιακή σχέση με το ‘εσύ’, ατενίζοντας τον κόσμο μέσα από μία ‘συνολική’ ματιά.
Ο ανθρώπινος χρόνος γίνεται άχρονος και εγκιβωτίζεται μέσα σε ένα αιώνια άφθαρτο παρόν που διαιωνίζει η μνήμη. Αυτός ο εγκιβωτισμός της ανθρώπινης επιθυμίας ως τη «διηνεκή στυτική λειτουργία του πνεύματος» και η αναγωγή της στη σφαίρα του ιδανικού, προσομοιάζεται ως «η Νέα Πόλις που θα κτισθή και δεν θα είναι χθαμαλή σε βαλτοτόπια, αλλά θα οικοδομηθεί στα υψίπεδα της Οικουμένης, μα δεν θα ονομασθή Μπραζίλια, Σιών, Μόσχα ή Νέα Υόρκη, αλλά θα ονομασθή Οκτάνα.»
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης δημιουργεί μία σειρά υπερ-ρεαλιστικά ζωγραφικά κολάζ όπου η Οκτάνα εντοπίζεται στο σήμερα του καθενός που εμβυθίζεται στα έργα, τη στιγμή που ι θεατής ξεκινά να ξεφλουδίζει την εικόνα και να αντιλαμβάνεται μέσα από τα πολλαπλά παράθυρα της τέχνης, το δώρο της ζωής που πριν δεν μπορούσε να δει. Λυρικές και σωματικές στιγμές από θραύσματα ουτοπικά, ενός έρωτα για ζωή που συνυφαίνεται με χειρονομίες ελάχιστες μα δυνατές ώστε ο θεατής να τις αισθανθεί και να νιώσει ότι τις λειτουργεί ο ίδιος.
Πλεγμένα σώματα, αγγίγματα και βλέμματα, καράβια, χάρτες, θάλασσες, ανθρώπινα παλλόμενα όργανα και θραύσματα αγαλμάτων, άνθη αλλά και κραυγές, σφαχτά, μαχαίρια, πληγές, διαφορετικά μέτρα και σταθμά, και σκιερά προσωπεία καταστολής ελευθερίας και πνεύματος, συγκροτούν ένα παλίμψηστο όπου το ιδανικό θωπεύει το ανίερο και η αληθινή αγνότητα της Οκτάνα κατασπαράσσεται από τη φοβισμένη ανάγκη για εξουσία.
Σε αυτές τις ερωτικές σελίδες του μεγάλου βιβλίου της ζωής, ο καλλιτέχνης Ψυχοπαίδης οσμώνεται με τον ποιητή Εμπειρίκο και οπτικοποιεί τον οραματικό λαβυρινθώδη χαρακτήρα του περίφημου έργου. Και στον κεντρικό τοίχο το χειρονομιακό πορτραίτο του Εμπειρίκου με όλον τον κόσμο στο άσβεστο βλέμμα του και στην καθάρια οπτική του.
«Οκτάνα θα πη παντού και πάντα εν ηδονή ζωή.»
Κεντρική φωτογραφία άρθρου: Γιάννης Ψυχοπαίδης, Στον Βυθό των ονείρων, Εικόνες από την Οκτάνα του Ανδρέα Εμπειρίκου | 31Χ21 εκ., μεικτή τεχνική
Το βιβλίο του Γιάννη Ψυχοπαίδη, «Στον βυθό των ονείρων: Εικόνες από την Οκτάνα του Ανδρέα Εμπειρίκου», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος.
Διαβάστε επίσης:
Έκθεση και παρουσίαση βιβλίου του Γιάννη Ψυχοπαίδη στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη
